Karin (56) kijkt op haar horloge terwijl ze de pannen op het vuur zet. Over een kwartier staat haar dochter Lisa (21) weer voor de deur.
Zoals bijna elke week. “Gezellig, daar niet van,” zucht Karin, terwijl ze de aardappelen afgiet. “Maar ik ben geen restaurant waar je gratis kunt aanschuiven wanneer het uitkomt.”
Ze heeft er genoeg van dat Lisa standaard blijft mee-eten zonder een cent bij te dragen.
Van thuiswonend naar uitwonend, maar nog steeds aanschuiven
Lisa is een paar maanden geleden op zichzelf gaan wonen. Een mijlpaal, vond Karin, en ze was trots op haar dochter.
“Ze heeft een leuke studio in de stad en een prima bijbaantje. Maar als het om eten gaat, lijkt het wel alsof ze nog steeds thuis woont.” Volgens Karin belt Lisa regelmatig rond etenstijd: ‘Mam, wat kook je?’ en voordat Karin goed en wel antwoord kan geven, volgt de opmerking: ‘Oh, dan kom ik ook eten!’.
In het begin vond Karin het geen probleem. “Ze is mijn dochter, natuurlijk is ze welkom. Maar op een gegeven moment merkte ik dat het steeds vaker gebeurde.”
Soms bleef Lisa drie of vier keer per week mee-eten. “En dan niet alleen een bordje pasta. Nee, het liefst een uitgebreide maaltijd, met vlees, verse groenten en een toetje.”
De rekening blijft liggen bij mama
Wat Lisa zich niet leek te realiseren, was dat de boodschappen duurder zijn geworden. “Een paar jaar geleden had ik er misschien niet zo bij stilgestaan, maar tegenwoordig voel ik het echt in mijn portemonnee,” legt Karin uit.
“Eten is duur. Groente, vlees, brood, alles is een stuk prijziger geworden. En als je ineens structureel voor één extra persoon moet koken, loopt dat op.”
Karin probeerde subtiele hints te geven. “Ik liet weleens vallen hoe duur alles is geworden. Of ik maakte een opmerking als: ‘Je eet hier vaker dan je eigen koelkast opent!’ Maar Lisa lachte het altijd weg.”
Op een dag, na de zoveelste avond waar Lisa zonder blikken of blozen aanschoof en zelfs nog vroeg of er een extra portie over was voor de volgende dag, was voor Karin de maat vol.
“Als je blijft eten, betaal je mee”
“Het was op een dinsdag. Ik stond in de supermarkt en zag mijn bonnetje oplopen. Boodschappen die vroeger vijftig euro kostten, waren nu makkelijk zeventig.
En dat elke week, omdat Lisa mee bleef eten.” Diezelfde avond, toen Lisa weer vrolijk haar bord vol schepte, besloot Karin het aan te kaarten.
“Ik zei: ‘Lisa, ik vind het supergezellig dat je vaak hier eet, maar eerlijk gezegd begint het een beetje scheef te voelen.’ Ze keek me verbaasd aan.
‘Hoe bedoel je, mam?’ vroeg ze. Ik legde uit dat boodschappen gewoon ontzettend duur zijn geworden en dat het niet eerlijk is als ik altijd alles betaal, terwijl zij prima zelf haar eten kan regelen.”
Lisa reageerde eerst lacherig. “Ze dacht dat ik een grapje maakte. ‘Kom op mam, het is maar een bordje eten.’ Maar ik hield voet bij stuk. ‘Als je blijft mee-eten, zou het fijn zijn als je af en toe iets meeneemt of meebetaalt.’”
“Dit is niet hoe het hoort!”
Lisa was even stil en schudde toen haar hoofd. “Ze vond het belachelijk,” zegt Karin. “‘Je bent mijn moeder, moet ik nu ineens betalen om hier te mogen eten?’ Ze vond het niet normaal en zei dat ouders toch voor hun kinderen horen te zorgen.”
Karin zucht. “Ik snap haar gevoel, maar ze is geen kind meer. Ze woont op zichzelf, verdient haar eigen geld en verwacht toch dat ik blijf koken en betalen. Dat voelt gewoon oneerlijk.”
Lisa ging met tegenzin akkoord en stelde voor om eens in de zoveel tijd zelf iets mee te nemen. “Dat vond ik prima,” zegt Karin. “Maar ik merkte wel dat ze het moeilijk vond. Alsof ik ineens een soort strenge huisbaas was geworden die huur vroeg voor een bord spaghetti.”
De reacties uit de omgeving
Toen Karin haar vriendinnen vertelde over de situatie, waren de meningen verdeeld. “De ene helft vond dat ik groot gelijk had. ‘Je moet ook ergens een grens trekken,’ zeiden ze. Maar anderen vonden het overdreven. ‘Het is toch je dochter? Ze hoeft toch geen huur te betalen voor een maaltijd?’”
Zelf vindt Karin het niet meer dan logisch. “Ik vraag geen astronomische bedragen. Maar als je structureel ergens mee-eet, is het toch normaal om een keer een zak aardappelen mee te nemen of een paar euro bij te dragen?”
Een les voor Lisa
Inmiddels zijn ze een paar weken verder en is de nieuwe regel ingevoerd. “Lisa komt nog steeds eten, maar ze denkt er nu beter over na.
Soms neemt ze iets mee, zoals een fles wijn of een toetje. Een andere keer kookt ze zelf en neem ik plaats aan haar tafel.”
Karin glimlacht. “Uiteindelijk gaat het niet om het geld, maar om het principe. Ik wilde haar laten inzien dat alles een prijs heeft. En dat het niet vanzelfsprekend is dat mama altijd klaarstaat met een warme maaltijd.”
Of Lisa het er volledig mee eens is, betwijfelt Karin. “Ze vindt het nog steeds niet leuk, dat weet ik. Maar ze begint wel te begrijpen dat volwassen zijn ook betekent dat je zelf verantwoordelijkheid neemt. En dat eten – zelfs bij mama – niet altijd gratis is.”
