Maaike (28) is ervan overtuigd dat genderneutrale toiletten overal verplicht zouden moeten worden. “Het is 2024.
Waarom lopen we nog steeds achter als het gaat om iets simpels als een wc waar iedereen zich welkom voelt?” zegt ze met een mengeling van frustratie en hoop in haar stem. Maaike heeft het onderwerp vaak besproken, zowel met vrienden als in haar werk, en het blijft haar verbazen hoeveel weerstand er nog is.
“Mensen denken vaak dat het een hype is of iets dat alleen een kleine groep belangrijk vindt, maar dat is zo kortzichtig.”
Maaike heeft een gevarieerde vriendengroep, waarin iedereen welkom is, ongeacht genderidentiteit. “Ik heb vrienden die non-binair zijn, die zich nergens echt thuis voelen. Ga maar na: je staat op een festival of in een restaurant en je moet naar de wc.
Waar ga je heen? Naar de mannen? Naar de vrouwen? Het is een keuze die je niet eens zou moeten hoeven maken. Een toilet is een basisvoorziening, geen plek waar je je identiteit steeds moet verdedigen.”
Haar eigen ervaringen hebben haar ogen geopend. “Een keer was ik op een evenement waar ze genderneutrale toiletten hadden. Het was zo simpel: een bordje waarop stond dat iedereen welkom was. En weet je wat? Niemand maakte er een probleem van. Het was rustig, schoon, en je voelde gewoon die inclusiviteit in de lucht hangen.”
Toch merkt Maaike dat niet iedereen er zo over denkt. “Als ik het hierover heb, krijg ik soms rare blikken of opmerkingen als: ‘Waarom moet alles nou ineens anders?’ Maar die vraag zegt veel meer over de persoon die hem stelt dan over de verandering zelf.”
Wat Maaike vooral tegenstaat, is dat er vaak wordt gedaan alsof genderneutrale toiletten iets nieuws of ongemakkelijks zijn.
“Laten we eerlijk zijn, thuis hebben we ook geen aparte wc’s voor mannen en vrouwen. Niemand klaagt daarover. Maar zodra het in de openbare ruimte wordt voorgesteld, is het ineens een probleem. Dat is toch krom? Mensen moeten echt even uit die bubbel stappen en nadenken over hoe het voor anderen voelt.”
Ze herinnert zich een discussie op haar werk toen het onderwerp een keer op tafel kwam. “Een collega zei: ‘Ik wil gewoon niet naast een man plassen, dat voelt ongemakkelijk.’
Maar wat als een man zich ook ongemakkelijk voelt naast jou? En waarom moeten mensen die niet in het binaire systeem passen zich aanpassen, terwijl de rest blijft vasthouden aan oude patronen? Dat is gewoon egoïsme.”
Maaike benadrukt dat het niet alleen gaat om mensen die zich niet in de traditionele genderhokjes thuis voelen. “Dit is een kwestie van gemak en inclusiviteit voor iedereen.
Ouders met kinderen, mensen die een mantelzorger mee hebben, mensen met een beperking. Genderneutrale toiletten bieden vaak meer ruimte, meer privacy, en vooral: meer begrip. Het is niet alleen een winstpunt voor non-binaire personen, maar voor de hele samenleving.”
Wat haar het meest raakt, is het gebrek aan empathie dat ze soms tegenkomt. “We leven in een tijd waarin iedereen zich juist zou moeten realiseren hoe belangrijk het is om naar elkaar om te kijken.
Een genderneutraal toilet is een kleine aanpassing met een grote impact. Het is een statement dat zegt: wij zien jou, wij respecteren jou, en wij willen dat jij je hier net zo thuis voelt als iedereen.”
Ze ziet ook dat jongeren het vaak wél begrijpen. “Ik werk als vrijwilliger op een middelbare school, en daar zie je dat de nieuwe generatie veel opener is.
Zij begrijpen dat gender niet zwart-wit is, en dat is prachtig. Het zijn vooral de oudere generaties die blijven hangen in die strikte scheiding. Maar verandering is onvermijdelijk, en dat is alleen maar goed.”
Maaike hoopt dat bedrijven, scholen en andere instellingen hun verantwoordelijkheid nemen. “Ik weet dat sommige mensen bang zijn voor kritiek of rare reacties, maar je kunt niet iedereen tevreden houden. Wat je wél kunt doen, is kiezen voor wat juist is. En dit is juist. Punt.”
Ze eindigt met een glimlach. “Kijk, uiteindelijk wil niemand zichzelf buitengesloten voelen, toch? Een genderneutraal toilet is een stap in de goede richting. Het laat zien dat we vooruit willen, dat we iedereen een plek willen geven. En dat is toch waar we allemaal naar streven?”
