Binnen de PVV is de spanning flink opgelopen.
Wat een maand geleden nog werd gepresenteerd als een succesmoment – een recordaantal gemeenten waar de partij zou meedoen aan de aankomende verkiezingen – lijkt nu om te slaan in een interne crisis.
Verschillende lokale afdelingen trekken aan de noodrem en spreken zich openlijk uit tegen de landelijke partijtop. In gemeenten zoals Urk, Purmerend en Kampen zijn afdelingen al gebroken met de PVV of kondigen ze aan zelfstandig verder te gaan.
Het beeld dat zich begint af te tekenen: een partij die landelijk groot is, maar lokaal worstelt met controle, loyaliteit en decentrale organisatie.
Wilders zelf blijft stil, maar de signalen worden steeds moeilijker te negeren.
Teleurgestelde afdelingen voelen zich genegeerd
Een van de grootste klachten uit de lokale fracties is dat ze maanden werken aan kandidatenlijsten, vrijwilligers en een draagvlak binnen hun gemeente, maar nauwelijks contact hebben met de partijleiding in Den Haag.
Volgens meerdere betrokkenen kwam er pas bericht toen de lijsten al klaar waren.
Dat bericht was geen felicitatie of ondersteuning, maar een opdracht: namen schrappen, kandidaten vervangen en lijsten herschrijven.
Voor veel lokale politici voelt dit als een klap in het gezicht. Ze zeggen dat zij het harde werk doen in hun gemeente, maar dat Den Haag vervolgens bepaalt wie wel of niet geschikt is. Volgens hen is er geen overleg maar dictaat.
Een woordvoerder uit Purmerend zei volgens betrokkenen:
“Het kan niet zo zijn dat mensen die hier lokaal hun best doen, zonder reden worden weggestuurd.”
Breuken volgen elkaar snel op
In Urk stapte de lokale PVV-fractie als een van de eersten op en kondigde aan een nieuwe partij te vormen.
Niet veel later deden fracties in Purmerend en Kampen hetzelfde of kondigden zij aan die stap te overwegen. De frustratie lijkt niet incidenteel maar structureel.
Dat maakt de situatie explosief: als nog meer afdelingen volgen, kan de partij lokaal versnipperen voordat de campagne zelfs begonnen is.
Wilders blijft stil terwijl druk toeneemt
Geert Wilders is gevraagd om te reageren maar gaf geen antwoord aan journalisten die hem hierover aanspraken. Ook de Tweede Kamerfractie liet geen reactie los.
Voor veel lokale leden bevestigt dat stilte geen strategie meer lijkt, maar een patroon: alleen reageren als het Den Haag goed uitkomt.
In de ogen van lokale afdelingen maakt die houding het erger, omdat het signaal wordt afgegeven dat hun inzet en meningen niet belangrijk zijn.
PVV-model werkt landelijk, maar knelt lokaal
De PVV staat bekend om de strakke controle, waarbij Wilders de volledige politieke koers uitzet.
Dat systeem werkt in verkiezingen waarin landelijke standpunten centraal staan, zoals Tweede Kamerverkiezingen of Europese verkiezingen. Maar juist bij gemeenteraadsverkiezingen is lokale betrokkenheid essentieel.
In veel gemeenten geldt: wie de straat kent, kent de kiezer. En wie dat negeert, verliest stemmers aan lokale partijen die dichterbij staan.
Daar wringt nu de schoen. De vraag is of de PVV bereid is die lijn losser te laten, of dat de partij vasthoudt aan het bestaande model en daarmee lokale fracties kwijtraakt.
Gaan meer afdelingen afhaken?
Insiders melden dat meerdere afdelingen hebben overlegd met fracties die al uit de partij zijn gestapt. Sommigen zouden zelfs al statuten voorbereiden voor een nieuwe coalitie-achtige beweging van voormalig PVV-groepen, bedoeld om te voorkomen dat de stem op rechts in lokale politiek versnipperd raakt.
Dat scenario kan voor Wilders bijzonder pijnlijk zijn: niet omdat hij lokaal geen rol wil spelen, maar omdat breuken zichtbaar maken dat de interne structuur kwetsbaar is.
Het effect op de verkiezingen kan groot zijn
De timing van deze crisis is ongelukkig. De verkiezingsperiode staat voor de deur en kiezers verwachten duidelijkheid.
In plaats van een sterke campagne en herkenbare gezichten, komt er nu verwarring, interne ruzie en het risico dat stemmers afhaken.
Het is algemeen bekend dat interne verdeeldheid bij een politieke partij een van de grootste risico’s vormt voor het vertrouwen van de kiezer.
Het verleden liet al zien dat partijen zoals Denk, Forum voor Democratie en het CDA flinke schade opliepen nadat interne conflicten zichtbaar werden voor het publiek.
Voor de PVV kan het effect twee kanten op:
een deel van de kiezers zal trouw blijven aan Wilders, ongeacht wat er lokaal speelt;
een ander deel zal zich afvragen waarom een partij die zegt orde en duidelijkheid te brengen, intern zichtbaar worstelt met structuur en samenwerking.
Signaalfunctie richting landelijke koersvorming
De onrust binnen de PVV heeft niet alleen impact op lokale politiek. Het legt ook bloot hoe kwetsbaar een partijstructuur kan zijn als de hele organisatie afhankelijk is van één centrale leider.
In Den Haag speelt nog steeds de vraag of Wilders na de vorige verkiezingen een stap dichter bij regeringsdeelname had kunnen staan.
Maar deze ontwikkelingen kunnen die discussie beïnvloeden. Een partij die lokaal fragmenteert, wekt bij politieke tegenstanders en bestuurders weinig vertrouwen in bestuurlijke stabiliteit.
Dat maakt dit meer dan een intern conflict. Het is een moment dat laat zien:
Kan de PVV veranderen… of blijft het model zoals het is?
Hoe nu verder?
De komende weken zullen bepalend zijn voor de partij. Er zijn drie duidelijke mogelijke scenario’s:
De landelijke top kiest voor dialoog en herstel.
Dit zou de breuk kunnen verkleinen, maar betekent dat Wilders interne controle deels moet loslaten.De PVV accepteert de breuken en gaat door zonder afsplitsers.
Dat scenario leidt waarschijnlijk tot minder lokale zetels.Afscheiding groeit tot een grotere lokale rechtse beweging.
Dit kan de PVV blijvend verzwakken bij lokale verkiezingen.
Welke richting het wordt, hangt af van hoe Wilders de komende dagen reageert — of juist weer niet reageert.
Bron: AD
