Elke herfst duiken ze weer op: dikke lagen bladeren die binnen een dag je hele oprit, stoep en tuin kunnen bedekken. Voor de één staat het gezellig, voor de ander is het vooral irritant.
Maar wat veel mensen niet weten, is dat er duidelijke regels en plichten gelden rondom gevallen bladeren. En die regels zijn soms net even anders dan de meeste Nederlanders denken.
Wie moet wat opruimen? Mag je bladeren die van de buren komen teruggooien? En hoe zit het als iemand uitglijdt op jouw oprit? Tijd om dit onderwerp helemaal uit te leggen.
Van wie zijn de bladeren eigenlijk?
Een van de grootste misverstanden is dat bladeren “horen” bij de boom waar ze vanaf komen. Maar juridisch werkt het anders. Zodra bladeren op de grond vallen, worden ze gezien als natuurafval. Dat betekent dat de herkomst irrelevant wordt.
Liggen ze op jouw oprit, dan zijn ze jouw verantwoordelijkheid, zelfs als ze duidelijk afkomstig zijn van de boom van de buren of van een gemeentelijke boom.
Dat voelt voor veel mensen oneerlijk, maar zo ligt het wettelijk vast. De gedachte daarachter is dat bladeren als normaal seizoensverschijnsel worden gezien en dus onlosmakelijk bij het wonen in een groene omgeving horen.
Waarom je verplicht bent om bladeren te verwijderen
Wat weinig mensen weten, is dat het laten liggen van bladeren niet alleen rommelig oogt, maar ook als onveilig kan worden gezien.
Natte bladeren veranderen namelijk al snel in een gladde laag, zeker in combinatie met regen of vorst.
Daarnaast kunnen afvoeren verstopt raken en kan wateroverlast ontstaan. Daarom wordt van elke huiseigenaar verwacht dat hij of zij zorgt voor een veilige oprit of stoep.
In de praktijk betekent dat dat het je eigen verantwoordelijkheid is om bladeren tijdig te verwijderen. Doe je dat niet en ontstaat er schade of letsel, dan kan dat gevolgen hebben voor de aansprakelijkheid.
Wanneer je aansprakelijk kunt zijn als iemand uitglijdt
Het is een scenario waar veel mensen nooit over nadenken: een pakketbezorger, buurvrouw of zorgmedewerker glijdt uit op jouw oprit omdat deze bedekt is met natte bladeren. Toch komt dit vaker voor dan je denkt.
Omdat jij verantwoordelijk bent voor een veilige situatie op je eigen terrein, kun je in zulke gevallen in principe aansprakelijk worden gesteld.
Verzekeraars zien gevallen waarbij bladeren voor slipgevaar zorgden niet als uitzonderlijke situaties. Wettelijk gezien wordt van jou verwacht dat je maatregelen neemt als de gevaarlijke situatie te voorzien was. In de herfst betekent dat simpelweg: je oprit bijhouden.
Hoe zit het met bladeren op de stoep voor je huis?
De stoep is eigendom van de gemeente, maar dat ontslaat je niet volledig van verantwoordelijkheid. In de meeste gemeenten geldt een zorgplicht voor bewoners.
Daarmee wordt bedoeld dat je geacht wordt om kleine hoeveelheden bladeren voor je eigen woning zelf op te ruimen. Zo blijft de stoep veilig en toegankelijk.
Pas als het gaat om grote hoeveelheden of stormschade, moet de gemeente ondersteunen. Toch blijft het zo dat de bewoner wordt aangesproken wanneer gevaar ontstaat doordat hij of zij de stoep laat verslonzen.
Bladeren van de buren: mag je ze teruggooien?
Veel mensen overwegen het wel eens: een kruiwagen vol bladeren terugduwen over de erfgrens, zeker als de boom van de buren verantwoordelijk is voor de overlast.
Maar juridisch zit daar geen enkele grond onder. Zodra de bladeren op jouw terrein liggen, ben jij verantwoordelijk, ongeacht de herkomst.
Het teruggooien kan zelfs worden gezien als het veroorzaken van overlast.
Het kan tot burenruzies leiden en in extreme gevallen zelfs melding of handhaving opleveren, afhankelijk van de situatie. Kortom: ook al voelt het soms oneerlijk, de bladeren blijven bij jou.
Daken en dakgoten die vol raken met bladeren
Bladeren die in je dakgoot terechtkomen zijn ook jouw verantwoordelijkheid, zelfs wanneer de boom van de buren is.
De uitzondering geldt alleen wanneer een boom te dicht op de erfgrens staat en daarmee in strijd is met wettelijke afstanden.
Maar zelfs dan moet je eerst aantonen dat je de buren eerder hebt aangesproken. In verreweg de meeste gevallen blijft het bij de regel: dakgoot schoonmaken is jouw taak.
Mag je bladeren op straat vegen?
Dit is een veelgemaakte fout. Het klinkt onschuldig: even een veeg richting de straat, zodat de wind de rest doet. Maar gemeenten beschouwen het bewust verplaatsen van bladeren naar de openbare weg als het veroorzaken van overlast.
Afgevallen bladeren kunnen putten verstoppen of gladheid veroorzaken, waardoor de gemeente extra moet ingrijpen.
Bladeren horen daarom in de GFT-bak of, indien aanwezig, in een gemeentelijke bladkorf. Niet op de weg, niet in de berm, en al helemaal niet in de regenput.
Wanneer moet de gemeente ingrijpen?
De gemeente heeft bepaalde verantwoordelijkheden, maar is niet verplicht om elke straat elke dag bladvrij te maken.
Het gaat vooral om plekken die gevaarlijk worden, zoals fietspaden, schoolroutes en drukke stoepen. Na extreme situaties, zoals een herfststorm, wordt doorgaans bredere inzet geregeld.
Als er structureel een gevaarlijke situatie ontstaat voor jouw huis en de gemeente doet niets, kun je een melding maken. Maar zelfs dan blijft de gemeente niet in alle gevallen verplicht om direct te handelen.
Waarom bladeren zo’n gevoelig onderwerp zijn
Bladeren lijken onschuldig, maar in de praktijk zorgen ze elke herfst voor discussie, onduidelijkheid en irritatie.
Buren verwijten elkaar dat ze niets opruimen, consumenten klagen dat gemeenten te weinig bladvegen en bewoners vragen zich af wie verantwoordelijk is voor welk stukje grond.
Het probleem is dat de regels simpel zijn, maar vaak niet bekend. Daardoor ontstaan misverstanden. Want hoewel niemand strafbaar is omdat er bladeren vallen, kan het gevolgen hebben als je ze bewust laat liggen terwijl gevaar voorspelbaar is.
Wat dit betekent voor de komende herfst
Iedereen die een oprit, terras, stoep of dakgoot heeft, zal moeten rekenen op extra werk in de herfstperiode. Wie dat serieus neemt, voorkomt gedoe.
Wie dat nalaat, loopt risico op schade, wateroverlast of zelfs aansprakelijkheidsclaims.
Bladeren zijn een onderdeel van wonen in een groene omgeving, maar de verplichting om ze op te ruimen hoort daar net zo goed bij. Wie weet waar hij aan toe is, voorkomt frustratie en houdt de omgeving veilig.
