Wie gewend is om lege wijnflessen zonder nadenken in de glasbak te gooien, moet binnenkort even opletten. Vanaf begin 2025 wordt namelijk een proef gestart waarbij wijnflessen van statiegeld worden voorzien. Dit betekent dat je ze niet meer zomaar weggooit, maar kunt inleveren bij de supermarkt. Het doel? Minder verspilling, meer hergebruik en een lagere milieu-impact.
Waarom statiegeld op wijnflessen?
Statiegeld op wijnflessen klinkt misschien als een nieuwe stap, maar eigenlijk is het een logische uitbreiding van een al bestaand systeem.
Bierflesjes hebben al jaren statiegeld, en ook op kleine en grote plastic flessen zit sinds enkele jaren een heffing. Waarom zou dit dan niet voor wijnflessen gelden?
Volgens milieudeskundigen is het omsmelten van glas ontzettend energie-intensief. Elke keer dat een fles opnieuw wordt gemaakt, is daar een flinke hoeveelheid grondstoffen en energie voor nodig.
Hergebruik is een duurzamer alternatief. Volgens Angela Bolt van Milieu Centraal scheelt het hergebruiken van wijnflessen aanzienlijk in energieverbruik.
“Het omsmelten van glas kost enorm veel energie. Als je een fles opnieuw gebruikt, bespaar je meteen al een groot deel van dat energieverbruik. Na vier keer hergebruik is dat voordeel al 35 procent en na acht keer zelfs 55 procent. Hoe vaker een fles wordt hergebruikt, hoe beter voor het milieu.”
Dat klinkt logisch: net zoals bij bierflesjes en frisdrankflessen kunnen we enorm veel glas besparen als we wijnflessen meerdere keren hergebruiken in plaats van ze telkens te recyclen.
Hoe gaat het statiegeldsysteem werken?
Vanaf begin 2025 wordt de proef met statiegeld op wijnflessen uitgerold. Dit betekent dat wijnflessen in Nederland een kleine toeslag krijgen, die je terugkrijgt wanneer je de fles weer inlevert bij de supermarkt.
Consumenten kunnen hun lege flessen op speciale inleverpunten kwijt, vergelijkbaar met het systeem voor plastic flessen en bierflesjes.
Zodra de fles wordt ingeleverd, wordt deze grondig gereinigd en opnieuw in de handel gebracht. Supermarkten en horecaondernemers krijgen dan ook de taak om deze flessen in te zamelen en door te sturen naar verwerkingscentra.
Volgens Suzanne van Dommelen, directeur van TivoliVredenburg, is het systeem een waardevolle toevoeging aan de bestaande maatregelen om verspilling tegen te gaan.
“Voor bierflesjes is statiegeld al heel normaal, dus waarom niet ook voor wijnflessen? We werken al langer met herbruikbare wijnflessen in de horeca, en het werkt uitstekend. In plaats van ze na gebruik weg te gooien, worden ze naar een fabriek gebracht, gereinigd en opnieuw ingezet. Dit voorkomt verspilling en verlaagt de milieu-impact van de wijnindustrie.”
Wat verandert er aan de wijnflessen?
Om het hergebruik van wijnflessen mogelijk te maken, worden ze aangepast. De nieuwe flessen worden steviger en duurzamer ontworpen, zodat ze tientallen keren opnieuw gebruikt kunnen worden.
Enkele verbeteringen die worden doorgevoerd:
- Versterkte hals en bodem – Zo kan de fles beter tegen een stootje en breekt hij minder snel.
- Makkelijk te verwijderen etiketten – Dit bespaart water en chemicaliën bij het schoonmaakproces.
- Handigere doppen – De sluitingen worden zo ontworpen dat ze makkelijk te hergebruiken zijn.
Volgens experts kunnen deze nieuwe flessen tussen de twintig en vijftig keer hergebruikt worden voordat ze daadwerkelijk aan het eind van hun levenscyclus komen en gerecycled moeten worden.
Wat betekent dit voor consumenten?
Voor consumenten betekent dit dat ze even moeten wennen aan een nieuwe manier van omgaan met lege wijnflessen.
Waar je normaal gesproken een wijnfles zonder nadenken in de glasbak gooit, moet je straks nadenken over het inleveren ervan.
Dit levert natuurlijk ook voordelen op:
- Je krijgt geld terug voor je lege flessen.
- Je draagt actief bij aan een duurzamer systeem.
- Er wordt minder glas verspild en minder energie gebruikt voor recycling.
Het is de verwachting dat veel consumenten hier snel aan gewend zullen raken, net zoals destijds gebeurde met plastic statiegeldflessen.
Wanneer gaat dit in?
De proef met statiegeld op wijnflessen start begin 2025. Gedurende het jaar wordt gekeken hoe de regeling werkt en waar eventuele aanpassingen nodig zijn.
Als alles volgens plan verloopt, zal statiegeld op wijnflessen later in 2025 landelijk worden ingevoerd.
Supermarkten en drankhandels zullen in de loop van 2024 al beginnen met de voorbereidingen om dit nieuwe systeem soepel te laten verlopen.
In sommige winkels zullen proefprojecten worden uitgevoerd, zodat duidelijk wordt hoe het inleveren van wijnflessen het beste kan worden geregeld.
Is dit de toekomst van glasverpakkingen?
Het invoeren van statiegeld op wijnflessen is mogelijk pas het begin van een bredere trend. Als het systeem goed werkt, zou het kunnen worden uitgebreid naar andere glazen verpakkingen, zoals sterke drankflessen of zelfs sapflessen.
Volgens Milieu Centraal is het belangrijk dat de overgang geleidelijk verloopt, zodat zowel consumenten als bedrijven eraan kunnen wennen.
“We verwachten dat het even wennen zal zijn, maar als mensen zien hoeveel impact ze kunnen maken door simpelweg een fles in te leveren in plaats van weg te gooien, zal het snel een gewoonte worden.”
Conclusie: tijd om anders naar wijnflessen te kijken
Vanaf 2025 gooi je je lege wijnflessen niet meer in de glasbak, maar breng je ze terug naar de supermarkt.
Dit nieuwe statiegeldsysteem helpt bij het verminderen van glasafval, verlaagt de milieu-impact en zorgt ervoor dat wijnflessen tientallen keren opnieuw gebruikt kunnen worden.
Hoewel het voor consumenten even wennen zal zijn, brengt het vooral voordelen met zich mee: minder verspilling, minder energieverbruik en je krijgt nog geld terug ook.
Dus als je volgend jaar een fles wijn opent, denk er dan aan: weggooien is verleden tijd, inleveren is de toekomst!
