De Franse minister van Volksgezondheid, Catherine Vautrin, heeft onlangs veel stof doen opwaaien met een interne brief die uitlekte via het satirische blad Le Canard Enchaîné.
In de brief vraagt ze ziekenhuizen zich voor te bereiden op een scenario waarin tienduizenden gewonde soldaten moeten worden opgevangen.
Volgens de plannen moeten de zorginstellingen tegen maart 2026 klaarstaan om in korte tijd tussen de 10.000 en 50.000 militairen te behandelen.
Het bericht zorgde voor onrust, omdat het duidelijk hint naar de mogelijkheid van een grootschalig militair conflict in Europa. Hoewel er niet expliciet verwezen wordt naar Rusland of Oekraïne, ligt de link met de huidige oorlog voor de hand.
Een alarmerende brief lekt uit
De bewuste brief werd in juli verstuurd naar de regionale gezondheidsinstanties in Frankrijk. In de tekst staat dat het land “in de komende maanden de achterhoede kan worden van een grootschalig conflict” en dat de ziekenhuizen daarom moeten anticiperen op een enorme toestroom van gewonde militairen.
Het gaat om een periode van 10 tot 180 dagen waarin het zorgsysteem tussen de 10.000 en 50.000 soldaten zou moeten opvangen. Daarbij zou het niet alleen gaan om Franse militairen, maar ook om buitenlandse soldaten die in Frankrijk behandeld moeten worden of van daaruit worden doorverwezen naar hun thuisland.
Voor veel Fransen kwam de inhoud van de brief als een schok. Tot nu toe hield de overheid zich vrij terughoudend over mogelijke scenario’s waarin Frankrijk direct betrokken raakt bij de oorlog in Oekraïne.
Voorbereidingen op oorlogsopvang
Volgens de instructies uit de brief moeten ziekenhuizen rekening houden met verschillende nieuwe taken.
Er is sprake van de oprichting van medische centra in de buurt van havens en luchthavens, zodat buitenlandse militairen sneller kunnen worden doorgevlogen naar hun eigen land. Daarnaast wordt er nadruk gelegd op de behandeling van posttraumatische stressstoornissen, fysiotherapie en langdurige revalidatie.
Zorgpersoneel krijgt het verzoek om zich aan te sluiten bij de medische dienst van het Franse leger, ongeacht hun huidige werkterrein. Dit moet ervoor zorgen dat er in een crisissituatie voldoende handen aan het bed beschikbaar zijn.
Ook wordt er training voorzien over de beperkingen die oorlogstijd met zich meebrengt: schaarste aan middelen, aangepaste protocollen en de psychologische impact op zorgverleners zelf.
Wat betekent dit voor Frankrijk?
Hoewel de minister de brief niet expliciet koppelt aan een actuele dreiging, wijst de timing sterk in de richting van de voortdurende oorlog in Oekraïne. Het Franse ministerie van Volksgezondheid benadrukt in de brief dat het noodzakelijk is om te anticiperen op “zeer intense conflictsituaties”.
De ondertoon is duidelijk: Frankrijk houdt er rekening mee dat het in de nabije toekomst een belangrijke rol kan spelen in de opvang van gewonde soldaten, mocht de oorlog verder escaleren en de NAVO nauwer betrokken raken.
Daarmee schuift Frankrijk zichzelf, bewust of onbewust, in de rol van achterland waar gewonden in veiligheid behandeld kunnen worden.
Een boodschap die vragen oproept
De onthulling zorgt voor heel wat discussie in Frankrijk. Critici vinden dat het vooruitzicht van tienduizenden gewonde militairen een zorgwekkend scenario schetst dat het publiek nooit eerder zo duidelijk kreeg voorgeschoteld. Tot nu toe hield de Franse regering de communicatie rond mogelijke escalaties eerder vaag.
Voorstanders wijzen erop dat het normaal is dat een land voorbereid wil zijn op mogelijke crisissen. Net zoals ziekenhuizen noodplannen hebben voor pandemieën, grote rampen of terreuraanslagen, zou het logisch zijn dat er ook scenario’s klaarliggen voor grootschalige militaire conflicten.
Reactie van minister Vautrin
Toen Catherine Vautrin gevraagd werd naar de brief, ontkende ze het bestaan ervan niet. Ze stelde bij de Franse zender BFMTV dat het “volkomen normaal is dat ons land zich voorbereidt op crisissen”.
Volgens haar maken ziekenhuizen standaard plannen voor noodsituaties, of het nu gaat om epidemieën, rampen of andere scenario’s die grote druk op de zorg leggen.
Daarmee probeerde de minister de boodschap te relativeren, maar de inhoud van de brief laat zich niet zomaar wegpraten. Het verschil is dat dit keer expliciet gesproken wordt over tienduizenden gewonde militairen en een grootschalig gewapend conflict in Europa.
Een blik op de toekomst
De brief werpt een schaduw vooruit naar maart 2026, de datum waarop de voorbereidingen klaar moeten zijn. Dat betekent dat Frankrijk zich nu al actief buigt over logistieke en medische strategieën om dit soort aantallen te kunnen verwerken.
Voor het zorgpersoneel betekent dit dat er in de komende maanden trainingen en extra inzet gevraagd kan worden. Daarnaast zou de oprichting van speciale medische centra rond havens en luchthavens een nieuwe dimensie geven aan de Franse gezondheidszorg.
Het idee dat Frankrijk het medische achterland zou worden voor de NAVO en bondgenoten, roept ook geopolitieke vragen op. Het suggereert dat het land rekent op langdurige betrokkenheid bij een conflict, waarbij gewonde soldaten massaal naar West-Europa gebracht worden.
Angst en realisme gaan hand in hand
Onder de Franse bevolking leeft enerzijds angst voor de mogelijkheid van een grootschalige oorlog, anderzijds klinkt er begrip voor het feit dat de overheid dit soort scenario’s serieus neemt. Na de coronapandemie werd pijnlijk duidelijk dat een land zonder goede voorbereiding snel in de problemen kan komen.
De situatie rond Oekraïne lijkt voorlopig nog niet op een einde af te stevenen. Rusland zet de strijd voort en Oekraïne blijft steun krijgen van westerse landen, waaronder Frankrijk.
Dat de Franse overheid nu openlijk rekent op een toekomst waarin duizenden gewonde soldaten behandeld moeten worden, laat zien dat men in Parijs rekening houdt met een veel langer en zwaarder conflict dan vaak publiekelijk wordt toegegeven.
Conclusie
De gelekte brief van minister Catherine Vautrin legt bloot dat Frankrijk zich voorbereidt op een scenario waarin de zorgsector tot 50.000 gewonde militairen moet behandelen. Hoewel het ministerie dit bestempelt als een logische en noodzakelijke voorbereiding op mogelijke crisissen, zorgt de inhoud van de brief voor grote bezorgdheid.
Of het daadwerkelijk zover komt, is onzeker. Maar dat de Franse overheid nu al een concreet plan klaarlegt voor maart 2026, maakt duidelijk dat men ernstig rekening houdt met de gevolgen van een grootschalige oorlog in Europa.
Het is een signaal dat Frankrijk niet alleen nadenkt over de rol van het leger, maar ook over de cruciale verantwoordelijkheid van de ziekenhuizen en het zorgpersoneel in een mogelijk donker toekomstscenario.
