Het lijkt een simpele rekensom. Je ziet de getallen staan, en je denkt meteen: “Dat heb ik zo opgelost.” Maar zodra je aan deze puzzel begint, merk je dat er iets vreemds aan de hand is. Hoe harder je nadenkt, hoe ingewikkelder het wordt. Dit is er eentje waar de discussies bij de koffieautomaat gegarandeerd over zullen gaan.
Het raadsel luidt: 5 x 4 (77 – 74) = ?. Het ziet er rechttoe rechtaan uit, maar de valkuilen liggen op de loer. De ene persoon roept een antwoord, terwijl een ander er met een andere uitkomst overheen komt. Wie heeft er gelijk? Het hangt ervan af hoe je het bekijkt – en vooral welke rekenregels je toepast.
Eerst maar even de basis. Iedereen die ooit op school wiskunde heeft gehad, weet dat er een volgorde zit in het oplossen van sommen. De regel van BODMAS (haakjes, machten, delen, vermenigvuldigen, optellen en aftrekken) of de Nederlandse variant volgorde van bewerkingen is hier cruciaal.
Maar dat is ook meteen waar het vaak misgaat. Want laten we eerlijk zijn, wie denkt daar nou direct aan als je snel een antwoord wilt geven?
Neem nu Sandra, 29 jaar, die het raadsel probeerde op te lossen tijdens haar lunchpauze. “Ik dacht echt dat ik het meteen had,” vertelt ze. “Ik deed gewoon 5 x 4 en daarna keer het verschil van 77 en 74. Mijn antwoord was 60. Maar blijkbaar had ik het helemaal fout!”
Haar collega’s barstten in lachen uit en haalden een whiteboard tevoorschijn om te laten zien hoe het wél moest. “Het was alsof ik weer terug in de klas zat,” grapt Sandra.
Waarom is dit nou zo’n lastige puzzel? Omdat je brein vaak sneller wil werken dan goed voor je is. Het ziet getallen, een paar keer-tekens en haakjes, en denkt: “Ik weet hoe dit moet!”
Maar zodra je dat doet, ben je de volgorde van bewerkingen meestal vergeten. En daar draait het in dit soort raadsels nou juist om.
Peter, 45, is een echte puzzelliefhebber en legt het graag uit. “Mensen vergeten vaak dat je de haakjes eerst moet oplossen,” zegt hij. “Dus in dit geval reken je eerst 77 – 74 uit. Dat is 3.
Daarna vermenigvuldig je die 3 met de 4 ernaast, want dat staat direct tegen de haakjes aan. Pas daarna doe je die 5 erbij. Maar als je dat niet in de juiste volgorde doet, krijg je een heel ander antwoord.”
Het mooie van dit soort raadsels is dat het iedereen aan het denken zet. Zelfs als je het fout hebt, leer je er iets van. En dat is precies wat ze zo leuk maakt. “Ik doe deze dingen altijd met mijn kinderen,” vertelt Anja, 38.
“Ze vinden het geweldig als ik het fout heb en zij het goed hebben. Het maakt niet uit hoe oud je bent, je moet altijd blijven nadenken.”
Nu ben je waarschijnlijk benieuwd naar het antwoord. Dus voordat je verder scrollt: heb je het geprobeerd? Heb je echt goed gekeken naar de volgorde? Oké, hier komt de oplossing.
Eerst los je op wat tussen de haakjes staat: 77 – 74 = 3. Vervolgens vermenigvuldig je de uitkomst van de haakjes met de 4 die ernaast staat: 4 x 3 = 12. Tot slot vermenigvuldig je die 12 met de 5: 5 x 12 = 60.
Het antwoord is dus 60. Simpel, toch? Of toch niet? De kans is groot dat je ergens onderweg een foutje hebt gemaakt. Maar geen zorgen, dat gebeurt iedereen. Raadsels zoals deze laten zien hoe belangrijk het is om goed te kijken en niet te snel te gaan.
En het beste van alles? Ze zijn gewoon hartstikke leuk om samen met vrienden of familie op te lossen. Dus de volgende keer dat je zo’n raadsel tegenkomt, denk even rustig na en houd die volgorde in gedachten. Wie weet ben jij dan de eerste die het juiste antwoord roept.