Tijdens de uitzending van Vandaag Inside dinsdagavond wist Jort Kelder opnieuw de aandacht volledig naar zich toe te trekken.
De journalist en televisiepresentator zorgde voor opschudding met zijn uitspraak dat “domme mensen en mensen die zich niet verdiepen, niet zouden moeten stemmen.”
Die woorden werden door veel kijkers als elitair en respectloos ervaren. Binnen enkele minuten na de uitzending ging het los op sociale media – en het debat laaide in volle hevigheid op.
Wat er precies gebeurde bij Vandaag Inside
Aan tafel bij Vandaag Inside ging het gesprek over het belang van stemmen en de verantwoordelijkheid die daarbij hoort. Terwijl tafelgast Merel Ek benadrukte dat iedereen gebruik zou moeten maken van zijn of haar stemrecht, haakte Kelder scherp in: “Ik vind niet dat iedereen moet stemmen.
Ik vind dat domme mensen en mensen die zich niet verdiepen, níet moeten stemmen.” Toen presentator Wilfred Genee vroeg of hij dit echt meende, reageerde hij: “Serieus, ik meen dat.”
Die uitspraak zorgde meteen voor een golf aan reacties. Kijkers omschreven zijn woorden als “arrogant”, “wereldvreemd” en “gevaarlijk”. Binnen enkele uren verschenen talloze berichten online waarin Nederlanders hun onbegrip en woede uitten.
Waarom deze uitspraak zoveel losmaakt
De opmerking van Kelder raakte aan een kernpunt van de Nederlandse democratie: het stemrecht. In Nederland mag iedere burger vanaf 18 jaar stemmen, ongeacht achtergrond, inkomen of opleiding.
Dat recht is vastgelegd in de Grondwet en vormt de basis van onze democratische samenleving.
Door te suggereren dat sommige mensen beter niet zouden mogen stemmen, gooide Kelder olie op het vuur in een tijd waarin het vertrouwen in politiek en media al onder druk staat. Veel mensen zagen zijn woorden niet als een grap of prikkelende mening, maar als een serieus pleidooi voor het uitsluiten van bepaalde groepen.
De rol van de publieke omroep
Wat de discussie nog intenser maakte, is het feit dat Jort Kelder werkt voor de publieke omroep – gefinancierd met belastinggeld van dezelfde burgers die hij met zijn uitspraak leek te bekritiseren. Hij presenteert programma’s op NPO Radio 1 en is regelmatig te gast bij televisieprogramma’s.
Voor veel kijkers voelde het daarom wrang: iemand die een publieke functie bekleedt, spreekt zich uit tegen het fundamentele recht van diezelfde belastingbetalers.
Dat gevoel van afstand tussen de “elite” in Hilversum en de gewone Nederlander kwam in veel reacties naar voren. Een veelgehoorde klacht: mediafiguren lijken steeds verder af te staan van de realiteit van het dagelijks leven van de gemiddelde Nederlander.
Sociale media ontploft
Op X (voorheen Twitter) en Facebook stroomden de reacties binnen. De toon varieerde van teleurgesteld tot furieus. Enkele voorbeelden van veel gedeelde reacties:
“Wie bepaalt eigenlijk wie dom is? Jort zeker, vanuit zijn grachtenpand?”
“Laat hem eens een jaar rondkomen van minimumloon, dan praten we verder.”
“Zo’n uitspraak zegt meer over hem dan over de mensen die hij dom noemt.”
De meeste kijkers vonden dat Kelder een grens had overschreden. Voor hen stond zijn uitspraak symbool voor een houding van minachting tegenover de gewone burger.
Een terugkerend patroon
Het is niet de eerste keer dat Jort Kelder met zijn uitspraken voor controverse zorgt. Hij staat bekend om zijn uitgesproken en provocerende stijl. Vaak gebruikt hij humor en scherpe opmerkingen om discussies aan te wakkeren, maar dit keer leek het anders. De woorden over “domme mensen” werden niet gezien als satire, maar als serieus bedoeld.
Critici noemen het een voorbeeld van elitarisme: het idee dat alleen hoogopgeleide of “verlichte” mensen weten wat goed is voor het land. Die gedachte, zeggen tegenstanders, is precies wat de kloof tussen burger en media vergroot.
De kloof tussen studio en straat
De rel rond Jort Kelder laat opnieuw zien hoe groot die kloof is geworden. Terwijl er in talkshows vaak wordt gediscussieerd over thema’s als identiteit, beleid of politieke strategie, hebben veel Nederlanders andere zorgen: hoge prijzen, woningtekorten en de druk op de zorg.
Als iemand met aanzien dan zegt dat bepaalde mensen beter niet kunnen stemmen, voelen velen dat als een vernedering. Niet alleen vanwege de woorden zelf, maar vanwege de houding die eruit spreekt – alsof hun mening minder waard is.
Het debat over kennis en stemrecht
Er is al langer een maatschappelijke discussie over hoe goed geïnformeerd kiezers zijn. Sommigen vinden dat mensen zich beter moeten verdiepen voordat ze hun stem uitbrengen. Dat is op zichzelf een redelijk standpunt.
Maar waar de grens ligt tussen “mensen beter informeren” en “mensen uitsluiten” is een ander verhaal.
Het idee om het stemrecht afhankelijk te maken van kennis of opleiding is niet nieuw, maar wordt vrijwel altijd afgewezen. Democratie draait juist om gelijke rechten voor iedereen – ook voor wie het niet altijd eens is met de elite of de politiek.
De reactie van politiek en media
Hoewel politici nog niet massaal hebben gereageerd, is duidelijk dat de woorden van Kelder opnieuw een discussie losmaken over de rol van de publieke omroep en de toon van publieke debatten. In de afgelopen jaren zijn er vaker zorgen geuit dat talkshows te veel mikken op sensatie en te weinig op verbinding.
Sommige commentatoren vinden dat dit incident laat zien dat de media soms vergeten voor wie ze eigenlijk programma’s maken: het brede publiek.
Wat betekent dit voor Jort Kelder zelf?
Of de uitspraak nog gevolgen zal hebben voor Kelders werk is onduidelijk. De NPO heeft zich nog niet officieel uitgesproken.
Maar het is duidelijk dat de reputatie van Kelder opnieuw onderwerp van gesprek is. Voor sommigen blijft hij een scherpzinnige denker die zegt wat anderen niet durven te zeggen. Voor anderen is hij hét symbool van de afstandelijke elite die neerziet op de gewone Nederlander.
Waarom dit gesprek belangrijk is
De commotie rond Jort Kelder is meer dan zomaar een talkshow-relletje. Het raakt aan een fundamentele vraag: wie hoort er eigenlijk bij in onze democratie? En hoe praten we over elkaar zonder groepen weg te zetten?
In een tijd waarin wantrouwen richting politiek en media groeit, is het belangrijker dan ooit om iedereen te betrekken – juist ook de mensen die zich niet dagelijks bezighouden met nieuws of politiek. Want het stemrecht is niet iets wat je verdient; het is een recht dat je hebt.
Conclusie
De uitspraak van Jort Kelder dat “domme mensen niet moeten stemmen” heeft veel losgemaakt, en dat is niet zo vreemd. Ze raakt aan het hart van onze samenleving: gelijkheid, vrijheid en respect voor elkaars stem.
Wat bedoeld was als een scherpe mening, groeide uit tot een nationale discussie over arrogantie, vertrouwen en de toekomst van onze democratie. Eén ding is duidelijk: woorden doen ertoe – zeker als ze komen van iemand die een microfoon in handen heeft.
