Sinds de zomer ziet het RIVM opnieuw een stijging in het aantal coronabesmettingen. De oorzaak ligt grotendeels bij een nieuwe subvariant: Stratus, ook wel bekend onder de code XFG.
Hoewel veel mensen corona inmiddels zien als een afgesloten hoofdstuk, laat dit virus opnieuw zien dat het niet zomaar verdwijnt.
Stratus is de nieuwste variant van Omikron en weet zich slimmer aan het immuunsysteem te onttrekken. Daardoor raken meer mensen besmet en lijkt het virus weer nadrukkelijk aanwezig.
Wat is de Stratus-variant (XFG)?
Corona is sinds 2020 constant in beweging geweest. Bekende namen als Omikron, FLiRT en Pirola gingen Stratus voor, en elke mutatie bracht nieuwe eigenschappen met zich mee.
Stratus hoort thuis in de Omikron-familie, maar onderscheidt zich doordat het immuunsysteem er net wat moeilijker grip op krijgt. Dat betekent niet dat de variant ernstiger is, maar wel dat hij makkelijker rondgaat.
Experts zien dat de variant zich verspreidt op momenten waarop normaal gesproken griep in opkomst is.
Het verschil met het klassieke griepseizoen is dat Stratus de toename van infecties al in september veroorzaakt, nog vóór de jaarlijkse griepgolf begint.
Daardoor is het lastig onderscheid te maken tussen griep en corona, zeker nu de klachten sterk op elkaar lijken.
Symptomen die passen bij Stratus
Veel mensen vragen zich af hoe ze deze variant kunnen herkennen. De symptomen lijken sterk op die van een gewone verkoudheid of een seizoensgriep, wat het verwarrend maakt. Toch zijn er enkele klachten die opvallend vaak genoemd worden.
Mensen met Stratus melden onder meer:
koorts
keelpijn
heesheid
loopneus
spierpijn
Juist de combinatie van keelpijn en heesheid valt bij deze variant op. Omdat die klachten vaak ook bij griep voorkomen, is het verschil niet altijd direct duidelijk.
Voor wie zekerheid wil, blijft een coronazelftest een handige optie. Deze zijn bij drogisten verkrijgbaar en vaak nog bruikbaar tot twee jaar na aankoop.
Is de Stratus-variant gevaarlijk?
Hoewel Stratus besmettelijker is, wordt hij niet gezien als gevaarlijker dan eerdere Omikron-varianten.
Voor de meeste mensen geldt dat de klachten mild zijn en na enkele dagen vanzelf verdwijnen. Toch waarschuwen experts dat voorzichtigheid belangrijk blijft.
Voor kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen met een chronische aandoening, kan ook deze variant serieuze gevolgen hebben.
Een besmetting kan leiden tot ziekenhuisopname of langdurige klachten, ook al is het risico daarop kleiner dan in de eerste jaren van de pandemie.
Daarom wordt nog steeds geadviseerd om bij klachten voorzichtig te zijn in contact met anderen, zeker wanneer er ouderen of kwetsbare personen in de buurt zijn.
Waarom is Stratus zo besmettelijk?
De hogere besmettelijkheid van Stratus komt doordat het virus zich verder heeft aangepast om het immuunsysteem te ontwijken.
Mensen die eerder corona hebben gehad of gevaccineerd zijn, kunnen alsnog besmet raken. Dat betekent niet dat vaccins geen nut hebben, want wie gevaccineerd is, loopt nog steeds minder kans op ernstige ziekte.
Wel verklaart het waarom deze variant zo snel rondgaat, zelfs in een periode waarin veel mensen al enige bescherming hebben opgebouwd.
Vaccinatie en bescherming
Voor zestigplussers en mensen met een kwetsbare gezondheid is er inmiddels weer een nieuwe vaccinatieronde gestart.
De prik is gebaseerd op Omikron en biedt daardoor ook bescherming tegen Stratus. Wie tot een risicogroep behoort, doet er verstandig aan gebruik te maken van deze mogelijkheid.
