Soms zie je een foto die in eerste instantie doodnormaal lijkt. Drie vriendinnen op een bankje, een zonnige dag in het park, wat kan daar nou vreemd aan zijn? Maar zodra je wat beter kijkt, begint het te wringen. Er klopt iets niet. En zodra je het eenmaal ziet, kun je het niet meer ont-zien.
Dit is zo’n afbeelding die viraal gaat op social media omdat het mensen tot waanzin drijft. Wat is er nou zo raar? Waarom lijkt het logisch, maar voelt het niet zo?
Dit is een klassiek voorbeeld van een optische illusie die niet in de categorie zwevende trappen of verdwijnende lijnen valt, maar eentje die inspeelt op perspectief, verwachting én ons brein dat probeert logica toe te passen.
Waarom vinden mensen dit soort foto’s zo fascinerend?
We zijn van nature dol op raadsels. Ons brein houdt ervan om patronen te herkennen, dingen te begrijpen, logica te vinden in chaos. En als dat even niet lukt, raken we getriggerd.
Net als bij de beroemde jurk (is ‘ie blauw met zwart of wit met goud?) of bij foto’s waarop mensen lijken te zweven of te verdwijnen.
Wat deze foto zo intrigerend maakt, is dat hij normaal oogt. Je ziet drie vrouwen op een bankje zitten.
Maar zodra je wat beter kijkt – misschien let je op hun benen, de positie van hun lichamen of de constructie van het bankje – merk je dat er iets niet klopt.
En dat is precies waarom mensen blijven staren.
Wat zien we op de afbeelding?
Laten we beginnen bij de basis.
-
Drie vrouwen zitten naast elkaar op een houten parkbankje met metalen armleuningen.
-
De vrouw links draagt een zwarte jas, gescheurde spijkerbroek en zonnebril.
-
De vrouw in het midden draagt een witte jas met een sjaal, haar tas hangt over haar schouder.
-
De vrouw rechts heeft donker haar, een zwarte jas en een spijkerbroek met donkere sneakers.
-
Ze lijken allemaal ontspannen te zitten en genieten van de zon.
Maar dan… valt er iets op.
De illusie van normaalheid
Je ogen scannen de foto. Niets bijzonders, toch?
Toch klopt er iets niet. Het bankje lijkt raar. De positie van de vrouwen komt niet overeen met hoe het bankje zou moeten zijn opgebouwd. Vooral de middelste vrouw lijkt… te zweven?
Bij nader inzien zie je dat er iets raars is met de zitvlakken van het bankje. Het houten zitgedeelte ontbreekt volledig in het midden.
En tóch lijkt de vrouw in het midden daar gewoon te zitten, ontspannen, alsof ze ergens op rust.
Maar kijk je naar de onderkant van haar lichaam, dan zie je geen steun. Niks onder haar. Geen planken, geen zitvlak, niets.
Wat is hier precies mis?
Dit is het moment dat het kwartje valt.
De middelste vrouw zit nergens op. Het lijkt alsof ze gewoon in de lucht zweeft. De houten latten waar je normaal op zou zitten zijn onder haar volledig afwezig. En toch lijkt ze comfortabel en relaxed, met haar benen over elkaar.
Dit maakt de foto zo verwarrend: je hersenen verwachten een logisch beeld van iemand die zit. Maar het ontbrekende hout zorgt voor een brein-bug. Je ziet iemand zitten waar je onmogelijk zou kunnen zitten.
Bovendien valt het niet meteen op doordat de andere twee vrouwen wél normaal op de bank zitten, waardoor je brein automatisch invult dat het voor de middelste ook zo is. Je wordt als het ware misleid door de context.
Waarom trapt ons brein hierin?
Het menselijk brein is lui – maar efficiënt. We vullen ontbrekende informatie automatisch aan met wat we verwachten.
Dit heet in de psychologie ook wel “top-down verwerking”. We zien wat we denken dat we zien, gebaseerd op ervaring en logica.
Een bank heeft een zitting. Drie mensen zitten erop. Dus: die zitting zal er wel zijn.
Tot je bewust let op wat er ontbreekt.
Zodra je beseft dat de zitting onder de middelste vrouw volledig ontbreekt, begint het hele plaatje te wiebelen. Je raakt als kijker even gedesoriënteerd: hoe kan dit?
Is dit trucage of een slimme pose?
Het leuke is: deze foto is geen Photoshop. Alles aan deze afbeelding is echt. De verwarring ontstaat puur door een slimme compositie.
Waarschijnlijk zit de middelste vrouw op de rand van de houten plank van haar buurvrouw, of balanceert ze op iets dat niet direct zichtbaar is (bijvoorbeeld een onzichtbaar smal randje net buiten beeld).
Door haar lichaamshouding lijkt het alsof ze zweeft.
Een andere mogelijkheid is dat het zitgedeelte expres is weggehaald, bijvoorbeeld voor deze foto. Door alleen de rugleuning van het bankje te laten staan, wordt het effect versterkt.
Het resultaat? Een foto waar je hersenen kortsluiting van krijgen.
Wat maakt dit soort raadsels zo populair online?
Dit soort afbeeldingen zijn goud op social media. Waarom?
-
Ze nodigen uit tot discussie: “Zie jij het al?” of “Wat is hier mis?”
-
Ze zijn perfect voor reacties en shares.
-
Mensen willen elkaar uitdagen om het óók te proberen.
-
Ze zorgen voor verwarring, verrassing én voldoening zodra je het doorhebt.
En precies dat maakt het zo leuk om ze te gebruiken op blogs, Facebookpagina’s en zelfs in psychologische of educatieve contexten.
Dus… zie jij het nu ook?
Op het eerste gezicht een normale foto van drie vrouwen op een bankje. Maar dan zie je het: de vrouwen zitten op een bankje zonder zitting. En toch lijken ze perfect comfortabel.
Een optische illusie van de bovenste plank, puur door perspectief, houding en ons brein dat zich even laat foppen.
Had jij het meteen door?
