De eerste tekenen zijn veelbelovend: het lijkt erop dat Nederland deze zomer opnieuw te maken krijgt met warme temperaturen en relatief weinig regen.
Dat blijkt uit verschillende weergegevens en analyses van meteorologen. Na een uitzonderlijk droge en zonnige lente vragen veel mensen zich af of dit het begin is van een lange droge periode, of dat de zomervakantie juist nat en wisselvallig zal verlopen.
Lente zet toon, maar geen garantie voor zomer
De lente van dit jaar is opvallend zonnig en droog verlopen. De meeste mensen hebben het zelf kunnen merken: veel zonuren en weinig regen. Toch betekent dat niet automatisch dat de zomer precies hetzelfde patroon zal volgen.
Historisch gezien is er namelijk geen sterk verband tussen een droge lente en een droge zomer in Nederland. Het weer hier is vaak grillig, en het kan zomaar omslaan. Waar de lente stabiel en droog was, kunnen de campings en stranden in de zomer alsnog veranderen in modderpoelen als de regen toeslaat.
Toch zijn de vooruitzichten overwegend positief voor liefhebbers van mooi weer. Uit statistieken blijkt dat de meeste zomers van deze eeuw warmer waren dan gemiddeld. Van de 25 zomers sinds 2000 waren er maar twee kouder dan normaal.
Dat maakt dat de kans op een warme zomer behoorlijk groot is. De laatste echt koude zomer was in 2011, met temperaturen die tegenwoordig als koel worden ervaren.
Droogte kan zichzelf versterken
Een belangrijke factor die deze zomer mee kan spelen, is de huidige droogte in de bodem. Als de regen ook aan het begin van de zomer nog op zich laat wachten, blijft de bodem droog. Dit heeft een versterkend effect op het weer.
Wanneer de grond droog is, warmt de lucht erboven sneller op omdat er minder vocht verdampt. Verdamping kost energie, dus zonder veel vocht stijgt de temperatuur sneller.
Minder vocht betekent ook dat er minder wolken ontstaan, waardoor er meer zonneschijn is. Dit zorgt weer voor meer verdamping en nog meer opwarming.
Deze kettingreactie kan er dus voor zorgen dat de zomer warmer wordt dan normaal en dat er meer kans is op hittegolven en langdurige droogte. Dit fenomeen zagen we bijvoorbeeld al bij eerdere hete zomers waarbij droogte en hitte elkaar versterkten.
De invloed van de Noordzee
Ook de temperatuur van de Noordzee speelt een rol in het zomerweer. Door de zonnige lente is het zeewater nu warmer dan normaal, zo’n twee graden hoger dan gebruikelijk. Dit warme water zorgt ervoor dat de kustgebieden tijdens zomerse wind uit zee minder koel aanvoelen.
De opwarming van de zee kan ook invloed hebben op de regenbuien. Als het eenmaal gaat regenen, kunnen de buien zwaarder zijn dan normaal omdat er meer vocht beschikbaar is om in de lucht te komen. Dit kan in de zomer zorgen voor pittige onweersbuien of stevige regenval, al blijven die meestal van korte duur.
Seizoensmodellen wijzen op warm en vrij droog weer
De modellen die meteorologen gebruiken om het zomerweer te voorspellen, geven allemaal een duidelijk beeld: juni, juli en augustus zullen overwegend warmer zijn dan normaal.
Qua neerslag wordt een echt natte zomer niet verwacht, maar het zal ook niet zo droog worden als deze lente. De verwachting is dat het weer wisselvalliger wordt dan in de lente, met zo nu en dan buien en regenzones die over het land trekken.
Deze afwisseling is eigenlijk ook wel wenselijk, want de natuur heeft dringend water nodig. De huidige droogte is op veel plekken in Nederland al merkbaar en kan schadelijk zijn voor landbouw en natuur.
De lichte wisselvalligheid die wordt voorspeld, zal helpen om de bodem iets te bevochtigen zonder dat het meteen een natte zomer wordt.
Droogte blijft en hitte neemt toe
Door de combinatie van droogte en warm weer zal de huidige droogte niet zomaar verdwijnen. Sterker nog: als er weinig regen valt en de zon veel schijnt, zal de bodem verder uitdrogen. Dit kan de situatie voor natuur, landbouw en drinkwater aan het eind van de zomer lastiger maken.
Een ander belangrijk punt is de windrichting. In juni waait de wind vaak nog uit westelijke of noordelijke richtingen, wat zorgt voor koelere en vochtiger lucht. Maar in juli en augustus komt de wind vaker uit het zuiden of zuidwesten.
Dat betekent dat warme lucht vanuit Zuid-Europa naar Nederland wordt gebracht. Door de droge bodem kan deze warme lucht nog sneller tot extreme hitte leiden. Dit vergroot de kans op hittegolven, vooral in de tweede helft van de zomer.
Wat kunnen we verwachten?
Samenvattend lijkt het erop dat we deze zomer vooral kunnen rekenen op veel zon, warm weer en minder neerslag dan gemiddeld.
De kans is groot dat het minder droog zal zijn dan in de lente, maar toch vrij droog blijft. Door de warme en droge bodem is het ook aannemelijk dat hittegolven zullen voorkomen, zeker als de regen uitblijft en de wind uit zuidelijke richtingen waait.
Natuurlijk blijft het weer onvoorspelbaar. De zomer van 2011 laat zien dat het ineens ook heel anders kan lopen, met koelere temperaturen en meer regen. Toch wijzen alle huidige signalen op een zomer die vooral veel zon en warmte zal brengen.
Waarom deze zomer aandacht verdient
Deze zomer zal niet alleen voor recreanten belangrijk zijn, maar ook voor boeren, tuinders en iedereen die te maken heeft met waterbeheer en natuurbeheer. De droogte kan gevolgen hebben voor de gewassen en natuurgebieden, maar ook voor het waterpeil in sloten, meren en rivieren.
Daarom is het belangrijk om voorbereid te zijn op langere periodes zonder veel regen en om bewust om te gaan met watergebruik. Gemeenten en provincies houden de situatie goed in de gaten en nemen waar nodig maatregelen om de gevolgen van de droogte te beperken.
Conclusie
Alles wijst erop dat Nederland zich kan klaarmaken voor een warme en vrij droge zomer. De droogte van deze lente kan doorzetten en zelfs verergeren, waardoor hitte en droogte langer aanhouden dan gemiddeld.
De warme Noordzee en zuidelijke wind versterken dit effect. Wel zal het weer niet volledig droog blijven en zullen er momenten zijn met regen en buien, wat ook hard nodig is om de natuur te ondersteunen.
Voor iedereen die houdt van zon en warm weer zijn dit goed nieuws, maar het vraagt ook om alertheid en zorg voor de natuur en het milieu. De zomer van 2025 kan zomaar in de boeken komen als één van de warme en droge zomers waar we de laatste jaren steeds vaker mee te maken krijgen.
Bron: De Telegraaf