Hoewel jongeren en gezonde volwassenen vaak slechts lichte klachten ervaren, kan vaccinatie voor hen ook bijdragen aan het verminderen van verspreiding. Daarmee wordt voorkomen dat kwetsbare mensen indirect worden besmet.
Vergelijking met griep
De opkomst van Stratus laat zien dat corona nog altijd een rol speelt naast andere virussen. Normaal gesproken begint in de herfst het griepseizoen, maar dit jaar zijn de eerste meldingen van Stratus al in september sterk toegenomen.
Voor huisartsen en zorginstellingen is dat een extra uitdaging: zij moeten onderscheid maken tussen patiënten met griepachtige klachten en daadwerkelijke coronabesmettingen.
Een verschil dat vaak genoemd wordt, is dat bij Stratus keelpijn en heesheid vaker voorkomen dan bij klassieke griep. Toch blijft het lastig om zonder test zekerheid te krijgen.
De rol van zelftesten
Zelftesten blijven een belangrijk hulpmiddel. Ze zijn eenvoudig in gebruik en geven binnen enkele minuten duidelijkheid.
Voor wie kwetsbare mensen in de omgeving heeft, kan een zelftest voorkomen dat een besmetting onbewust wordt doorgegeven.
Experts benadrukken dat dit vooral van belang is wanneer iemand klachten ontwikkelt die overeenkomen met de symptomen van Stratus.
Maatregelen in het dagelijks leven
In tegenstelling tot de eerste jaren van de pandemie worden er geen landelijke maatregelen meer opgelegd.
Toch geven gezondheidsinstanties enkele adviezen om verspreiding te beperken. Wie klachten heeft, kan beter thuisblijven en drukke plekken vermijden. Bij contact met kwetsbare personen is het verstandig om extra alert te zijn en eventueel een mondkapje te dragen.
Deze adviezen zijn niet verplicht, maar worden vooral gezien als gezond verstand. Net als bij griep geldt: hoe minder mensen worden blootgesteld, hoe kleiner de kans dat het virus zich snel verspreidt.
Stratus in perspectief
Hoewel de Stratus-variant veel besmettingen veroorzaakt, is de impact op de zorg vooralsnog beheersbaar.
Ziekenhuizen zien wel een lichte stijging in opnames, maar er is geen sprake van overbelasting zoals in de eerste coronajaren. De meeste mensen herstellen zonder ernstige gevolgen.
Toch toont Stratus opnieuw aan dat het coronavirus nog altijd niet verdwenen is. Het blijft zich ontwikkelen en kan op elk moment voor nieuwe besmettingsgolven zorgen.
Voor de samenleving betekent dit dat alertheid belangrijk blijft, ook al lijkt het virus minder bedreigend dan voorheen.
Conclusie: opletten, maar geen paniek
De nieuwe coronavariant Stratus (XFG) laat zien dat corona voorlopig deel blijft uitmaken van het dagelijks leven. De variant verspreidt zich sneller, veroorzaakt klachten die sterk lijken op griep en treft vooral kwetsbare mensen wanneer er geen voorzorgsmaatregelen worden genomen.
Het goede nieuws is dat Stratus niet gevaarlijker is dan eerdere varianten. Met vaccinatie, zelftesten en gezond verstand kan de verspreiding worden beperkt.
Voor de meeste mensen zal een besmetting slechts enkele dagen hinder opleveren, maar voor risicogroepen blijft voorzichtigheid noodzakelijk.
Wie alert blijft op symptomen zoals koorts, keelpijn, heesheid en spierpijn, kan snel handelen en voorkomen dat anderen onnodig worden blootgesteld.
Stratus bewijst opnieuw dat het coronavirus zich blijft ontwikkelen, maar ook dat Nederland inmiddels beter voorbereid is om met nieuwe varianten om te gaan.
Bron: Margriet
