De wekelijkse boodschappen doen is voor velen een routineklus, maar de stijgende prijzen maken het steeds moeilijker om binnen het budget te blijven. De kassabon wordt steeds langer, niet door de hoeveelheid producten, maar door de steeds hoger oplopende kosten. Helaas lijken de vooruitzichten niet rooskleurig: boodschappen zullen waarschijnlijk nog duurder worden.
Frans Muller, CEO van Ahold Delhaize, het moederbedrijf van onder andere Albert Heijn en Bol.com, gaf onlangs aan dat de grootste prijsstijgingen na de klap van inflatie en stijgende energie- en grondstofprijzen wellicht achter de rug zijn.
Maar hij waarschuwde ook voor nieuwe uitdagingen die ervoor kunnen zorgen dat de prijzen niet zullen dalen. Matige oogsten van cruciale producten zoals cacao, uien en aardappelen spelen hierbij een grote rol. Dit betekent dat de prijzen van deze en verwante producten waarschijnlijk zullen blijven stijgen.
Daarnaast heeft Ahold Delhaize moeten investeren in technologische aanpassingen aan zelfscankassa’s om het toenemende aantal winkeldiefstallen tegen te gaan. Deze diefstallen zijn een groeiend probleem en drukken de winst van supermarkten aanzienlijk, wat op zijn beurt weer doorberekend wordt aan de consument.
Sebastiaan Schreijen, foodanalist bij de Rabobank, maakt korte metten met de hoop op lagere prijzen. In een recent interview in De Telegraaf stelt hij dat het onrealistisch is om te verwachten dat de prijzen ooit weer dalen naar het niveau van enkele jaren geleden.
“We kunnen maar beter wennen aan deze prijzen, in plaats van ze te blijven vergelijken met 2019 of 1975,” zegt Schreijen. Hij wijst erop dat de accijns- en belastingverhogingen nog tot minstens maart volgend jaar doorwerken in de voedselprijzen. Bovendien zorgen hogere grondstofprijzen en stijgende loonkosten ervoor dat de prijzen hoog blijven.
Schreijen verwacht dat de inflatie de komende jaren zal schommelen tussen de 2 en 3 procent per jaar. Dit betekent dat de kosten van levensonderhoud gestaag zullen blijven stijgen, zonder dat er zicht is op verlichting. Daarnaast draagt klimaatverandering bij aan de prijsstijgingen, omdat het telen van voedsel moeilijker wordt door veranderende weersomstandigheden en extremere temperaturen.
Een duidelijk voorbeeld van de impact van klimaatverandering is te zien bij koffie en cacao. Koffieplanten zijn bijzonder gevoelig voor extreme weersomstandigheden, en dit leidt tot verminderde opbrengsten en hogere prijzen.
“We zullen meer gaan betalen voor slechtere koffie,” verklaarde Massimo Battaglia van de Italiaanse Accademia del Caffè Espresso eerder deze week in een interview met Nieuwsuur. De situatie wordt nog verergerd doordat slechts een klein deel van de hogere prijs naar de boeren gaat, waardoor zij niet in staat zijn om te investeren in innovatie of verbetering van hun productiemethoden.
Ook de cacaoproductie wordt bedreigd, met name in Ivoorkust en Ghana, de landen die verantwoordelijk zijn voor 60 procent van de wereldwijde cacao. Hier heeft het swollen shoot virus grote schade aangericht aan de gewassen.
Dit virus treft vooral oudere cacaobomen, die dringend aan vervanging toe zijn. Echter, de boeren ontvangen zo weinig voor hun cacao dat ze niet kunnen investeren in nieuwe bomen of effectieve bestrijdingsmiddelen. Volgens Schreijen zullen de prijzen van cacao de komende maanden langzaam blijven stijgen; cacao is nu al ruim drie keer duurder dan twee jaar geleden.
Naast koffie en cacao worden ook frisdranken, sappen en siropen duurder, mede door de invoering van de suikertaks. Deze belastingmaatregel, bedoeld om de consumptie van suikerrijke dranken te ontmoedigen, zorgt ervoor dat consumenten nu 15 tot 20 procent meer betalen voor deze producten. Dit is een directe kostenverhoging die voor veel huishoudens voelbaar is in de portemonnee.
Het is echter niet alleen maar slecht nieuws. Schreijen wijst erop dat sommige producten wel in prijs zijn gedaald. Brood is bijvoorbeeld goedkoper geworden, omdat consumenten vaak precies weten wat brood zou moeten kosten.
Supermarkten proberen klanten te winnen door de prijs van brood zo laag mogelijk te houden. Ook eieren zijn in prijs gedaald, voornamelijk omdat de kosten voor voer zijn afgenomen en er dit jaar nauwelijks vogelgriep is geweest, wat normaal gesproken de productie beïnvloedt.
Nu de prijzen van veel boodschappen blijven stijgen, is het logisch dat mensen op zoek gaan naar manieren om te besparen. Budgetcoaches raden aan om prijzen te vergelijken en aanbiedingen in de gaten te houden. Voor degenen die dicht bij de grens wonen, kan het zelfs de moeite waard zijn om de boodschappen in buurlanden te doen, waar sommige producten goedkoper zijn.
Daarnaast is het slim om te kijken naar alternatieve producten of huismerken, die vaak net zo goed zijn, maar aanzienlijk minder kosten. Ook kan het helpen om een weekmenu te plannen en op basis daarvan gericht boodschappen te doen, zodat je impulsaankopen en verspilling voorkomt.
Hoewel de stijgende boodschappenprijzen voor veel mensen een grote zorg zijn, is het belangrijk om te begrijpen wat de oorzaken zijn en welke factoren de prijzen blijven beïnvloeden. Inflatie, grondstofprijzen, klimaatverandering en belastingen spelen allemaal een rol in de onvermijdelijke prijsstijgingen.
Door bewust te kiezen en op de kleintjes te letten, kunnen we proberen de impact op onze portemonnee zo veel mogelijk te beperken. Het lijkt er echter op dat we voorlopig moeten wennen aan hogere prijzen voor onze dagelijkse boodschappen.
