Annet woont al ruim twintig jaar in haar rijtjeshuis in een gezellige buurt. Ze heeft altijd hard gewerkt, haar huis keurig onderhouden en is zuinig met energie.
Net als veel anderen denkt ze na over verduurzaming, zeker nu de energierekeningen de pan uit rijzen.
Toen haar buren vertelden dat ze subsidie kregen voor hun nieuwe zonnepanelen, leek het haar een goed moment om zelf ook de overstap te maken. Maar toen ze haar aanvraag deed, kreeg ze tot haar grote frustratie nul op het rekest.
“Waarom zij wel en ik niet?”
“Mijn buren hebben exact hetzelfde huis als ik,” zegt Annet verontwaardigd. “Zelfde bouwjaar, zelfde dak, zelfde oppervlak. Maar zij krijgen honderden euro’s subsidie en ik helemaal niks!”
Toen ze navraag deed, kreeg ze te horen dat haar situatie niet voldeed aan de voorwaarden, terwijl haar buren blijkbaar wél in aanmerking kwamen.
“Dat voelt gewoon oneerlijk. We wonen in dezelfde straat, betalen dezelfde belastingen en willen allebei verduurzamen.”
Een kromme reden
Na meerdere telefoontjes en het uitpluizen van de voorwaarden ontdekte Annet waarom zij geen subsidie kreeg.
“Blijkbaar ligt het eraan wanneer je de zonnepanelen koopt en hoe je huis geregistreerd staat. Omdat mijn huis een paar jaar geleden al wat energiebesparende maatregelen had, val ik buiten de boot. Maar mijn buren hadden die nog niet, dus zij krijgen nu alles vergoed.”
Ze schudt haar hoofd. “Het slaat nergens op. Het zou moeten gaan om het verduurzamen van je huis, niet om bureaucratische regeltjes.”
Frustraties over het systeem
Annet is niet de enige die worstelt met onbegrijpelijke subsidievoorwaarden. Veel huiseigenaren merken dat de regels complex en soms ronduit oneerlijk zijn.
“Ik hoor het van meer mensen,” zegt Annet. “Sommige subsidies worden alleen toegekend als je eerst een bepaald ander project uitvoert, of als je voldoet aan een bepaalde inkomensgrens.
Maar waarom krijgt mijn buurman dan wél geld terwijl we dezelfde situatie hebben?”
Het voelt voor haar alsof de regels willekeurig zijn opgesteld, zonder rekening te houden met de realiteit.
Geen steun, wel kosten
Het steekt Annet extra dat ze wel belasting betaalt voor de verduurzaming van anderen, maar er zelf niks voor terugkrijgt.
“Ik betaal netjes mijn belastingen, waarvan een deel gaat naar duurzaamheidssubsidies. Maar als ik er zelf gebruik van wil maken, wordt me verteld dat ik er geen recht op heb. En ondertussen moet ik de volle mep betalen voor mijn zonnepanelen. Dat voelt toch niet eerlijk?”
Bovendien heeft Annet al flink geïnvesteerd in het verduurzamen van haar woning. Ze heeft energiezuinige ramen laten plaatsen en haar dak laten isoleren. Maar juist die eerdere investeringen lijken nu in haar nadeel te werken. “Had ik maar gewacht met verduurzamen, dan had ik nu wél subsidie gekregen!”
“Dit ontmoedigt mensen juist”
Het idee achter subsidies is dat ze mensen moeten stimuleren om hun huis duurzamer te maken. Maar in de praktijk werkt het vaak averechts, merkt Annet.
“Als je ziet dat je buurman alles vergoed krijgt en jij duizenden euro’s uit eigen zak moet betalen, dan haak je toch af? Ik wil best investeren in mijn huis, maar het voelt niet goed als anderen het cadeau krijgen en ik alles zelf moet ophoesten.”
Annet is bang dat deze manier van subsidie toekennen juist zorgt voor minder motivatie om te verduurzamen. “Mensen gaan wachten tot er subsidies beschikbaar zijn, in plaats van meteen te investeren in een energiezuinig huis. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?”
Ongelijke kansen binnen dezelfde buurt
Niet alleen Annet heeft last van deze regels. In veel wijken in Nederland ontstaan vergelijkbare situaties. De ene huiseigenaar krijgt duizenden euro’s aan steun, terwijl zijn buurman – met praktisch hetzelfde huis – alles zelf moet betalen.
Dat voelt niet alleen onrechtvaardig, maar zorgt ook voor scheve gezichten in de buurt. “Je gunt het je buren natuurlijk van harte,” zegt Annet, “maar het zou eerlijker zijn als we allemaal gelijke kansen hadden.”
Sommige mensen krijgen de subsidie simpelweg omdat ze op het juiste moment aanvragen of omdat ze net aan de juiste voorwaarden voldoen. Anderen vallen buiten de boot, zonder dat daar een duidelijke reden voor lijkt te zijn.
Wat zou er moeten veranderen?
Wat Annet betreft, zou het systeem eerlijker en transparanter moeten zijn. “Subsidies zijn een goed idee, maar dan moet iedereen gelijke kansen krijgen. Het kan niet zo zijn dat je de ene buur alles geeft en de ander laat betalen.”
Ze pleit voor een eenvoudiger systeem waarin alle huiseigenaren die willen verduurzamen aanspraak kunnen maken op ondersteuning. Bijvoorbeeld door een vast bedrag per woning beschikbaar te stellen, ongeacht eerdere maatregelen.
“Ook zou het fijn zijn als er duidelijkere richtlijnen komen, zodat mensen van tevoren weten waar ze aan toe zijn,” voegt ze toe. “Nu moet je eerst een doolhof van regels door voordat je weet of je überhaupt in aanmerking komt.”
De strijd gaat door
Voorlopig laat Annet het er niet bij zitten. Ze is vastberaden om haar huis duurzamer te maken, subsidie of niet.
“Ik heb al meerdere instanties gebeld en ik blijf zoeken naar een manier om toch steun te krijgen. Als ik uiteindelijk alles zelf moet betalen, dan zij het zo. Maar ik ga dit niet zomaar accepteren.”
Ze hoopt dat haar verhaal anderen wakker schudt en dat er iets verandert aan de manier waarop subsidies worden toegekend. “Het moet eerlijker. Voor iedereen.”
Een eerlijke verdeling van subsidies blijft een heet hangijzer. Veel huiseigenaren zoals Annet voelen zich buitengesloten door regels die soms onlogisch of oneerlijk aanvoelen.
Dit soort situaties zorgt ervoor dat mensen gefrustreerd raken en soms zelfs afhaken bij het verduurzamen van hun woning, terwijl de overheid juist wil stimuleren dat meer huishoudens investeren in groene energie.
Annet hoopt dat er in de toekomst betere en eerlijkere regelingen komen, waarbij iedereen die wil verduurzamen dezelfde kansen krijgt. Tot die tijd blijft ze strijden voor haar recht, in de hoop dat haar verhaal niet alleen gehoord wordt, maar ook verandering teweegbrengt.
