Een hartaanval of beroerte lijkt voor veel mensen iets van later of iets dat alleen bij anderen gebeurt. Toch ontstaan deze levensbedreigende situaties vaak door iets wat langzaam en ongemerkt begint: verstopte slagaders.
En juist omdat het zo geleidelijk gebeurt, herkennen veel mensen de waarschuwingssignalen niet op tijd.
Slagaders die dichtslibben, vormen een ernstig risico voor de gezondheid. Ze kunnen leiden tot hartziekten, herseninfarcten of zelfs plotseling overlijden. Gelukkig geeft het lichaam vaak wél signalen af als er iets niet goed gaat. Het is dus essentieel om deze symptomen serieus te nemen, vooral als je meerdere ervan herkent.
Hieronder staan tien veelvoorkomende tekenen die kunnen wijzen op verstopte slagaders. Let op: deze symptomen hoeven niet altijd direct te betekenen dat er sprake is van een ernstige aandoening, maar het is wél verstandig om ermee naar een arts te gaan.
1. Pijn of druk op de borst (angina pectoris)
Een van de bekendste signalen van een probleem met de kransslagaders is een drukkend of knellend gevoel op de borst. Dit wordt vaak ervaren tijdens inspanning of stress, en verdwijnt weer in rust. Het is een teken dat het hart te weinig zuurstof krijgt door verminderde doorbloeding.
Wordt deze pijn genegeerd, dan kan het overgaan in een hartaanval. Neem dit signaal dus altijd serieus.
2. Vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak
Iedereen is wel eens moe, maar aanhoudende vermoeidheid terwijl er geen goede reden voor is, kan duiden op een slechte doorbloeding. Als de hartspier onvoldoende zuurstof krijgt, moet het lichaam harder werken om alles draaiende te houden. Dit kost energie, en dat voel je.
Vooral bij vrouwen is dit een veelvoorkomend en vaak genegeerd symptoom van hart- en vaatproblemen.
3. Kortademigheid bij lichte inspanning
Trappenlopen of een korte wandeling die ineens veel zwaarder voelt dan normaal? Dat kan komen doordat de slagaders het bloed niet goed meer kunnen doorvoeren. Het hart moet dan extra hard werken om zuurstofrijk bloed rond te pompen.
Als kortademigheid nieuw of opvallend is, is dat altijd een reden om verder onderzoek te laten doen.
4. Koude voeten of handen
Slechte doorbloeding kan ervoor zorgen dat je extremiteiten – zoals handen en voeten – koud aanvoelen, zelfs als de omgeving warm is. Dit komt doordat het bloed moeilijker door de vernauwde slagaders stroomt.
Dit symptoom wordt vaak over het hoofd gezien, maar kan wijzen op problemen in de perifere slagaders.
5. Pijn in benen bij het lopen (etalagebenen)
Deze pijn wordt veroorzaakt door slagaderverkalking in de benen. Tijdens het lopen ontstaat er pijn of kramp in de kuiten, dijen of billen, die verdwijnt zodra je even stilstaat. Vandaar ook de naam ‘etalagebenen’, omdat mensen tijdens het lopen vaak moeten stoppen alsof ze naar een etalage kijken.
Als je dit herkent, kan dit wijzen op perifere arteriële ziekte, wat een verhoogd risico op hart- en vaatziekten betekent.
6. Erectieproblemen
Bij mannen kunnen erectieproblemen een vroeg signaal zijn van verstopte bloedvaten. Een erectie vereist namelijk een goede doorbloeding. Als de slagaders in de penis vernauwd zijn, werkt dit mechanisme niet goed meer.
Hoewel dit onderwerp gevoelig ligt, is het belangrijk om dit bespreekbaar te maken, ook bij de huisarts.
7. Onregelmatige hartslag of hartkloppingen
Een onregelmatige hartslag of het gevoel dat het hart ineens ‘overslaat’, kan worden veroorzaakt door een verminderde bloedtoevoer naar het hart. Als het hart minder zuurstof krijgt, kan het gaan protesteren in de vorm van ritmestoornissen.
Vooral als dit gepaard gaat met duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd, is het belangrijk om actie te ondernemen.
8. Slecht wondherstel
Wonden die langzaam genezen of infecties die blijven terugkomen, kunnen wijzen op een slechte doorbloeding. Als het lichaam niet voldoende zuurstof en voedingsstoffen naar een wond kan sturen, duurt het herstel veel langer dan normaal.
Dit is vooral zichtbaar bij oudere mensen of mensen met diabetes, maar kan ook duiden op slagaderproblemen.
9. Haaruitval op benen of voeten
Hoewel het niet direct met haaruitval op het hoofd te maken heeft, kan het uitvallen van haren op je benen of tenen een teken zijn van een slechtere doorbloeding. Het lichaam kiest dan om minder belangrijke gebieden minder bloed te geven.
Als je merkt dat er plots kale plekken ontstaan waar voorheen gewoon haar zat, kan dit dus ook een vaatsignaal zijn.
10. Misselijkheid of duizeligheid zonder duidelijke reden
Duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd kan wijzen op onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen. Dit kan komen door vernauwde halsslagaders, wat een verhoogd risico op een beroerte met zich meebrengt.
Misselijkheid komt vaker voor bij vrouwen met hartproblemen, vaak in combinatie met andere vage klachten.
Wanneer moet je naar de huisarts?
Als je een of meerdere van deze signalen herkent, is het verstandig om een afspraak te maken met een arts. Zeker als de klachten regelmatig terugkeren of verergeren. Verstopte slagaders ontstaan niet van de ene op de andere dag, maar zijn vaak het gevolg van jarenlange schade door onder andere hoge bloeddruk, roken, hoog cholesterol en een ongezonde levensstijl.
Door er op tijd bij te zijn, kun je erger voorkomen. Er zijn tal van behandelingen en leefstijlveranderingen die de conditie van je bloedvaten kunnen verbeteren en verdere schade kunnen beperken.
Voorkomen is beter dan genezen
Naast het herkennen van symptomen is het natuurlijk nog beter om verstopte slagaders te voorkomen. Gezond eten, voldoende bewegen, stoppen met roken en regelmatig je bloeddruk en cholesterol laten controleren zijn belangrijke stappen in het voorkomen van hart- en vaatziekten.
Het lichaam geeft vaak duidelijke signalen – de kunst is om er op tijd naar te luisteren. Want hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans dat je ernstige gezondheidsproblemen voor kunt blijven.
