Slimme apparaten zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Van slimme thermostaten tot verlichting die met een app te bedienen is: technologie maakt ons huis steeds slimmer. Nu is ook de watermeter aan de beurt.
Verschillende Nederlandse waterbedrijven zijn namelijk druk bezig met de overstap naar digitale watermeters. Maar wat houdt dat precies in? Waarom gebeurt dit? En wat betekent dit voor huishoudens in Nederland?
Wat is een digitale watermeter eigenlijk?
Een digitale watermeter – ook wel slimme watermeter genoemd – is een watermeter die automatisch het waterverbruik registreert én doorstuurt naar het waterbedrijf. In tegenstelling tot de traditionele, mechanische meter, die handmatig moet worden afgelezen, werkt een slimme meter met digitale technologie.
Daardoor wordt het mogelijk om op afstand meterstanden uit te lezen, verbruik te analyseren en sneller te reageren op onregelmatigheden zoals lekkages.
Sommige digitale watermeters kunnen zelfs per uur of per dag het verbruik rapporteren. Daardoor krijgen zowel waterbedrijven als consumenten beter inzicht in het daadwerkelijke gebruik.
Waarom wil Nederland overstappen op digitale watermeters?
De overstap naar digitale watermeters is onderdeel van een bredere digitalisering binnen de nutssector. De voordelen zijn duidelijk:
Meer inzicht voor de consument: Met een slimme meter kunnen huishoudens precies zien hoeveel water ze gebruiken. Dat kan helpen om bewuster met water om te gaan.
Snellere opsporing van lekkages: Een lek in huis of in de leiding wordt vaak pas ontdekt bij een hoge jaarrekening. Met digitale meters kan een afwijking direct worden gemeld.
Betere dienstverlening: Geen meteropnemers meer aan de deur en geen gedoe met het doorgeven van standen.
Efficiëntere bedrijfsvoering: Waterbedrijven kunnen storingen, verbruikspatronen en piekbelasting beter analyseren en daarop anticiperen.
Bovendien past het in bredere duurzaamheidsdoelen. Door slimmer om te gaan met water en verspilling te beperken, wordt bijgedragen aan een duurzamer waterbeheer.
Hoe staat het ervoor in Nederland?
In tegenstelling tot slimme gas- en elektriciteitsmeters, die al jaren worden uitgerold, is de digitale watermeter in Nederland nog relatief nieuw. Maar dat betekent niet dat er niets gebeurt. Verschillende waterbedrijven zijn al begonnen met pilots of maken zich klaar voor een bredere uitrol.
Vitens
Vitens, het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland, is al enkele jaren bezig met proefprojecten. In onder andere Leeuwarden is een pilot uitgevoerd waarbij huishoudens zijn voorzien van een slimme watermeter.
Het project leverde waardevolle inzichten op en het bedrijf ziet mogelijkheden om dit verder uit te rollen. De focus ligt nu vooral op gebieden waar lekdetectie en verbruiksbeheer veel voordeel kunnen opleveren.
PWN
PWN, actief in Noord-Holland, start in 2025 met de vervanging van de eerste watermeters door slimme exemplaren.
Deze eerste stap betreft zo’n 1.200 huishoudens, met de bedoeling om op termijn alle meters in hun leveringsgebied te vervangen. De uitrol zal stapsgewijs verlopen, mede omdat de huidige meters pas na 15 jaar vervangen hoeven te worden.
Dunea
Ook Dunea, dat drinkwater levert in Zuid-Holland, experimenteert met slimme meters. De focus ligt nu vooral op grootverbruikers, zoals bedrijven en instellingen. In de toekomst wil Dunea ook consumenten aansluiten, maar dat zal gefaseerd gebeuren.
Waternet
Waternet heeft tests uitgevoerd met digitale meters en verwacht deze technologie in de komende jaren breder toe te passen in de regio Amsterdam. De nadruk ligt op betrouwbaarheid en veiligheid van dataverwerking.
Hoe werkt een slimme watermeter voor consumenten?
De slimme watermeter registreert automatisch het verbruik en stuurt die gegevens via een beveiligde verbinding naar het waterbedrijf. De meeste meters werken met LoRa of andere IoT-technologieën, die speciaal zijn ontworpen voor lage datastromen over lange afstanden.
In sommige gevallen krijgen consumenten toegang tot een app of een online dashboard. Zo kunnen ze realtime zien hoeveel water er wordt verbruikt, per dag, week of maand. Dat maakt het makkelijker om verbruikspieken te herkennen of bijvoorbeeld een lekkende kraan snel te ontdekken.
Zijn er ook nadelen of zorgen?
Hoewel de voordelen duidelijk zijn, zijn er ook zorgen onder consumenten:
Privacy: Sommige mensen maken zich zorgen over het feit dat hun waterverbruik continu wordt gemeten. Waterbedrijven geven aan dat alle data versleuteld wordt verzonden en dat de privacy gewaarborgd is.
Hoge rekeningen: Er zijn gevallen bekend waarin na plaatsing van een slimme meter het waterverbruik opvallend steeg. Vaak blijkt dan sprake van een lekkage die eerder niet werd opgemerkt. Toch roept dit vragen op over de nauwkeurigheid en interpretatie van de metingen.
Geen directe terugverdienkans: In tegenstelling tot slimme thermostaten of zonnepanelen levert een digitale watermeter niet direct een financiële besparing op. De waarde zit vooral in het gemak en inzicht.
Wat kun je als consument nu al doen?
Wie niet wil wachten op de officiële uitrol kan nu al kiezen voor een tussenoplossing. Er zijn digitale “meelezers” beschikbaar, zoals de HomeWizard Watermeter, die op de bestaande meter geplaatst worden.
Deze apparaten registreren het verbruik en geven via een app inzicht in het gebruik. Ze werken als een soort digitale upgrade van je oude watermeter en zijn relatief eenvoudig te installeren.
Wat is de verwachting voor de komende jaren?
De verwachting is dat in de komende 10 tot 15 jaar een groot deel van de Nederlandse huishoudens wordt aangesloten op een digitale watermeter. Omdat watermeters doorgaans om de 15 jaar vervangen worden, gebeurt dit gefaseerd. Voor consumenten betekent dit dat de overstap meestal vanzelf komt zodra de huidige meter aan vervanging toe is.
Waterbedrijven zullen daarnaast blijven investeren in technologie, databeveiliging en gebruiksvriendelijkheid om het vertrouwen van de consument te winnen en te behouden.
Tot slot
De overstap naar digitale watermeters is een logische stap in een tijd waarin technologie ons helpt om slimmer en zuiniger met grondstoffen om te gaan. Nederland staat aan het begin van deze transitie, maar de eerste stappen zijn gezet.
Voor consumenten betekent dit vooral meer inzicht, gemak en uiteindelijk een duurzamer gebruik van water. Houd de ontwikkelingen van jouw waterbedrijf in de gaten, want vroeg of laat staat ook bij jou een slimme watermeter op de planning.
