Kerst is voor veel gezinnen een moment van gezelligheid, samenzijn en tradities. Een glaasje wijn bij het diner of een toost met champagne hoort daar voor veel mensen bij. Maar wat als je kind nieuwsgierig kijkt naar dat glas in je hand? Voor sommige ouders is het verleidelijk om hun kind een klein slokje te laten proeven, met het idee dat het ‘onschuldig’ is en misschien zelfs helpt om verantwoord alcoholgebruik te leren.
Maar experts waarschuwen: zelfs een paar druppels kunnen meer impact hebben dan je denkt.
Het lijkt misschien onschuldig, een klein glaasje kinderchampagne voor de sfeer, of zelfs een slokje van dat glas wijn. Veel ouders denken dat het geen kwaad kan, vooral omdat het om een speciale gelegenheid gaat.
Maar kinder- en alcoholspecialisten benadrukken dat dit een onderschat risico met zich meebrengt. Het idee dat je kinderen op jonge leeftijd ‘verstandig’ leert omgaan met alcohol door ze thuis een slokje te geven, blijkt in de praktijk averechts te werken.
Volgens onderzoek is de impact van alcohol op jonge hersenen veel groter dan op die van volwassenen. Een kinderbrein is nog volop in ontwikkeling, en zelfs kleine hoeveelheden alcohol kunnen schadelijk zijn. Het kan invloed hebben op concentratie, leervermogen en zelfs de emotionele ontwikkeling.
Bovendien blijkt uit studies dat kinderen die vroeg in aanraking komen met alcohol een grotere kans hebben om later in hun leven overmatig te drinken. Het idee dat een klein slokje hen helpt om zelfcontrole te ontwikkelen, is dus een mythe.
“Het is niet zo onschuldig als veel ouders denken,” zegt een verslavingsdeskundige. “Als je kinderen op jonge leeftijd introduceert aan alcohol, geef je een impliciete boodschap af dat het normaal en acceptabel is. Dit kan ertoe leiden dat ze op latere leeftijd eerder geneigd zijn om zelf te experimenteren.”
En dat experimenteren kan sneller escaleren dan je zou denken. Jongeren die vroeg beginnen met drinken, hebben een grotere kans op verslaving en gezondheidsproblemen.
Veel ouders denken dat ze het juiste doen door hun kinderen onder hun toezicht een slokje te laten proberen. “Het is toch beter dat ze thuis leren wat alcohol is, dan dat ze het stiekem doen?” is een veelgehoord argument.
Maar de waarheid is dat kinderen die thuis aan alcohol worden blootgesteld, vaak eerder en meer gaan drinken dan kinderen die helemaal geen toegang krijgen. Het idee van ‘leren omgaan met’ werkt dus niet zoals velen denken.
Wat kerst extra uitdagend maakt, is dat het een tijd is waarin de sociale druk vaak hoger ligt. Familie en vrienden die het goed bedoelen, kunnen ook een rol spelen. “Ach, laat hem eens proeven,” wordt al snel gezegd, met een knipoog en een lach.
Maar het is belangrijk dat ouders hier duidelijke grenzen stellen. Door resoluut ‘nee’ te zeggen, geef je niet alleen een signaal af aan je kind, maar ook aan de mensen om je heen.
De boodschap van experts is duidelijk: geen alcohol voor kinderen, ook niet met kerst. Het idee dat een slokje kan helpen om grenzen te leren kennen, is achterhaald.
In plaats daarvan is het belangrijk om kinderen bewust te maken van de risico’s van alcohol en waarom het beter is om te wachten tot ze oud genoeg zijn. Kerst is een tijd van tradities, maar misschien is het tijd om deze traditie te heroverwegen.
Er zijn genoeg alternatieven om kinderen erbij te betrekken zonder ze aan alcohol bloot te stellen. Denk aan feestelijke alcoholvrije drankjes of kinderchampagne. Zo voelen ze zich toch onderdeel van het moment, zonder dat er risico’s aan verbonden zijn.
Het belangrijkste is dat je een positieve en veilige omgeving creëert, waarin je kind leert dat feestvieren niet afhankelijk hoeft te zijn van alcohol.
Het gesprek over alcohol en kinderen kan lastig zijn, maar kerst is misschien wel het perfecte moment om het te beginnen. Door open te zijn over de gevaren en zelf het goede voorbeeld te geven, leg je een belangrijke basis voor hun toekomst.
Want uiteindelijk wil je dat je kind niet alleen een leuke kerst heeft, maar ook een gezonde en veilige toekomst tegemoet gaat.
