De samenwerking tussen GroenLinks en de PvdA bestaat inmiddels een aantal jaren, maar partijleider Frans Timmermans wil nu een volgende stap zetten. Volgens hem is de tijd rijp om de samenwerking om te vormen tot een volledig nieuwe linkse partij.
In een gesprek met het actualiteitenprogramma Nieuwsuur benadrukte Timmermans dat hij haast wil maken. “Ik ben ongeduldig. Zo snel als mogelijk is moet er voortgang komen,” zei hij.
Met die woorden reageerde hij op het pleidooi van PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop, die onlangs tijdens de Herman Höftenlezing opriep om nog dit jaar een nieuwe partij te vormen. Volgens De Hoop heeft “de paringsdans die al een tijd gaande is” lang genoeg geduurd.
Waarom een nieuwe partij nodig zou zijn
Timmermans maakt zich zorgen over de versnippering binnen de linkse politiek. Volgens hem werkt het uiteenwaaieren van stemmen in het nadeel van progressieve partijen.
Alleen wanneer de krachten gebundeld worden, kan links een serieuze vuist maken tegenover de rechtse partijen.
De leider van GL-PvdA ziet daarom geen reden om langer te wachten. Hij stelt dat de linkse beweging toekomstgericht moet zijn en dat een gezamenlijke partij de logische volgende stap is.
Daarbij benadrukt hij dat de sociaaldemocratische erfenis van de PvdA behouden blijft. “Alles wat we doen is gebaseerd op onze erfenis. Dat laat ik natuurlijk nooit los,” aldus Timmermans.
Rol van Jesse Klaver
Ook Jesse Klaver, voormalig partijleider van GroenLinks, spreekt zich positief uit over het idee van een nieuwe linkse partij.
Volgens hem is Timmermans de aangewezen persoon om het leiderschap op zich te nemen. “We hebben een uitstekende leider en dat is Frans Timmermans,” zei Klaver.
Klaver gaf daarnaast aan dat er niet direct een nieuwe koers wordt ingezet, maar dat er wel accenten verlegd moeten worden. Het gaat volgens hem vooral om de manier waarop de partij zich presenteert en hoe kiezers worden aangesproken.
Hoe gaat de nieuwe partij eruitzien?
Over de praktische vorm van de partij bestaat nog veel onduidelijkheid. Krijgt de partij een nieuwe naam, of blijft de combinatie GroenLinks-PvdA bestaan onder de huidige titel? En welke speerpunten moeten de kern vormen?
In juni staat er een congres gepland waar leden zich mogen uitspreken over de toekomst. Uiteindelijk ligt de beslissing bij hen. Dat kan spannend worden, omdat er binnen beide partijen nog leden zijn die huiverig zijn voor een volledige fusie. Toch verwacht Timmermans weinig weerstand. Hij benadrukt dat er voldoende ruimte blijft voor de idealen en waarden van beide partijen.
Resultaten tot nu toe
Bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen deden GroenLinks en PvdA al mee met één gezamenlijke lijst. Samen wisten ze 25 zetels binnen te halen. Hoewel dat een stevige basis opleverde, is er sindsdien in de peilingen weinig beweging te zien.
Of een officiële fusie tot meer zetels zal leiden, is dan ook onzeker. Timmermans hoopt dat de duidelijkheid van één partij meer kiezers over de streep trekt, maar er bestaat ook de kans dat sommige kiezers afhaken omdat ze zich niet meer herkennen in het gezamenlijke verhaal.
Pogingen tot bredere linkse samenwerking
Naast GroenLinks en PvdA richt Timmermans zijn blik ook op andere partijen aan de linkerkant van het politieke spectrum.
Zo deed hij opnieuw een handreiking richting de Partij voor de Dieren en de SP. Beide partijen hebben in het verleden echter meerdere keren laten weten weinig te voelen voor een intensieve samenwerking.
De hoop van Timmermans is dat een krachtige nieuwe partij alsnog aantrekkingskracht kan uitoefenen op andere progressieve partijen. Een groot blok aan de linkerkant zou volgens hem de enige manier zijn om daadwerkelijk tegenwicht te bieden aan de groeiende invloed van rechtse partijen.
De erfenis van de PvdA
Timmermans benadrukt telkens dat de kernwaarden van de sociaaldemocratie leidend blijven. Volgens hem hoeven leden niet bang te zijn dat de PvdA-identiteit verloren gaat in een nieuwe partij.
Hij ziet de fusie juist als een kans om de waarden van solidariteit, rechtvaardigheid en gelijkheid sterker te positioneren in de hedendaagse politiek.
Die erfenis wil hij meenemen in de toekomst, maar tegelijk vindt hij dat er modernisering nodig is. Een nieuwe partij moet volgens hem de blik vooruit richten en aansluiten bij de uitdagingen van deze tijd, zoals klimaatverandering, ongelijkheid en de rol van Europa.
Politieke context
Het debat over samenwerking op links loopt al sinds de kabinetsformatie van 2021. Toen werden GroenLinks en PvdA voor het eerst nadrukkelijk genoemd als partners die samen sterker konden staan. De samenwerking leidde uiteindelijk tot de gezamenlijke lijst in 2023, maar een volledige fusie bleef uit.
De roep om meer eenheid is sindsdien niet verstomd. Voorstanders wijzen op de kracht van een groot blok dat de versplintering tegengaat. Tegenstanders vrezen dat er unieke standpunten verloren gaan en dat leden zich niet meer gehoord voelen.
Vooruitblik: juni als beslismoment
Het congres in juni wordt bepalend voor de toekomst van GroenLinks-PvdA. Daar moeten de leden besluiten of de fusie daadwerkelijk doorgang krijgt en hoe de partij zich naar buiten toe zal profileren.
Mocht er een nieuwe partij ontstaan, dan is de kans groot dat Frans Timmermans het leiderschap op zich neemt.
Hij liet in zijn gesprek met Nieuwsuur duidelijk weten niet van plan te zijn een stap terug te doen. Integendeel, hij wil de boegbeeldrol vervullen en de partij naar de volgende fase leiden.
Conclusie
De discussie over de toekomst van GroenLinks en PvdA is in een stroomversnelling geraakt. Met steun van zowel Timmermans als Klaver lijkt de weg open te liggen voor de oprichting van een nieuwe linkse partij. Het doel: versnippering tegengaan en met een sterk blok een vuist maken tegen rechts.
Of de fusie daadwerkelijk meer zetels oplevert, blijft de grote vraag. Wat wel duidelijk is: Timmermans wil tempo maken en ziet zichzelf als de logische leider van een nieuwe beweging.
Voor links Nederland breekt daarmee een cruciale periode aan, waarin zal blijken of samenwerking leidt tot meer macht, of juist tot verdeeldheid onder de kiezers.
Bron: Nu.nl