In Nederland is fietsen een alledaagse bezigheid. Of het nu is om naar je werk te gaan, een ritje naar de supermarkt te maken of lekker in het weekend door het park te fietsen, de fiets is voor velen het ideale vervoermiddel. Toch is er iets dat Olga, 58 jaar, steeds meer zorgen baart: de veiligheid van fietsers. “Ik vind dat een helm verplicht zou moeten zijn op de fiets,” zegt ze resoluut.
Olga is van mening dat het dragen van een helm een simpele, maar noodzakelijke maatregel is om de veiligheid van fietsers te waarborgen. “Als ik zie hoeveel mensen zonder helm de weg op gaan, krijg ik gewoon de kriebels. Het is zo’n kleine moeite om jezelf te beschermen, maar mensen lijken er gewoon geen waarde aan te hechten.”
Olga spreekt uit ervaring. Ze fietst zelf regelmatig en heeft in de loop der jaren diverse situaties meegemaakt waarin het dragen van een helm van groot belang had kunnen zijn. “Ik ben ooit gevallen tijdens het fietsen. Gelukkig viel ik niet verkeerd, maar als ik geen helm had gedragen, was ik misschien wel veel ernstiger gewond geraakt,” vertelt Olga.
Ze legt uit dat het voor haar altijd vanzelfsprekend is geweest om een helm te dragen, vooral als ze op drukke wegen of in drukke steden fietst. “Je weet nooit wat er kan gebeuren. Een onverwachte val kan in een fractie van een seconde gebeuren, en dan is het fijn als je hoofd beschermd is.”
Toch is het in Nederland nog niet verplicht om een helm te dragen op de fiets, en dat is iets waar Olga zich niet bij neer kan leggen. “Waarom zou je het risico nemen? Iedereen draagt een helm als ze op een motor of scooter rijdt, maar voor de fiets lijkt het wel of mensen denken dat het niet nodig is.
Maar het gevaar op de weg is er voor iedereen, of je nu op een fiets of een motor zit,” zegt ze. Volgens Olga is het simpel: je hoeft geen specialist te zijn om te weten dat een val op je hoofd ernstige gevolgen kan hebben. “Waarom zou je jezelf niet beschermen tegen dat risico? Het zou toch verplicht moeten worden, net als bij motorrijders?”
Wat Olga ook opvalt, is dat de houding van veel mensen ten opzichte van helmgebruik nogal onbegrijpelijk is. “Ik hoor vaak mensen zeggen: ‘Ach, ik fiets altijd voorzichtig, ik heb geen helm nodig.’ Dat is allemaal goed en wel, maar je kunt niet altijd inschatten wat er gebeurt.
Een ongeluk zit in een klein hoekje.” Olga wijst erop dat fietsers vaak in situaties komen die onvoorspelbaar zijn: van een onverwachte hobbel in de weg tot een auto die plotseling in hun buurt komt. “Het zou zo zonde zijn als je iets overkomt en je niet de voorzorgsmaatregel hebt genomen die je leven had kunnen redden.”
Olga vindt het ook vreemd dat er zoveel tegenstand is tegen het idee van een verplichte helm. “Het lijkt wel alsof mensen denken dat het iets is wat hen ‘lastig valt’. Maar eigenlijk is het gewoon een extra bescherming, zoals het dragen van een veiligheidsgordel in de auto.
We weten allemaal dat het een klein beetje ongemak is, maar dat het je in geval van een ongeluk enorm kan helpen.” Ze begrijpt dat niet iedereen het leuk vindt om een helm te dragen, maar ze vindt dat de voordelen opwegen tegen het ongemak.
“Een helm dragen is gewoon een verantwoordelijkheid naar jezelf toe. Je zou jezelf niet in gevaar moeten brengen omdat je denkt dat het onhandig is.”
Hoewel er in Nederland op dit moment geen verplichting is om een helm te dragen, zijn er landen waar het wel verplicht is, zoals in Australië en sommige delen van de Verenigde Staten.
Olga vindt dit een goede zaak. “In landen waar het verplicht is, zijn de cijfers van fietsers die ernstig gewond raken door een val een stuk lager,” zegt ze. Ze wijst erop dat het niet alleen om de fietsers zelf gaat, maar ook om de belasting die op de zorg komt te liggen als iemand ernstig gewond raakt.
“De kosten voor de samenleving kunnen hoog zijn als mensen zich niet goed beschermen. Als een helm kan helpen om ernstige verwondingen te voorkomen, waarom zouden we dat dan niet verplicht stellen?”
Olga heeft ook gemerkt dat het onderwerp van helmgebruik steeds meer op de agenda staat, vooral nu fietsen steeds populairder worden in Nederland. “We hebben allemaal gezien hoe drukker het op de wegen wordt, zeker met de opkomst van e-bikes.
Mensen fietsen sneller, en dat brengt meer risico’s met zich mee. Het is tijd dat we als maatschappij de veiligheid van fietsers serieus nemen en hen de bescherming bieden die ze nodig hebben,” zegt ze.
In de gesprekken die ze voert met vrienden en familie komt het onderwerp regelmatig ter sprake. “Soms wordt er een beetje lacherig over gedaan, maar ik blijf erbij: het zou een verplichting moeten zijn. We beschermen onze kinderen in de auto met een kinderzitje, waarom zouden we fietsers dan niet dezelfde bescherming geven?”
Olga benadrukt dat het idee van een helm geen inperking van vrijheid is, maar juist een stap in de richting van meer veiligheid en bewustwording. “Iedereen zou moeten begrijpen dat het dragen van een helm gewoon een slimme keuze is.”
Al met al blijft Olga vasthouden aan haar overtuiging: een helm zou verplicht moeten zijn op de fiets. “Het is simpel, maar het kan levens redden,” zegt ze. En met de toenemende drukte op de wegen, is het volgens haar meer dan ooit tijd voor actie. “Als het helpen kan om ongevallen te voorkomen, dan moeten we als samenleving de juiste maatregelen nemen. Veiligheid voorop!”
