Els is 55 jaar en woont in een rustig dorpje ergens in Nederland. Ze is een energieke vrouw die geniet van haar dagelijkse wandelingen, het verzorgen van haar tuin en het oppassen op haar kleinkinderen. Toch is er iets wat haar vrienden en familie zorgen baart: Els weigert stelselmatig naar de dokter te gaan, zelfs wanneer ze gezondheidsklachten heeft.
“Ze zeggen toch altijd dat het niets is,” verzucht Els, terwijl ze vertelt over de vele keren dat ze klachten had, maar geen gehoor gaf aan het advies om medische hulp te zoeken. Voor haar lijkt het doktersbezoek zinloos. “Elke keer dat ik daar zit, zeggen ze dat er niets ernstigs aan de hand is, en dan heb ik weer voor niets tijd verspild.”
Els is zeker niet de enige die terughoudend is als het gaat om doktersbezoeken. Velen van ons hebben die ene kennis of familielid die hun gezondheidsklachten minimaliseert. In het geval van Els speelt er een combinatie van factoren.
“Ik heb het gevoel dat ze je gewoon afwimpelen. Je zit daar in de wachtkamer, urenlang, en dan hoor je: ‘Ach mevrouw, het valt wel mee, het gaat vanzelf over.’ Dan voel ik me een aansteller,” zegt ze met een zucht.
Haar ervaring is niet uniek, maar haar houding heeft wel grote gevolgen. “Mijn dochter zegt altijd dat ik roekeloos ben, dat ik me moet laten nakijken, maar ja… waarom zou ik? Ik voel me nu toch prima? Wat gaan ze anders zeggen dan dat het niks is?”
Els’ besluit om niet naar de dokter te gaan roept echter veel reacties op in haar omgeving. “Mijn buurvrouw was echt woest toen ik vertelde dat ik al weken met een pijnlijke schouder loop,” vertelt Els. “Ze vond het onverantwoordelijk en egoïstisch.
Maar ik zie het gewoon niet zo. Voor hetzelfde geld is het een simpele spierpijn. Waarom zou ik dan gelijk naar een dokter rennen?”
Toch maken haar vrienden en familie zich zorgen. “Ik maak me echt zorgen om haar,” vertelt haar dochter Annemarie. “Ze heeft wel vaker pijntjes en klachten, maar weigert altijd naar de dokter te gaan. Ik snap niet waarom ze zo koppig is. Het gaat niet alleen om haarzelf, het gaat ook om ons als familie. Wat als er iets serieus aan de hand is en het te laat is?”
Annemarie’s zorgen zijn niet ongegrond. Veel mensen zoals Els lopen onnodige risico’s door geen medische hulp te zoeken. Kleine klachten kunnen soms tekenen zijn van grotere gezondheidsproblemen. Toch blijft Els bij haar standpunt: “Ze maken zich gewoon te druk. Ik ken mijn eigen lichaam het beste, toch? Als er écht iets mis is, voel ik dat wel.”
De keuze van Els om gezondheidsproblemen te negeren is zorgwekkend, vooral omdat zelfs kleine symptomen kunnen wijzen op grotere onderliggende problemen. “Ik had een tijdje geleden last van duizeligheid, maar ja, wat moet je ermee? Ik heb gewoon wat meer water gedronken en het ging vanzelf weer over,” zegt ze nonchalant.
Maar wat als het niet zomaar overgaat? Wat als er iets ernstigs schuilgaat achter haar klachten? Vrienden en familie vrezen dat haar laconieke houding haar nog eens duur kan komen te staan. “Ik zeg altijd tegen haar dat ze gewoon een afspraak moet maken. Het kost je niks en je weet tenminste zeker dat alles in orde is. Maar ze wil gewoon niet luisteren,” aldus haar vriendin Monique.
Wat opvalt in het verhaal van Els is haar wantrouwen in de medische wereld. “Het voelt soms alsof ze je daar niet serieus nemen,” vertelt ze. “Als je een vrouw van middelbare leeftijd bent, wordt er al snel gezegd dat het erbij hoort.
Hormonen, ouderdom, noem maar op. Maar wat als het iets anders is? Ik wil niet horen dat het ‘normaal’ is, ik wil weten wat er echt aan de hand is. En als ze dat toch niet kunnen zeggen, waarom zou ik dan gaan?”
Dit wantrouwen komt vaker voor, vooral onder mensen die negatieve ervaringen hebben gehad met zorgverleners. Het is echter van groot belang dat men medische klachten serieus neemt, zelfs als eerdere bezoeken misschien niet altijd het gewenste resultaat opleverden.
Voor haar omgeving is het moeilijk om Els te overtuigen van het belang van medische zorg. Annemarie vertelt dat ze het gesprek steeds weer aangaat met haar moeder, maar dat dit vaak op niets uitloopt. “Ze wil het gewoon niet horen. Ze heeft haar beslissing al gemaakt voordat je het gesprek begint. Soms word ik er moedeloos van.”
Toch blijft het belangrijk om het gesprek open te houden, zonder te oordelen. “Ik snap dat ze zich zorgen maken,” zegt Els. “Maar het is mijn leven, mijn keuze. Als ik echt denk dat er iets mis is, ga ik heus wel. Maar ik ben niet van plan om voor elk wissewasje naar de dokter te gaan.”
Het verhaal van Els laat zien hoe ingewikkeld de relatie tussen patiënten en de zorg kan zijn. Hoewel het begrijpelijk is dat mensen soms twijfelen aan de noodzaak van een doktersbezoek, is het van cruciaal belang om gezondheidsklachten serieus te nemen.
Familie en vrienden kunnen een rol spelen door zorgzaam, maar standvastig, het belang van medische hulp te benadrukken. Zoals Annemarie zegt: “Ik wil haar nog heel lang bij ons hebben, en daarvoor moet ze soms gewoon die stap zetten naar de dokter, of ze dat nu leuk vindt of niet.”
Els zelf blijft nuchter: “Ach, als het echt nodig is, ga ik wel. Maar voorlopig voel ik me prima.”
