Nederlandse inlichtingendiensten slaan alarm: de kans op sabotage door buitenlandse mogendheden neemt snel toe. In een nieuw rapport waarschuwen de AIVD, MIVD en NCTV dat landen als Rusland steeds agressiever te werk gaan bij het ondermijnen van Europese stabiliteit.
Hoewel een directe militaire aanval op NAVO-grondgebied volgens de diensten nog steeds “onwaarschijnlijk” is, worden voorbereidingen voor fysieke sabotageacties inmiddels wel degelijk in de gaten gehouden.
Toenemende dreiging vanuit Rusland
Volgens het nieuwste Dreigingsbeeld Statelijke Actoren – een gezamenlijk rapport van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) – groeit de dreiging van buitenlandse sabotage.
De diensten signaleren dat Rusland in het bijzonder steeds meer bereid is om risicovolle acties uit te voeren, waarbij het doel is om onrust, verwarring en angst te zaaien binnen Europa.
Waar het in het verleden vaak ging om digitale aanvallen en desinformatiecampagnes, verschuift de focus nu steeds meer richting fysieke sabotage. Volgens het rapport zijn er concrete aanwijzingen dat Rusland voorbereidende handelingen heeft getroffen voor dergelijke aanvallen, ook in Nederland.
Rekrutering van burgers voor sabotage
Een verontrustende ontwikkeling is dat Rusland in toenemende mate burgers in Europa rekruteert voor dit soort sabotageacties.
Het gaat hierbij niet alleen om spionage of digitale aanvallen, maar ook om daadwerkelijke fysieke verstoringen. Daarbij wordt vermoed dat sommige van deze individuen niet volledig beseffen waarvoor ze precies worden ingezet.
De sabotageacties zijn volgens de diensten met name gericht op organisaties die betrokken zijn bij de oorlog in Oekraïne, maar ook op militaire en logistieke infrastructuur elders in Europa. Dit soort doelwitten zijn cruciaal voor transport, communicatie en defensie – en dus strategisch interessant voor landen die Europa willen verzwakken.
Digitale aanvallen blijven doorgaan
Hoewel de nadruk in het rapport ligt op de toename van fysieke sabotage, blijft digitale ontregeling een groot en terugkerend probleem.
Denk hierbij aan DDoS-aanvallen op overheidswebsites, gezondheidsinstellingen of bedrijven in de vitale infrastructuur. Zulke aanvallen kunnen systemen platleggen, data onbereikbaar maken of paniek veroorzaken bij burgers.
Nederlandse overheidsinstanties en bedrijven zijn dan ook continu bezig met het verhogen van hun digitale weerbaarheid. Toch blijkt uit het rapport dat het moeilijk blijft om dergelijke aanvallen volledig te voorkomen, juist omdat ze vaak op afstand worden uitgevoerd en goed zijn gecoördineerd.
Sabotage op de Noordzee: onderzeese infrastructuur in kaart gebracht
Een ander punt van zorg is de activiteit van buitenlandse actoren op de Noordzee. Russische schepen blijken zich bezig te houden met het in kaart brengen van onderzeese infrastructuur, waaronder internetkabels en stroomverbindingen. Deze informatie kan op een later moment worden gebruikt om cruciale verbindingen te saboteren.
Het verstoren van die infrastructuur kan grote gevolgen hebben. Denk aan uitval van internetverbindingen, vertraging in de financiële sector of het platleggen van communicatiesystemen. In een wereld die afhankelijk is van snelle, digitale informatie-uitwisseling, kunnen dit soort sabotageacties een enorme impact hebben.
Niet alleen Rusland vormt een bedreiging
Hoewel Rusland het meest wordt genoemd in het dreigingsbeeld, is het zeker niet het enige land waar de Nederlandse diensten waakzaam voor zijn.
Ook landen als China, Iran en Noord-Korea worden genoemd als serieuze dreigingen. Deze landen zouden zich bezighouden met spionage, beïnvloeding van politieke processen en het verspreiden van misleidende informatie om de publieke opinie te manipuleren.
Volgens de diensten gaat het daarbij vaak om ‘laagdrempelige’ vormen van digitale beïnvloeding, die moeilijk te detecteren zijn maar wel veel schade kunnen aanrichten. Denk aan het verspreiden van nepnieuws op sociale media, het benaderen van invloedrijke personen of het misbruiken van kwetsbaarheden in overheidsnetwerken.
Beïnvloeding van de Nederlandse politiek en samenleving
Wat misschien nog zorgwekkender is, is de toenemende mate waarin buitenlandse staten proberen de Nederlandse besluitvorming te beïnvloeden. Niet via tanks of raketten, maar via de publieke opinie, sociale netwerken en politieke lobby.
Het doel is om verdeeldheid te zaaien, het vertrouwen in de overheid te ondermijnen en beslissingen in Den Haag subtiel te sturen in het voordeel van buitenlandse belangen.
In het rapport wordt benadrukt dat dit soort beïnvloeding moeilijk te herkennen is, omdat het vaak verweven is met reguliere communicatie of maatschappelijke discussies. Toch zien de diensten duidelijke patronen, waarbij buitenlandse mogendheden systematisch proberen grip te krijgen op wat er in Nederland wordt gedacht en besloten.
Wat betekent dit voor Nederland?
Hoewel er nog geen fysieke sabotageacties zijn gepleegd op Nederlands grondgebied, onderstrepen de diensten dat de kans daarop toeneemt. De situatie in Europa is instabiel, en landen als Rusland lijken steeds minder terughoudend te zijn in het uitvoeren van geheime operaties of verstorende acties.
Voor Nederland betekent dit dat waakzaamheid geboden is. Niet alleen bij de overheid of de krijgsmacht, maar ook bij burgers en bedrijven. Het is belangrijk om alert te zijn op signalen van beïnvloeding, sabotage of spionage – zowel offline als online.
Oproep tot weerbaarheid en samenwerking
De veiligheidsdiensten benadrukken het belang van samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en burgers om deze dreigingen het hoofd te bieden. Alleen door kennis te delen, verdachte situaties te melden en digitale systemen goed te beveiligen, kan Nederland zich wapenen tegen buitenlandse inmenging.
Ook roepen de diensten op tot maatschappelijke weerbaarheid. Dat betekent: kritisch blijven denken, informatie controleren voordat je die deelt, en je bewust zijn van pogingen om meningen te beïnvloeden via sociale media of obscure websites.
Conclusie: een onzichtbare strijd die dichterbij komt
De waarschuwingen in het dreigingsbeeld laten zien dat de strijd om veiligheid en stabiliteit zich allang niet meer alleen op het slagveld afspeelt. Het is een sluipende strijd, waarin digitale aanvallen, sabotage en manipulatie de wapens zijn.
Nederland is geen geïsoleerd eiland. Wat elders gebeurt, heeft hier gevolgen. En hoewel een directe aanval op ons land voorlopig onwaarschijnlijk lijkt, is het risico op ontwrichting via subtielere methoden levensgroot.
Daarom is het essentieel dat Nederland alert blijft – op elke laag. Want in deze nieuwe vorm van oorlogvoering, komt het niet alleen aan op militair materieel, maar ook op informatie, voorbereiding en veerkracht.
Bron: NU.nl
