Veel mensen denken er niet over na, maar het keukengerei dat je dagelijks gebruikt, kan schadelijke stoffen bevatten. Uit recent onderzoek blijkt dat zwarte plastic spatels, lepels en andere kookgerei hoge concentraties giftige chemicaliën kunnen bevatten. Dit komt doordat gerecycled elektronisch afval wordt verwerkt in de productie van plastic keukentools.
Experts waarschuwen dat deze stoffen ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee kunnen brengen en adviseren consumenten om voorzichtig te zijn met hun keuze van keukengerei.
Schokkende ontdekking: giftige stoffen in keukengerei
Een wetenschappelijke studie gepubliceerd in Chemosphere (oktober 2024) onthult dat zwarte plastic keukengerei verrassend hoge niveaus van giftige vlamvertragers bevat.
Het gaat vooral om decaBDE, een chemische stof die in verband wordt gebracht met kanker en andere ernstige gezondheidsproblemen.
De grootste zorg is dat decaBDE in maar liefst 70 procent van de geteste zwarte plastic producten werd aangetroffen. De concentraties lagen ver boven de veiligheidsnormen die door de Europese Unie zijn vastgesteld.
Dit betekent dat veel mensen onbewust worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen, simpelweg door het gebruik van plastic keukengerei tijdens het koken.
Volgens de onderzoekers kan dagelijks gebruik van dit keukengerei tot 34.700 nanogram decaBDE per dag in het lichaam laten vrijkomen.
Hoewel dit onder de Amerikaanse grens van 420.000 nanogram per dag ligt, blijft het een aanzienlijke blootstelling die op lange termijn schadelijk kan zijn.
Waarom worden deze giftige stoffen gebruikt?
Veel plastic keukengerei wordt gemaakt van gerecycled plastic, inclusief oude elektronica zoals tv-behuizingen en computeronderdelen. Deze producten bevatten vaak vlamvertragers om brandgevaar te verminderen.
Maar wanneer dat plastic opnieuw wordt verwerkt in keukengerei, belanden deze chemicaliën direct in producten die we dagelijks gebruiken.
Milieudeskundige Heather Stapleton van Duke University benadrukt de ernst van dit probleem:
“Deze resultaten tonen aan dat elektronisch afval, zoals de buitenkant van televisies, wordt gerecycled in voedselopslagcontainers en keukengerei. Hoewel het belangrijk is om plastic afval op een duurzame manier te hergebruiken, moeten we er zeker van zijn dat dit niet leidt tot extra blootstelling aan giftige stoffen.”
Gezondheidsrisico’s van vlamvertragers
Vlamvertragers zoals decaBDE zijn chemische stoffen die bedoeld zijn om brand te vertragen. Hoewel dat in elektronische apparaten nuttig kan zijn, hebben deze stoffen in het menselijk lichaam ernstige gevolgen.
Wetenschappelijke studies hebben vlamvertragers in verband gebracht met:
- Hormonale verstoringen – Ze kunnen de werking van hormonen zoals schildklierhormonen beïnvloeden.
- Kankerrisico – Vooral borstkanker en andere vormen van tumoren worden in sommige studies gekoppeld aan langdurige blootstelling.
- Aantasting van het zenuwstelsel – Onderzoeken suggereren dat deze chemicaliën een negatieve invloed kunnen hebben op hersenontwikkeling bij kinderen.
- Vruchtbaarheidsproblemen – Blootstelling aan vlamvertragers wordt gelinkt aan verminderde vruchtbaarheid bij zowel mannen als vrouwen.
Omdat keukengerei in direct contact komt met voedsel, kunnen deze schadelijke stoffen gemakkelijk in onze voeding terechtkomen – vooral bij blootstelling aan hitte.
Hoe beperk je je blootstelling?
Gezien de zorgwekkende bevindingen is het belangrijk om voorzorgsmaatregelen te nemen. Experts raden consumenten aan om plastic keukengerei zo veel mogelijk te vermijden en over te stappen op veiligere alternatieven.
Dit kun je doen om risico’s te minimaliseren:
- Vermijd keukengerei van zwart plastic – Vooral spatels, lepels en opscheplepels gemaakt van gerecycled plastic.
- Kies voor alternatieve materialen – Gebruik in plaats daarvan roestvrij staal, siliconen of houten keukengerei.
- Gebruik geen plastic in de magnetron – Hitte verhoogt de kans op chemische lekkage in je voedsel. Gebruik glazen of keramische bakjes voor het opwarmen van eten.
- Houd je keuken schoon – Regelmatig stofzuigen en schoonmaken helpt om giftige stofdeeltjes te verminderen die afkomstig kunnen zijn van plastic producten.
- Was je handen vaak – Vooral na contact met plastic keukengerei, om blootstelling via de huid te minimaliseren.
Waarom wordt dit probleem niet eerder aangepakt?
Een van de grootste problemen met schadelijke chemicaliën in consumentenproducten is dat wetgeving vaak achterloopt op wetenschappelijk onderzoek. Hoewel sommige landen zoals de VS en de EU bepaalde vlamvertragers hebben verboden, worden ze nog steeds aangetroffen in gerecyclede producten.
Megan Liu, expert bij Toxic-Free Future, benadrukt:
“Bedrijven blijven giftige vlamvertragers gebruiken in plastic elektronica. Dit leidt tot onverwachte en onnodige blootstelling aan giftige stoffen in keukengerei en andere huishoudelijke producten. Dit zou helemaal niet mogen gebeuren.”
De enige manier om dit probleem aan te pakken, is strengere regelgeving rondom het gebruik van gerecycled plastic en het beter informeren van consumenten over de risico’s.
De toekomst van veilig keukengerei
Er is een groeiende beweging richting duurzame en veilige alternatieven voor plastic producten in de keuken. Steeds meer merken bieden keukengerei aan dat vrij is van giftige chemicaliën en veilig is voor dagelijks gebruik.
Experts verwachten dat in de komende jaren strengere regels zullen worden ingevoerd om de aanwezigheid van schadelijke stoffen in huishoudelijke producten te beperken.
Tot die tijd is het echter aan de consument zelf om bewuste keuzes te maken en te kiezen voor veiligere materialen.
Wil je het zekere voor het onzekere nemen? Vermijd dan plastic keukengerei en kies voor veilige alternatieven zoals hout, roestvrij staal of siliconen.
Zo bescherm je niet alleen je gezondheid, maar draag je ook bij aan een duurzamere keuken.
