De Partij voor de Dieren, ooit geprezen als het toonbeeld van idealisme, ethiek en harmonie, verkeert opnieuw in zwaar weer.
Achter het groene imago woedt een machtsstrijd die het voortbestaan van de partij op het spel kan zetten.
Volgens meerdere betrokkenen heerst er binnen de partijtop een angstcultuur waarin kritiek niet wordt geduld en loyaliteit belangrijker is dan inhoud.
De spanningen komen vooral samen rond partijleider Esther Ouwehand, die volgens ingewijden haar greep op de partij heeft verstevigd – maar daarmee ook verdeeldheid heeft gezaaid.
Ouwehand onder vuur binnen eigen partij
Wat begon als geruchten, lijkt inmiddels een diepgeworteld probleem. Volgens bronnen die spraken met het AD, zouden meerdere medewerkers en partijleden zich onveilig voelen om hun mening te uiten.
“Wie het niet eens is met Ouwehand, ligt er vroeg of laat uit,” zegt een insider. “Er is een sfeer ontstaan waarin mensen bang zijn om kritiek te leveren.”
De onrust kwam tot een hoogtepunt toen medeoprichter en Eerste Kamerlid Niko Koffeman zijn lidmaatschap opzegde – slechts een week voor de verkiezingen.
Zijn vertrek kwam voor velen als een schok: Koffeman was niet alleen medegrondlegger van de partij, maar ook jarenlang een van de strategische breinen achter de electorale successen van de PvdD.
Het vertrek van Koffeman legt een breuk bloot
De timing van Koffemans vertrek kon nauwelijks slechter. In campagnetijd verliest de partij niet alleen een boegbeeld, maar ook een belangrijke interne tegenstem. Volgens ingewijden is het vertrek een symptoom van een dieper probleem: de koers van Esther Ouwehand.
Een bron dicht bij de partijtop vertelt dat Ouwehand steeds meer beslissingen naar zich toetrekt. “Ze is perfectionistisch en houdt graag de controle,” zegt de betrokkene. “Maar dat zorgt er ook voor dat mensen die anders denken, worden genegeerd of weggedrukt.”
Oude wonden niet geheeld
De spanningen binnen de Partij voor de Dieren zijn niet nieuw. In 2023 lag de partij ook al onder een vergrootglas toen Ouwehand zich tijdelijk terugtrok als lijsttrekker.
Toen zei ze dat ze zich niet gesteund voelde door het partijbestuur, dat volgens haar de partij niet democratisch genoeg leidde. Uiteindelijk kwam ze terug, nadat het bestuur opstapte en de leden zich achter haar schaarden.
Die comeback leek destijds een overwinning, maar de breuklijnen bleven bestaan. Sinds Ouwehand terug aan het roer kwam, veranderde de koers van de partij merkbaar.
De focus op dierenrechten werd uitgebreid naar thema’s als sociale rechtvaardigheid, internationale politiek en klimaatbeleid met een sterk ideologisch karakter. Niet iedereen binnen de partij was daar blij mee.
Veranderde koers zorgt voor onenigheid
Waar de Partij voor de Dieren jarenlang bekendstond als de partij die sprak voor wie geen stem had – de dieren – wordt er nu meer gesproken over wereldpolitiek, feminisme en defensie. Vooral dat laatste onderwerp zorgt voor opgetrokken wenkbrauwen.
De partij stelt inmiddels dat militaire uitgaven soms een “noodzakelijk kwaad” zijn, een standpunt dat haaks lijkt te staan op haar pacifistische oorsprong.
Ook Ouwehands uitgesproken mening over het conflict in Gaza heeft tot onvrede geleid. Volgens bronnen binnen de partij vinden sommige leden dat de partij te veel afwijkt van haar oorspronkelijke missie.
“Het voelt alsof we een linkse activistische partij zijn geworden in plaats van een dierenpartij,” aldus een voormalig medewerker.
Verbroken banden met oud-leiders
De interne spanningen hebben ook geleid tot persoonlijke breuken. De relatie tussen Ouwehand en oud-partijleider Marianne Thieme – ooit haar mentor – is volledig bekoeld.
Volgens meerdere betrokkenen hebben de twee al meer dan twee jaar geen contact. Ook met Niko Koffeman, met wie Ouwehand ooit nauw samenwerkte, is de band definitief verbroken.
