Het besluit is gevallen: de wolf die eerder dit jaar een wandelaarster beet op landgoed Den Treek, mag worden afgeschoten. De provincie Utrecht heeft aangekondigd dat er een vergunning wordt verleend om het dier – bekend onder de code GW3237m, maar inmiddels door velen ‘Bram’ genoemd – uit de natuur te halen.
De beslissing zorgt voor felle reacties, want het gaat hier niet om zomaar een wolf, maar een dier dat al eerder betrokken was bij incidenten met mensen en honden.
Bijtincident was de druppel
De wolf in kwestie dook dit voorjaar plotseling op uit de bosjes en beet zonder enige waarschuwing een nietsvermoedende wandelaarster op Den Treek, een populair natuurgebied op de Utrechtse Heuvelrug.
Volgens Mirjam Sterk, gedeputeerde voor natuur en landbouw, is hiermee precies gebeurd waar al lange tijd voor werd gevreesd: een wolf die de grens tussen mens en dier overschrijdt.
Het incident was voor de provincie aanleiding om wolvendeskundigen in te schakelen. Hun oordeel was glashelder: het gedrag van deze wolf wijst op een structureel probleem.
Een dier dat herhaaldelijk te dicht bij mensen komt en uiteindelijk zelfs tot bijten overgaat, vormt een direct gevaar voor de volksgezondheid. Daarom luidt hun advies: doden.
Eerdere incidenten en mislukte aanpak
Dit was niet het eerste incident waarbij de wolf betrokken was. Al in de zomer van vorig jaar werden er meldingen gedaan van een wolf die zich verdacht vaak in de buurt van wandelaars en honden ophield. Het dier toonde opvallend weinig angst en kwam op sommige momenten tot op slechts enkele meters van mensen.
Destijds probeerde de provincie nog in te grijpen door het dier af te schrikken met paintballgeweren. Het plan was om de wolf te vangen, van een GPS-zender te voorzien en hem daarna een paar schrikmomenten te bezorgen, in de hoop dat hij mensen voortaan zou vermijden.
Maar dat plan liep spaak. De rechter gaf geen toestemming voor deze aanpak, omdat niet alle voorwaarden waren nageleefd.
Daardoor kon het paintballplan nooit worden uitgevoerd en bleef de wolf vrij rondlopen in het gebied. Inmiddels is duidelijk dat die aanpak te weinig effect had: de situatie is in de tussentijd verder geëscaleerd.
DNA-bewijs bevestigt herhaling
Uit DNA-onderzoek is gebleken dat het in al deze gevallen om dezelfde wolf gaat. Het dier wordt nu formeel aangeduid als GW3237m, maar onder natuurbeschermers en op social media is hij beter bekend als Bram.
De identificatie via DNA liet geen twijfel: Bram was degene die de vrouw beet in mei, én degene die eerder al te dichtbij mensen kwam op meerdere locaties op de Utrechtse Heuvelrug.
Voor veel mensen is dat het kantelpunt. Een wolf die zijn natuurlijke schuwheid verliest en agressief gedrag vertoont richting mensen, valt volgens de deskundigen niet meer bij te sturen. In dat geval is afschot onvermijdelijk.
Utrecht verleent vergunning voor afschot
De Faunabeheereenheid Utrecht heeft officieel een verzoek ingediend om wolf GW3237m af te schieten. De provincie heeft daarop besloten een vergunning af te geven. Vanaf vrijdag 11 juli kan het besluit worden ingezien. Vier dagen later treedt de vergunning in werking, waarna jagers de wolf mogen opsporen en afmaken.
Het besluit is genomen met het oog op de veiligheid van wandelaars, gezinnen en hondenbezitters in het gebied. Daarbij speelt ook mee dat het om een veelgebruikt recreatiegebied gaat, waar dagelijks honderden mensen komen. De provincie wil geen risico lopen op nog een aanval, laat staan een ernstig incident met een kind.
Waarschuwingen blijven van kracht
Ondanks het besluit tot afschot blijft de provincie bezoekers waarschuwen. De kans dat er nog meer wolven in het gebied rondlopen is reëel.
Daarom wordt mensen aangeraden om niet alleen het bos in te gaan, op de paden te blijven en kinderen goed in het oog te houden. Ook geldt er tijdelijk een aanlijnplicht voor honden in delen van de Utrechtse Heuvelrug.
Het doel is om te voorkomen dat het gebied afgesloten moet worden. Mocht de situatie opnieuw uit de hand lopen, dan kan dat alsnog gebeuren.
Discussie laait op: beschermen of ingrijpen?
Het besluit om een wolf af te schieten zorgt zoals verwacht voor verdeeldheid. Natuurbeschermers spreken van een zorgwekkend precedent: als elke wolf die zich opvallend gedraagt wordt afgemaakt, waar blijft dan de ruimte voor wilde dieren?
Volgens hen is de oplossing niet om te doden, maar om mensen beter te informeren en de leefomgeving van de wolf zorgvuldig in te richten.
Aan de andere kant is er ook veel begrip voor het besluit. Vooral omwonenden en recreanten vinden dat de grens bereikt is. Een roofdier dat mensen aanvalt, hoort volgens hen niet in drukbezochte gebieden thuis.
Ook voor mensen met kleine kinderen of honden zorgt het voor onrust. “Een beetje afstand houden is prima, maar als je bang moet zijn voor een beet tijdens een wandeling, dan is het tijd om in te grijpen,” klinkt het op sociale media.
Wat betekent dit voor andere wolven?
Het besluit om wolf Bram af te schieten is niet het einde van de discussie. Nederland telt inmiddels tientallen wolven, en er zijn aanwijzingen dat ze zich verder blijven verspreiden. Incidenten zoals deze voeden de angst bij mensen, en roepen vragen op over hoe Nederland moet omgaan met de terugkeer van grote roofdieren.
De komende jaren zal duidelijk worden of het afschieten van individuele probleemwolven voldoende is, of dat er bredere maatregelen nodig zijn. Denk aan duidelijke leefgebieden, betere communicatie of zelfs het aanpassen van wetgeving.
Bron: Hart van Nederland