De wolf is terug in Nederland en dat blijft niet zonder gevolgen. Waar sommigen het dier als een waardevolle aanvulling op onze natuur zien, hebben veehouders een heel andere ervaring. In 2024 werden maar liefst 770 aanvallen van wolven op landbouwdieren geregistreerd. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van 2023, toen er nog 426 gevallen werden gemeld. Dit laat zien dat de aanwezigheid van wolven in Nederland toeneemt, en daarmee ook de schade die ze veroorzaken.
Waarom stijgt het aantal wolvenaanvallen?
De wolf voelt zich duidelijk steeds meer thuis in Nederland. Waar hij lange tijd afwezig was, heeft hij inmiddels vaste territoria in onder andere Drenthe, Gelderland en Brabant.
Vanuit Duitsland en België trekken steeds meer wolven de grens over, op zoek naar voedsel en geschikte leefgebieden.
Voor de wolf zelf is dat een succesverhaal, maar voor veehouders zorgt het voor grote problemen. Schapen, geiten en zelfs pony’s worden steeds vaker slachtoffer van een aanval. Vooral in open gebieden waar dieren vrij rondlopen, grijpen wolven hun kans.
Het grootste probleem? In de meeste gevallen zijn er geen preventieve maatregelen getroffen om vee te beschermen.
Gebrek aan bescherming: een groot risico
Uit gegevens blijkt dat in maar liefst 89% van de gevallen waarin wolven vee aanvielen, geen enkele vorm van bescherming was toegepast.
Dit betekent dat de dieren in open weilanden of achter lage hekken liepen, zonder enige barrière tegen roofdieren. Dat maakt het voor wolven relatief makkelijk om toe te slaan.
Dit roept de vraag op: waarom nemen veel veehouders nog geen maatregelen? Een deel van het antwoord ligt in de kosten en het extra werk dat het met zich meebrengt.
Wolfwerende hekken zijn een investering en vergen onderhoud. Toch laten ervaringen in andere landen zien dat deze maatregelen wel degelijk effectief zijn.
Hoe bescherm je vee tegen wolven?
Er zijn verschillende methoden om vee beter te beschermen tegen wolven. De meest effectieve oplossingen zijn:
- Wolfwerende omheiningen: Dit zijn speciale hekken die ontworpen zijn om wolven buiten te houden. Ze moeten minimaal 120 cm hoog zijn en voorzien van elektrische draden met een spanning van minstens 4.500 Volt. Dit zorgt ervoor dat wolven niet over het hek springen en bij een poging om erdoorheen te breken een schok krijgen.
- Kuddebewakingshonden: In veel landen, zoals Frankrijk en Roemenië, worden honden ingezet om kuddes te beschermen. Deze honden zijn speciaal getraind om wolven af te schrikken en hun aanwezigheid alleen al maakt een groot verschil.
- Nachts binnenhalen van vee: Een simpele maar effectieve maatregel is het ‘s nachts ophokken van kwetsbare dieren. Wolven zijn voornamelijk actief in de schemering en ‘s nachts, dus door vee binnen te halen, verklein je de kans op aanvallen.
Werken deze maatregelen echt?
Ja, en dat is niet alleen een theorie. In gebieden waar wolfwerende hekken zijn geplaatst, is het aantal aanvallen drastisch afgenomen.
In Duitsland en Frankrijk heeft de inzet van beschermingsmaatregelen ervoor gezorgd dat wolven minder schade veroorzaken aan veehouderijen. Hetzelfde effect wordt verwacht als Nederlandse veehouders deze methoden vaker toepassen.
De overheid stimuleert het gebruik van preventieve maatregelen en biedt zelfs subsidies voor het plaatsen van wolfwerende hekken. Toch blijkt in de praktijk dat nog niet alle veehouders hier gebruik van maken.
Een nieuwe realiteit voor de veehouderij
De terugkeer van de wolf is een feit. In plaats van hopen dat het probleem vanzelf verdwijnt, moeten veehouders zich aanpassen aan de nieuwe realiteit.
Dat betekent investeren in bescherming en leren omgaan met de aanwezigheid van deze roofdieren.
Toch blijft er een lastige discussie bestaan: hoe ver moeten veehouders gaan om hun dieren te beschermen?
Sommigen vinden dat de wolf niet thuishoort in een dichtbevolkt land als Nederland en pleiten voor strengere maatregelen, zoals het actief verjagen of zelfs doden van wolven. Anderen stellen dat preventie de enige ethische en duurzame oplossing is.
Wat kunnen veehouders nu doen?
Voorlopig ligt de focus op het verbeteren van de bescherming. De cijfers laten zien dat de meeste aanvallen plaatsvinden op onbeschermd vee.
Dat betekent dat er nog veel winst te behalen is door wolfwerende hekken en andere maatregelen te implementeren.
Daarnaast is bewustwording belangrijk. Veel veehouders zijn zich nog niet volledig bewust van de risico’s en de beschikbare oplossingen. Informatiecampagnes en subsidies kunnen helpen om de overstap naar een veiliger systeem te versnellen.
Conclusie: de wolf blijft, bescherming is noodzakelijk
De stijging van het aantal wolvenaanvallen op vee in Nederland laat zien dat dit probleem niet vanzelf zal verdwijnen.
Zonder de juiste maatregelen blijven landbouwdieren kwetsbaar. Wolfwerende hekken, bewakingshonden en andere preventieve methoden kunnen de schade aanzienlijk beperken.
Het is aan veehouders, overheden en natuurbeschermers om samen te werken aan een oplossing. De wolf gaat niet weg, dus hoe sneller er actie wordt ondernomen, hoe beter het is voor zowel de dieren als de veehouders zelf.
