Ze staan ineens voor je neus: deurverkopers die iets willen aansmeren waar je helemaal niet op zit te wachten. Veel mensen ergeren zich eraan, en dat is niet voor niets.
Uit recent onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat deurverkopers geregeld de regels bewust overtreden. Ze worden getraind om door te drammen, te liegen en misleidende tactieken te gebruiken. Hoe ga je daar als consument het beste mee om? En wat kun je doen om ze buiten de deur te houden?
Onderzoek legt schokkende verkooppraktijken bloot
De Consumentenbond nam de proef op de som en stuurde medewerkers undercover mee als energieverkopers bij twee fieldmarketingbureaus. Daarnaast spraken ze met oud-verkopers over hun ervaringen. Wat daaruit naar voren kwam, is ronduit zorgwekkend.
Verkopers krijgen tijdens hun training niet alleen uitleg over de regels, maar ook hoe ze deze handig kunnen omzeilen.
Er wordt bijvoorbeeld letterlijk gezegd dat een ‘nee’ niet serieus genomen hoeft te worden. Sterker nog: het wordt als dom gezien om na één afwijzing op te geven. De boodschap is duidelijk: blijf aandringen, ook als iemand overduidelijk niet geïnteresseerd is.
Bel-niet-aan-stickers? Daar trekken ze zich weinig van aan
Een veelgebruikte manier om verkopers buiten de deur te houden is de bekende bel-niet-aan-sticker. Toch blijkt uit de training van deurverkopers dat zij geleerd krijgen deze sticker te negeren.
De instructie is simpel: doe alsof je de sticker niet hebt gezien en blijf je verhaal doen. Of loop weg als je er op aangesproken wordt, maar probeer het eerst gewoon.
Veel consumenten denken dat zo’n sticker hen beschermt tegen ongewenst bezoek, maar in de praktijk blijkt dat verkopers deze waarschuwing vaak naast zich neerleggen. En dat roept vragen op over handhaving en consumentbescherming.
Verkopers worden getraind in liegen en manipuleren
Het onderzoek onthult ook dat sommige deurverkopers bewust getraind worden in het verdraaien of verzinnen van informatie. Dit gebeurt in zogenaamde ‘grijze’ en ‘zwarte’ pitches. Bij grijs pitchen wordt informatie weggelaten of verdraaid, bij zwart pitchen wordt bewust gelogen.
Zo wordt er bijvoorbeeld verteld dat de buurt al is aangesloten op glasvezel, terwijl dat helemaal niet zo is. Of dat je honderden euro’s per jaar kunt besparen op je energierekening, terwijl het voorgestelde tarief juist leidt tot een flinke naheffing.
Bij goede doelen wordt zelfs aangeraden om persoonlijke en emotionele verhalen te verzinnen om mensen over de streep te trekken.
Verkopers onder druk: targets en lage lonen
De misstanden zijn deels te verklaren door de werkomstandigheden van deurverkopers. Vaak verdienen ze het minimumloon en zijn ze afhankelijk van bonussen die alleen worden uitgekeerd als ze voldoende verkopen. Wie zijn targets niet haalt, krijgt minder betaald, wordt op andere manieren gestraft of in het ergste geval ontslagen.
Er zijn zelfs verhalen van bedrijven waar verkopers het kantoor moesten schoonmaken als ze onvoldoende klanten wisten binnen te halen. Die prestatiedruk leidt ertoe dat sommige verkopers ver gaan om hun quota te halen – ten koste van de consument.
Wat kun je doen om ze af te weren?
Hoewel een bel-niet-aan-sticker dus niet altijd afdoende is, zijn er gelukkig wel manieren om jezelf te beschermen tegen opdringerige verkopers. Het belangrijkste is dat je je niet laat overrompelen. Hier zijn een aantal praktische tips:
Vraag om legitimatie
Vraag altijd om een identificatiebewijs om zeker te weten dat de verkoper daadwerkelijk voor het genoemde bedrijf werkt. Serieuze bedrijven hebben hier geen probleem mee.
Wees kort en duidelijk
Zeg op een vriendelijke maar duidelijke manier dat je geen interesse hebt. Blijf herhalen dat je geen gesprek wilt, ook als de verkoper blijft aandringen.
Trap niet in de ‘ja-ladder’
Verkopers gebruiken vaak psychologische trucs, zoals de ‘ja-ladder’. Ze stellen eerst een paar onschuldige vragen waarop je waarschijnlijk ‘ja’ zegt, in de hoop dat je ook instemt met hun aanbod. Herken deze tactiek en onderbreek het gesprek direct.
Neem geen cadeaus aan
Sommige verkopers bieden iets kleins aan, zoals een gratis monster of gadget. Dat maakt het lastiger om daarna nee te zeggen. Weiger deze ‘cadeaus’ resoluut.
Geef geen persoonlijke gegevens
Geef nooit je persoonsgegevens of bankgegevens aan een verkoper aan de deur, ook niet als ze zeggen dat het vrijblijvend is. Vaak wordt je naam dan toch op een contract ingevuld zonder dat je het doorhebt.
Laat je niet onder druk zetten
Als een verkoper zegt dat je nú moet beslissen omdat een actie anders verloopt, is dat meestal onzin. Neem altijd de tijd om ergens over na te denken. Echte aanbiedingen blijven meestal gewoon geldig.
Nieuwe regels op komst, maar nog niet voldoende
De Consumentenbond pleit voor een totaalverbod op commerciële verkoop aan de deur. Tot nu toe is dat in Europa nog niet toegestaan, maar er worden wel stappen gezet. Zo werkt de overheid aan een nieuwe regeling waarbij een contract pas geldig wordt als je het binnen drie dagen na het gesprek nog eens bevestigt. Dat geeft consumenten meer bedenktijd en voorkomt overhaaste beslissingen.
Blijf alert en meld misstanden
Als je merkt dat een deurverkoper over de schreef gaat, kun je dit melden bij de Consumentenbond of Autoriteit Consument & Markt (ACM). Hoe meer klachten er binnenkomen, hoe groter de druk om in te grijpen en de regels aan te scherpen.
De boodschap is duidelijk: laat je niet intimideren door gladde praatjes aan de deur. Verkopers die zich niet aan de regels houden, verdienen geen gehoor.
En met de juiste houding en informatie kun je voorkomen dat je slachtoffer wordt van hun praktijken. Want een verkoop aan de deur mag dan vriendelijk lijken, de werkelijkheid blijkt vaak heel anders.
Bron: Margriet
