Haring wordt vaak gezien als een echte Hollandse lekkernij. Vers van de kraam, met een uitje en zuur, of gewoon puur natuur – veel mensen kijken er elke zomer weer naar uit.
Toch blijkt dat haring op latere leeftijd, met name na je vijftigste, niet altijd meer zo’n verstandige keuze is als men denkt. Sterker nog: er kleven behoorlijk wat risico’s aan, waar lang niet iedereen zich bewust van is.
Waarom je lichaam anders reageert na je vijftigste
Het lichaam verandert met de jaren. De spijsvertering verloopt trager, de vetverbranding neemt af en het risico op chronische aandoeningen zoals hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en nierproblemen neemt toe.
Waar een jonge twintiger probleemloos drie haringen op een festival naar binnen werkt, krijgt iemand van boven de vijftig daar mogelijk maagzuur, een opgeblazen gevoel of zelfs lichamelijke klachten van.
Haring zit boordevol vet – en niet alleen het goede soort
Haring staat bekend als een vette vis. En dat is op zich niet verkeerd: omega-3-vetzuren zijn belangrijk voor hart en hersenen.
Maar haring bevat ook verzadigde vetten en relatief veel calorieën. Eén haring levert al snel tussen de 250 en 300 calorieën. Voor iemand die minder beweegt of kampt met overgewicht, kan dit een onopvallende dikmaker zijn. En dan hebben we het nog niet over de bijgerechten zoals witte broodjes of mayonaise.
Zoutgehalte kan problematisch worden
Een ander groot aandachtspunt is het zoutgehalte van haring. Doordat haring eerst wordt gepekeld voordat hij rauw wordt gegeten, is het een behoorlijk zoute vis.
Dat is geen probleem als je jong en gezond bent, maar bij ouderen kan te veel zout leiden tot een verhoogde bloeddruk, vochtophoping en extra belasting voor hart en nieren. Zeker voor mensen die al medicatie gebruiken of gevoelige nieren hebben, is het geen goed idee om regelmatig haring te eten.
Parasieten en voedselveiligheid
Wat veel mensen vergeten: rauwe vis, zoals haring, kan parasieten bevatten. Denk aan de beruchte Anisakis-worm, een beestje dat zich kan nestelen in de maagwand en vervelende klachten geeft zoals misselijkheid, braken en buikpijn.
In principe wordt haring tegenwoordig goed ingevroren en gecontroleerd, maar het risico is nooit 100 procent uitgesloten. Naarmate de leeftijd stijgt en het afweersysteem minder krachtig wordt, loop je meer kans dat je lichaam niet goed reageert op zo’n besmetting.
Kwik en andere zware metalen
Net als andere vissoorten kan ook haring sporen van kwik en andere zware metalen bevatten. Die komen via vervuild zeewater in de vis terecht.
Voor jonge mensen is dit meestal geen direct gevaar, maar naarmate men ouder wordt en deze stoffen zich in het lichaam opstapelen, kan dit bijdragen aan cognitieve achteruitgang of schade aan organen. Het is dan ook geen slecht idee om je visinname te variëren en niet te vaak vette vis te eten uit vervuilde wateren.
Allergische reacties of intoleranties
Sommige mensen ontwikkelen op latere leeftijd intoleranties of allergieën, ook al hebben ze daar eerder nooit last van gehad.
Haring is een histaminerijke vissoort, wat betekent dat het vrij snel klachten kan geven zoals huiduitslag, hoofdpijn, hartkloppingen of benauwdheid – vooral bij mensen met een gevoelige reactie op histamine. Wie merkt dat hij zich na het eten van haring niet lekker voelt, doet er goed aan dit serieus te nemen.
Hoe vaak mag je dan nog haring eten?
Dat haring op latere leeftijd minder gezond is, betekent niet dat je hem nooit meer mag eten. Maar zoals met alles geldt: met mate.
Eén keer per maand een lekkere haring halen op de markt zal geen ramp zijn, zolang je verder gezond eet en voldoende beweegt. Dagelijks of wekelijks een haring naar binnen werken is een ander verhaal. Zeker als er al sprake is van gezondheidsklachten, medicatiegebruik of overgewicht.
Beter alternatief? Kies voor deze vissoorten
Voor wie toch graag vis blijft eten maar de risico’s van haring wil vermijden, zijn er genoeg alternatieven. Denk aan:
Kabeljauw: mager, licht verteerbaar en eiwitrijk
Forel: rijk aan omega 3, maar minder vet dan haring
Sardientjes (uit blik in water): klein, voedzaam en minder vervuild
Makreel (in beperkte hoeveelheid): vette vis met veel omega 3, maar kies voor een ongezouten variant
Deze vissoorten zijn vaak minder zout, beter verteerbaar en bevatten minder verzadigde vetten.
De nostalgie van haring blijft – maar gezondheid gaat voor
Natuurlijk hoort haring een beetje bij de Nederlandse cultuur. Voor veel mensen is het een traditie die ze liever niet opgeven.
Maar gezondheid verandert met de jaren, en sommige gewoontes vragen op latere leeftijd om aanpassing. Haring is geen verboden vrucht, maar wel een product waar je bewuster mee om moet gaan naarmate je ouder wordt.
Voor veel mensen is haring eten niet alleen een smaakvoorkeur, maar ook een sociaal ritueel – samen naar de viskraam, een harinkje happen tijdens een dagje uit of tijdens de Hollandse Nieuwe-periode in juni. Juist daarom kan het lastig zijn om deze gewoonte los te laten.
Toch is het belangrijk om na je vijftigste vaker stil te staan bij wat je lichaam wel en niet goed verdraagt. Een gezonde levensstijl draait immers niet om alles schrappen, maar om slimme keuzes maken. En soms betekent dat simpelweg: iets minder vaak haring, en wat vaker kiezen voor een lichtere, gezondere visoptie.