Het dieptepunt kwam bij de première van Boerocratie, de documentaire van Koffeman over de invloed van de agrarische lobby
. De partijtop zou de film bewust hebben genegeerd. Leden kregen geen uitnodiging voor de première in Tuschinski, wat door velen werd gezien als een bewuste boycot. Voor Koffeman was dat de druppel.
“Hij vond het onbegrijpelijk dat de partijleider geen contact meer had met haar eigen senator,” zegt een vertrouweling. “Dit was gewoon respectloos.”
Een medewerker uit Ouwehands omgeving schetst echter een ander beeld. Volgens hem probeerde Koffeman te veel invloed uit te oefenen en wilde hij dat de partij zijn documentaire zou gebruiken voor campagnevoordeel. “Het was niet alleen idealisme,” zegt de medewerker. “Het ging ook om ego’s.”
Angstcultuur binnen de partij?
Binnen de partijorganisatie zelf lijkt de sfeer gespannen. Verschillende medewerkers zouden uit angst voor sancties weigeren openlijk te praten over de interne problemen. Er zijn meldingen van mensen die bang zijn voor ontslag of uitsluiting als ze kritiek uiten op de leiding.
Hoewel de partijleiding elke vorm van angstcultuur ontkent, zijn de signalen volgens ingewijden te serieus om te negeren.
“Het is niet meer de idealistische beweging die het ooit was,” zegt een oud-medewerker. “Mensen die ooit vol vuur meededen, zijn nu vooral bang om fouten te maken.”
Partijtop houdt de lippen stijf op elkaar
Op vragen van journalisten reageerde de partijleiding tot nu toe afhoudend. Een woordvoerder noemde het vertrek van Koffeman “een oud nieuwsfeit” en ontkende dat er sprake is van chaos. Toch bevestigen meerdere bronnen dat de onrust groot is, zeker zo vlak voor de verkiezingen.
Dat de partij zich in campagnetijd liever stilhoudt, is begrijpelijk, maar het vertrouwen binnen de organisatie lijkt broos.
Waar de PvdD ooit werd gezien als een partij van transparantie en idealen, overheerst nu het beeld van een gesloten organisatie waarin macht en wantrouwen de boventoon voeren.
Van idealisme naar interne strijd
Het contrast met de begintijd van de partij kan nauwelijks groter zijn. Ooit stond de Partij voor de Dieren symbool voor een frisse, idealistische politiek – gericht op compassie, duurzaamheid en eerlijkheid.
Onder Ouwehands leiding lijkt de partij te worstelen met de balans tussen idealen en macht.
Haar aanhangers prijzen haar vasthoudendheid en visie, maar tegenstanders zien een leider die te veel op controle gericht is en te weinig ruimte laat voor discussie. De interne verdeeldheid doet denken aan de spanningen die ook andere idealistische partijen troffen zodra ze politiek succes kregen.
Wat betekent dit voor de toekomst van de PvdD?
De komende weken zullen cruciaal zijn voor de toekomst van de Partij voor de Dieren. De partij heeft in de peilingen nog steeds een trouwe achterban, maar de interne verdeeldheid kan het vertrouwen van kiezers aantasten.
Als de beschuldigingen van een angstcultuur blijven hangen, kan dat de partij blijvend schade toebrengen.
Het vertrek van Koffeman – en de breuk met Thieme – heeft laten zien dat zelfs de oprichters zich niet meer thuis voelen in de beweging die zij ooit begonnen.
Conclusie: partij in crisis, leider onder druk
De Partij voor de Dieren bevindt zich op een kruispunt. Onder leiding van Esther Ouwehand probeert de partij te moderniseren en invloedrijker te worden in Den Haag.
Maar de prijs die daarvoor wordt betaald, lijkt hoog. Achter het idealistische front groeit de kritiek, en de sfeer van wantrouwen en verdeeldheid is moeilijk te ontkennen.
Wat begon als een beweging vol idealisme, dreigt te verzanden in machtsspelletjes en interne ruzies.
De komende tijd zal moeten blijken of Ouwehand haar positie kan behouden en de partij weer kan verenigen – of dat de PvdD definitief afglijdt naar een tijdperk van verdeeldheid en achterdocht. Eén ding is duidelijk: de idealistische droom waarmee alles begon, is ver weg.
Bron: Nieuwrechts.nl
