In Rijswijk liep de spanning hoog op voor Ahmad B., een man van Syrische afkomst die inmiddels negen keer was gezakt voor zijn rijexamen.
De situatie nam een dramatische wending op 3 januari 2020, toen hij besloot zijn frustratie te uiten door brand te stichten in het gebouw van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).
Volgens het Openbaar Ministerie had hij motorbenzine meegenomen en deze doelbewust aangestoken in het pand. Daarmee bracht hij niet alleen grote schade toe, maar ook levens in gevaar.
Gebouw maandenlang onbruikbaar
De brand veroorzaakte flinke materiele schade. Het CBR-pand kon door de brand en de rookontwikkeling maar liefst zes maanden lang niet worden gebruikt.
Dit had grote gevolgen voor medewerkers én duizenden examenkandidaten, die hun rijexamen noodgedwongen moesten uitstellen. De rook had fataal kunnen aflopen als er zich nog mensen in het pand bevonden, aldus het OM.
Doel: aandacht voor persoonlijke situatie
Volgens verklaringen hoopte Ahmad met zijn daad aandacht te krijgen voor zijn uitzichtloze situatie. Na negen keer zakken voor het rijexamen zou hij zich wanhopig en machteloos hebben gevoeld.
Die frustratie sloeg om in woede, met de brandstichting als dramatisch gevolg. Een bewuste actie, volgens het OM, waarmee Ahmad grote risico’s nam voor de veiligheid van anderen.
Geen celstraf, maar tbs met dwangverpleging
De rechtbank heeft inmiddels uitspraak gedaan in deze geruchtmakende zaak. In plaats van een celstraf is Ahmad veroordeeld tot tbs met dwangverpleging.
De reden daarvoor is dat hij verminderd toerekeningsvatbaar werd geacht. Uit onderzoek van gedragsdeskundigen bleek dat hij kampt met psychische problemen die behandeld moeten worden.
De rechtbank gaf aan dat het in belang is van zowel Ahmad zelf als van de samenleving dat hij zo snel mogelijk intensieve hulp krijgt. Daarom besloot de rechter om af te zien van een gevangenisstraf voorafgaand aan de tbs-maatregel. Ahmad wordt direct opgenomen voor behandeling in een tbs-kliniek.
Maatregel kan jaren duren
De tbs-maatregel die Ahmad is opgelegd, kan volgens deskundigen langere tijd duren. Omdat het om een ernstig misdrijf gaat met grote risico’s voor de samenleving, kan de behandeling langer dan vier jaar in beslag nemen.
Tijdens deze periode wordt Ahmad intensief begeleid en behandeld, in de hoop dat hij in de toekomst weer verantwoord kan functioneren in de maatschappij.
Eerdere eis: celstraf én tbs
Het Openbaar Ministerie had aanvankelijk een gecombineerde straf geëist: drie jaar gevangenisstraf en aansluitend tbs met dwangverpleging.
De rechtbank week hier bewust van af, omdat het volgens hen belangrijker is dat Ahmad direct wordt behandeld. Uit de zitting bleek dat Ahmad in een ernstige psychische toestand verkeerde en dringend hulp nodig heeft.
Rechter wil risico op herhaling beperken
Een belangrijk argument voor de tbs-maatregel zonder voorafgaande celstraf is het verkleinen van het risico op herhaling.
Volgens de rechtbank biedt directe opname in een tbs-instelling de beste garantie op een behandeling die zowel Ahmad zelf als de maatschappij beschermt. Ernstige delicten zoals brandstichting in een publiek gebouw vereisen niet alleen straf, maar vooral ook zorg als er sprake is van een stoornis.
Geen begrip, wel maatwerk
Hoewel veel mensen schrikken van het feit dat Ahmad geen gevangenisstraf krijgt, benadrukt de rechtbank dat het hier niet gaat om begrip voor zijn daad, maar om maatwerk. Het doel is om herhaling te voorkomen en te zorgen voor veiligheid.
Ahmad zal onder strikte voorwaarden worden behandeld in een beveiligde instelling. De rechter liet weten dat zijn daad zwaar is meegewogen, maar dat behandeling in dit geval de beste oplossing is.
Impact op CBR en examenkandidaten
De gevolgen van Ahmad’s daad waren groot. Niet alleen liep het CBR aanzienlijke schade op, ook duizenden rijexamenkandidaten kregen te maken met uitstel en onzekerheid. Medewerkers moesten worden overgeplaatst of tijdelijk ander werk doen.
De brand bracht het hele proces van rijvaardigheidstoetsen in Zuid-Holland maandenlang tot stilstand. Dit incident onderstreept hoe belangrijk het is om frustratie nooit om te zetten in geweld, maar tijdig hulp te zoeken.
Afsluitend: schrijnend voorbeeld van psychische nood
De zaak rond Ahmad B. is een schrijnend voorbeeld van hoe psychische nood kan leiden tot destructieve keuzes. Zijn daad was gevaarlijk en onverantwoord, maar toont ook hoe belangrijk het is om psychische problemen serieus te nemen.
Door directe tbs op te leggen kiest de rechter voor een mensgerichte benadering die gericht is op herstel en veiligheid. Het CBR hoopt inmiddels op een spoedig herstel van de normale gang van zaken, en roept op tot begrip en respect voor het werk van hun medewerkers onder soms hoge druk.
De brandstichting liet ook in de buurt diepe sporen na. Omwonenden waren geschrokken van de sirenes, rookwolken en het massale optreden van de hulpdiensten.
Velen hadden niet verwacht dat zo’n ernstig incident zich zou afspelen in een doorgaans rustige omgeving. Het voorval heeft geleid tot gesprekken in de wijk over veiligheid, mentale gezondheid en hoe signalen van psychische nood beter herkend kunnen worden
Bron: AD.nl