De dagen van ronkende dieselmotoren op de Amsterdamse grachten zijn geteld. Vanaf 1 april 2025 geldt er in het centrum van de stad een verbod op vervuilende pleziervaartuigen. Dit betekent dat alleen boten met elektrische, waterstof- of handmatige aandrijving nog welkom zijn in de binnenstad. De gemeente zet hiermee een grote stap richting een duurzamer en schoner Amsterdam, maar niet iedereen is blij met deze beslissing.
Wat verandert er per 1 april?
De nieuwe maatregel betekent dat pleziervaart met verbrandingsmotoren (zoals diesel- en benzineboten) niet langer is toegestaan binnen de zogenoemde uitstootvrije zone.
Deze zone beslaat het hele centrum, inclusief de Singelgracht. Alleen boten die volledig elektrisch varen, met waterstof worden aangedreven of handmatig worden voortbewogen (denk aan roeiboten en kano’s), mogen de grachten nog op.
Er zijn geen uitzonderingen voor diesel- of benzineboten, ook niet als ze maar af en toe in het centrum varen. Hybride boten zijn wel toegestaan, mits ze binnen de zone uitstootvrij varen. De maatregel is onderdeel van de bredere duurzaamheidsdoelen van de gemeente, die de binnenstad schoner en stiller wil maken.
Waarom dit verbod?
Volgens de gemeente Amsterdam zijn er twee belangrijke redenen voor deze maatregel:
- Verbetering van de luchtkwaliteit
De diesel- en benzinebootjes stoten fijnstof en stikstof uit, wat de luchtkwaliteit in de binnenstad aantast. Amsterdam wil de stad schoner maken en het verbod op vervuilende vaartuigen past in dat plan. De gemeente stelt dat de grachtengordel op dit moment een van de meest vervuilde delen van de stad is. - Minder geluidsoverlast
Naast de uitstoot zorgen veel boten ook voor geluidsoverlast, vooral in de zomermaanden wanneer er veel pleziervaart op het water is. Met een verbod op traditionele motorboten verwacht de gemeente dat de binnenstad rustiger wordt. Elektrische boten en roeiboten maken namelijk veel minder lawaai dan motorboten.
Wat betekent dit voor booteigenaren?
Voor veel Amsterdammers die een boot bezitten, betekent deze maatregel een flinke aanpassing. Heb je nog een oude dieselboot? Dan kun je deze niet meer gebruiken binnen het centrum. Bootbezitters staan nu voor een keuze:
- De boot laten ombouwen naar een elektrische aandrijving
- Een nieuwe elektrische of waterstofboot kopen
- De oude boot verkopen en overstappen op een roeiboot
De gemeente Amsterdam heeft verschillende subsidies en financiële regelingen aangekondigd om eigenaren te helpen hun boot om te bouwen of een nieuwe aan te schaffen. Toch is dit geen goedkope ingreep.
De kosten voor het ombouwen van een dieselboot naar elektrisch beginnen rond de €10.000, afhankelijk van het type boot en de grootte van de accu.
Zijn er uitzonderingen?
Ja, op sommige doorgaande vaarroutes in de stad geldt een uitzondering. Dit betekent dat een aantal grote schepen die voor commercieel of openbaar vervoer worden gebruikt, nog tijdelijk mogen blijven varen met een verbrandingsmotor.
De precieze details over welke routes en boten hier onder vallen, moeten nog bekend worden gemaakt.
Daarnaast geldt het verbod alleen voor het centrumgebied. Buiten deze zone mogen diesel- en benzineboten voorlopig nog wel blijven varen.
Reacties op het verbod
De meningen over de maatregel zijn sterk verdeeld. Milieuorganisaties en voorstanders van duurzaamheid zijn enthousiast. Ze zien dit als een belangrijke stap naar een schonere stad. “Amsterdam moet de eerste uitstootvrije stad op het water worden,” zegt een woordvoerder van Greenpeace.
Toch is niet iedereen even blij. Veel booteigenaren klagen dat het verbod te snel wordt ingevoerd, waardoor zij onvoldoende tijd hebben om hun boot aan te passen.
Sommigen vinden het ook onterecht dat er geen enkele overgangsregeling is voor particuliere booteigenaren met een goed onderhouden, maar oudere boot.
Waterliefhebbers zijn vooral bezorgd over de kosten. Niet iedereen kan zich zomaar een nieuwe elektrische boot veroorloven, en subsidies dekken lang niet altijd de volledige kosten.
Op sociale media zijn de meningen dan ook flink verdeeld. Sommige Amsterdammers juichen het initiatief toe, terwijl anderen klagen dat de stad “weer iets leuks kapotmaakt” en de pleziervaart “alleen nog maar voor de rijken” wordt.
De toekomst van varen in Amsterdam
Amsterdam wil in 2030 volledig uitstootvrij zijn op het water. Dit betekent dat niet alleen de pleziervaart, maar ook de rondvaartboten en andere commerciële schepen op den duur elektrisch of waterstof aangedreven moeten zijn.
Hoewel de stad de eerste grote stap zet met de pleziervaart, zal de discussie over de kosten en de impact op de stad nog wel even doorgaan. Eén ding is zeker: vanaf 1 april 2025 zal een groot deel van de boten op de grachten voorgoed verdwijnen.
Of dit de binnenstad echt schoner en stiller maakt? Dat zal de toekomst moeten uitwijzen. Voor nu betekent het vooral dat Amsterdamse booteigenaren voor een keuze staan: investeren in elektrisch varen, of de gracht uit.
