Ineke, 69 jaar oud, kijkt met een somber gevoel naar de feestdagen die in aantocht zijn. Normaal gesproken zou ze uitkijken naar een gezellig kerstdiner met haar twee kinderen en hun gezinnen, een traditie waar ze altijd veel waarde aan heeft gehecht. Maar dit jaar zal het anders zijn.
Ineke’s kinderen hebben namelijk nu al laten weten dat ze niet komen. Ze zijn voor kerst door vrienden uitgenodigd en hebben besloten om die uitnodiging aan te nemen. “Ik begrijp het wel,” vertelt Ineke, terwijl ze nadenkt over wat haar deze kerst te wachten staat. “Maar de gedachte aan een eenzame kerst knaagt toch aan me.”
Het nieuws kwam voor Ineke behoorlijk onverwacht, zeker zo vroeg in november. “Ik was er eigenlijk al helemaal vanuit gegaan dat ze hier met kerst zouden zijn,” vertelt ze. “Het is zo’n vast punt in het jaar dat we met z’n allen samenkomen. Maar toen belden mijn kinderen afzonderlijk van elkaar op om te vertellen dat ze beide elders kerst zouden vieren.”
De teleurstelling was groot, want kerst is voor Ineke altijd hét moment van samenzijn. “Je leeft daar toch een beetje naartoe, vooral als je wat ouder bent. De familie om je heen, het huis vol geluiden en gelach van de kleinkinderen – dat is wat kerst speciaal maakt.”
Ineke kan het niet helpen om zich een beetje achtergelaten te voelen. Natuurlijk, ze begrijpt dat haar kinderen ook andere verplichtingen en uitnodigingen hebben, maar de pijn blijft. “Het is niet zo dat ze niet om me geven,” zegt ze, bijna verontschuldigend, “maar het voelt een beetje alsof ik aan de zijlijn sta. Zij gaan een gezellige avond tegemoet, terwijl ik hier straks in mijn eentje aan tafel zit.”
Voor iemand die zo’n sterke band met haar familie heeft, is het een zure pil om te slikken. “Ik hou van mijn kinderen en kleinkinderen, en ik wil niets liever dan die momenten met hen delen. Dat het dit jaar niet kan, doet pijn.”
De voorbereidingen voor kerst zijn voor Ineke altijd een groot plezier geweest. “Ik ben al in september bezig met recepten uitzoeken, ik maak lijstjes en bedenk wat ik allemaal op tafel wil zetten. Het kerstdiner is voor mij meer dan alleen eten, het is het samenbrengen van de mensen die ik het meest liefheb.”
Ze had zich al verheugd op het maken van een uitgebreid menu en het versieren van het huis. Maar nu, met de wetenschap dat ze alleen zal zijn, ziet ze het eigenlijk niet meer zitten.
“Waarom zou ik het huis versieren en een groot diner voorbereiden als ik toch in m’n eentje zit?” vraagt ze zich af. “Het voelt alsof de magie van kerst een beetje verloren gaat.”
Ineke vertelt dat ze heeft geprobeerd haar kinderen subtiel duidelijk te maken hoeveel kerst voor haar betekent. “Ik heb gezegd dat ik het jammer vond, maar ze lijken hun plannen al vast te hebben staan.”
Haar kleinkinderen zullen deze kerstavond niet aan haar tafel zitten, en dat knaagt. “Ik ben een groot deel van hun leven, en nu met de feestdagen had ik me zo verheugd om tijd met hen door te brengen. Het zijn die momenten die waardevol zijn, voor mij maar ook voor hen, hoop ik.”
Voor veel ouderen is kerst een bijzonder moment om samen te zijn, en het vooruitzicht van een eenzame kerst is moeilijk te verteren. Ineke heeft vriendinnen die een soortgelijke situatie hebben meegemaakt en weet dat het geen uniek verhaal is, maar dat maakt het niet minder zwaar.
“We zeggen altijd tegen elkaar dat we sterk moeten zijn, maar dit is gewoon lastig,” geeft ze toe. “Het idee van een eenzame kerst doet echt pijn. Ik wil me niet zielig voelen, maar het voelt gewoon leeg zonder familie.”
Nu kerst steeds dichterbij komt, vraagt Ineke zich af hoe ze die dag toch een beetje invulling kan geven. Misschien een diner voor zichzelf maken of haar kerstspullen neerzetten, al voelt het een beetje zinloos.
“Ik denk erover om een kerstdiner voor mezelf te koken, maar het voelt niet echt speciaal als je alleen aan tafel zit. Toch wil ik er een beetje een feest van maken, al is het maar voor mezelf.” Ze lacht droevig: “Misschien is het ook gewoon een kwestie van het beste ervan maken, al hoop ik stiekem dat ze zich bedenken en toch langskomen.”
Het is duidelijk dat Ineke kerst op een andere manier moet vieren dan ze had gehoopt. Ze weet dat haar kinderen het niet slecht bedoelen, maar het gemis is groot.
“Ik hou van mijn kinderen, en ik wil dat ze gelukkig zijn. Maar ik mis ze enorm, en kerst is gewoon niet hetzelfde zonder hen.”
Misschien zullen haar kinderen volgend jaar beseffen hoeveel deze tijd van het jaar voor haar betekent. Tot die tijd probeert Ineke haar eigen plan te maken, hoe zwaar dat ook mag zijn.