Elektrische auto’s zijn bezig aan een enorme opmars. Ze zijn stil, duurzaam en besparen flink op brandstofkosten. Maar er is een onverwacht nadeel dat steeds meer mensen melden: misselijkheid tijdens het meerijden. Waar komt dat gevoel vandaan, en waarom lijkt het juist bij EV’s vaker voor te komen dan bij traditionele auto’s? In deze blog duiken we in de wetenschap achter deze moderne vorm van wagenziekte.
Waarom steeds meer mensen klagen over misselijkheid in een EV
Dat elektrische auto’s razend populair zijn, is duidelijk. In 2024 bestond maar liefst 22 procent van alle wereldwijd verkochte nieuwe auto’s uit volledig elektrische modellen. Maar met die toename groeit ook het aantal klachten over reisziekte.
Op sociale media regent het berichten van mensen die zich beroerd voelen na een ritje in een EV. Vooral passagiers hebben er last van, terwijl de bestuurder meestal nergens last van heeft.
Regeneratief remmen: goed voor de accu, minder voor je maag
Een van de belangrijkste oorzaken is het zogenaamde regeneratief remmen. Hierbij wordt tijdens het afremmen energie teruggewonnen en teruggestuurd naar de batterij. Technisch slim, maar voor je lichaam een nieuwe sensatie.
De auto remt op een andere manier dan je gewend bent. Het afremmen gebeurt vaak wat abrupter of juist onverwacht soepel, waardoor je lichaam en evenwichtssysteem in de war raken. Vooral passagiers die niet weten wanneer er geremd wordt, ervaren dit als onaangenaam.
Wat gebeurt er in je brein tijdens zo’n rit?
Volgens bewegingswetenschappers ontstaat misselijkheid wanneer wat je ziet niet overeenkomt met wat je voelt. Je brein probeert continu te voorspellen wat er gaat gebeuren op basis van zintuiglijke signalen.
Als die signalen elkaar tegenspreken – bijvoorbeeld omdat je wel voelt dat je afremt, maar je ogen of oren geven dat niet duidelijk door – ontstaat een sensorisch conflict. En dat zorgt bij veel mensen voor duizeligheid en een misselijk gevoel.
Waarom bestuurders er minder last van hebben
Opvallend genoeg hebben vooral passagiers last van deze klachten. Bestuurders zijn zelden misselijk, en dat heeft een simpele reden: ze weten precies wanneer er geremd, versneld of gestuurd wordt.
Dat helpt het brein bij het interpreteren van wat er gebeurt. Passagiers zitten daarentegen vaak stil, lezen of kijken op hun telefoon en kunnen de bewegingen niet voorspellen. Daardoor wordt het lichaam als het ware ‘verrast’, wat de kans op misselijkheid flink vergroot.
Trillende stoelen en stille motoren versterken het effect
Een ander aspect dat meespeelt, zijn de trillingen. Elektrische auto’s veroorzaken trillingen met een lagere frequentie dan benzine- of dieselmodellen. Deze subtiele trillingen zijn nauwelijks hoorbaar of voelbaar voor de bestuurder, maar worden door passagiers – zeker bij langere ritten – wel degelijk opgepikt.
Combineer dat met het feit dat EV’s nauwelijks geluid maken en je hebt een perfecte cocktail voor reisziekte. In traditionele auto’s helpt het motorgeluid je brein namelijk bij het voorspellen van versnelling en vertraging. In een fluisterstille EV mist je lichaam dat signaal volledig.
Zelfs professionals zijn niet immuun
Denk niet dat het alleen onervaren rijders of gevoelige types zijn die last hebben van dit probleem. In Denemarken deden politieagenten mee aan een proefrit met nieuwe elektrische dienstauto’s.
Zelfs deze getrainde chauffeurs klaagden na afloop over duizeligheid en een misselijk gevoel. Dit onderstreept dat het fenomeen serieus genomen moet worden, zeker als we in de toekomst allemaal elektrisch gaan rijden.
Wat kun je doen tegen deze EV-misselijkheid?
Gelukkig zijn er inmiddels ideeën en oplossingen in de maak. Autofabrikanten en onderzoekers zetten in op technologie die het comfort verbetert en de kans op misselijkheid verlaagt:
- Instelbare remmodi: Sommige EV’s bieden nu de mogelijkheid om het regeneratief remmen aan te passen. Door deze functie minder krachtig in te stellen, worden de bewegingen voorspelbaarder.
- Vibratiearme stoelen: Nieuwe modellen worden uitgerust met stoelen die minder trillingen doorgeven aan het lichaam.
- Kunstmatig motorgeluid: Diverse fabrikanten experimenteren met subtiele geluidseffecten die de rijervaring natuurlijker moeten maken en het brein helpen om bewegingen te ‘horen’.
- Passagiers informeren: Als je een EV bestuurt, kan het helpen om aan te geven wanneer je gaat remmen of versnellen. Dat geeft passagiers houvast.
Tips om als passagier misselijkheid te voorkomen
Naast technische oplossingen zijn er ook simpele trucs om de kans op reisziekte te verkleinen:
- Kijk vooruit: Richt je blik op de weg, zodat je bewegingen kunt zien aankomen.
- Zet een raampje open: Frisse lucht helpt vaak om het gevoel van duizeligheid te onderdrukken.
- Beperk schermgebruik: Lezen of scrollen op je telefoon zorgt voor extra zintuiglijke verwarring.
- Rijd mee op de voorstoel: Daar ervaar je de rit vaak als stabieler dan achterin.
De toekomst van comfortabel elektrisch rijden
Het is duidelijk dat elektrisch rijden niet alleen voordelen biedt, maar ook nieuwe uitdagingen met zich meebrengt.
Misselijkheid door regeneratief remmen en stille motoren is een serieus probleem waar autofabrikanten en consumenten zich steeds bewuster van worden. Gelukkig zijn de eerste stappen naar oplossingen gezet.
Elektrische auto’s zullen de komende jaren alleen maar belangrijker worden. Daarom is het van groot belang dat de rijervaring voor iedereen prettig blijft – niet alleen voor de bestuurder, maar ook voor de passagiers.
Want als de hele auto vol zit met mensen die zich beroerd voelen, is zelfs de schoonste rit geen feestje meer.