JA21-leider Joost Eerdmans heeft in het tv-programma Vandaag Inside openlijk zijn zorgen uitgesproken over de zichtbare veranderingen in Nederlandse steden.
Volgens hem is het straatbeeld in plaatsen als Rotterdam in de afgelopen decennia sterk veranderd.
“We zien straten met alleen nog islamitische slagerijen, bakkers en supermarkten. De Nederlandse winkels zijn verdwenen,” zei hij tijdens de uitzending.
Eerdmans benadrukte dat deze ontwikkeling al veel langer gaande is dan de meeste mensen denken. “Dit is niet iets van de afgelopen tien jaar, maar van de afgelopen twintig of dertig jaar,” aldus de partijleider.
Een zorg over balans, niet over uitsluiting
De politicus benadrukte dat zijn uitspraken niet bedoeld zijn om groepen uit te sluiten, maar om het belang van evenwicht in de samenleving aan te kaarten. “Wat Nederland sterk maakt, is de mix van culturen.
Maar het moet wel in balans blijven. Als hele wijken veranderen en de Nederlandse identiteit verdwijnt, raken mensen hun thuisgevoel kwijt,” aldus Eerdmans.
Volgens hem moeten politici het lef hebben om dit onderwerp bespreekbaar te maken zonder angst voor stigmatisering. “Zodra je dit benoemt, word je weggezet als racist. Dat maakt een eerlijk gesprek bijna onmogelijk.”
Voorstel voor meer Nederlandse ondernemers
Eerdmans vertelde ook dat hij in het verleden, toen hij wethouder in Rotterdam was, voorstelde om Nederlandse ondernemers te stimuleren zich weer te vestigen in wijken waar dat evenwicht verdwenen is.
“Niet om iemand te weren, maar om weer een gezonde mix te creëren. Alleen al het uitspreken van dat idee leverde een storm aan kritiek op,” zei hij.
Hij vindt dat de overheid meer mag doen om lokale ondernemers te ondersteunen en diversiteit te bevorderen — niet alleen qua afkomst, maar ook qua aanbod en taalgebruik in de wijk.
De gebedsoproep als symbool van verandering
Een ander punt van zorg voor Eerdmans is de oproep tot gebed vanuit moskeeën. Volgens hem is dat een voorbeeld van hoe het straatbeeld in Nederland veranderd is.
“Het fenomeen van de gebedsoproep op de daken van moskeeën vind ik echt on-Nederlands,” verklaarde hij. “Religie hoort in Nederland iets persoonlijks te zijn, niet iets wat de hele buurt meemaakt.”
Eerdmans stelt dat veel Nederlanders zich ongemakkelijk voelen bij deze veranderingen, maar dat ze hun zorgen niet durven te uiten uit angst om veroordeeld te worden. “Er is een soort zelfcensuur ontstaan, en dat is zorgwekkend.”
Een onderwerp dat blijft terugkomen
De opmerkingen van Eerdmans raken aan een breder maatschappelijk debat dat al decennia speelt: hoe ver kan Nederland veranderen zonder zijn identiteit te verliezen?
De demografische verschuivingen in grote steden zijn inmiddels zichtbaar in statistieken. In Rotterdam, Amsterdam en Den Haag heeft een meerderheid van de inwoners inmiddels een migratieachtergrond.
Voorstanders van diversiteit zien dat als iets positiefs — een teken van een open samenleving.
Maar volgens Eerdmans en zijn achterban dreigt juist het tegenovergestelde: het verdwijnen van herkenbaarheid en verbondenheid.
“Je moet dit kunnen zeggen zonder angst”
Tijdens de uitzending benadrukte Eerdmans dat zijn partij niet uit is op verdeeldheid, maar op eerlijk debat.
“Je moet dit kunnen zeggen zonder bang te zijn voor labels. Mensen voelen zich niet gehoord door de politiek als hun zorgen steeds worden weggewuifd. Dat is precies waarom partijen als JA21 groeien.”
Volgens hem willen veel Nederlanders niet terug naar het verleden, maar wel dat hun cultuur zichtbaar blijft in het dagelijks leven. “Iedereen moet zich thuis kunnen voelen in Nederland, maar dat geldt óók voor de Nederlanders die hier al generaties wonen.”
De politieke context: JA21 groeit in de peilingen
De timing van Eerdmans’ uitspraken is opvallend. Recente peilingen laten zien dat JA21 bezig is met een opmars.
De partij staat volgens meerdere onderzoeken gelijk met de VVD, terwijl de PVV van Geert Wilders stevig de grootste blijft.
De boodschap van Eerdmans — kritisch maar gematigd — lijkt aan te slaan bij kiezers die genoeg hebben van politieke correctheid, maar niet willen vervallen in extremen.
JA21 positioneert zich als een partij die “de stem van de redelijkheid” wil zijn: kritisch op immigratie en islamisering, maar binnen de grenzen van respect en wetgeving.
Een discussie die niet verdwijnt
Het debat over identiteit, religie en cultuur zal voorlopig niet verdwijnen. Nederland verandert, en die verandering roept vragen op over wie we zijn en wat we willen behouden.
Eerdmans’ opmerkingen bij Vandaag Inside laten zien dat dit onderwerp leeft – niet alleen in de politiek, maar ook in huiskamers en op straat.
“Dit is geen haat,” zei hij aan het einde van het gesprek. “Het is liefde voor ons land, voor wat het is en wat het altijd geweest is. En dat mogen we nooit kwijt raken.”
De reacties op sociale media zijn verdeeld
Na de uitzending barstte de discussie los op sociale media. Onder de hashtag #VandaagInside deelden honderden kijkers hun mening over de uitspraken van Joost Eerdmans.
Veel mensen gaven aan zijn zorgen te begrijpen en spraken over een “herkenbaar gevoel” dat het Nederland van vroeger langzaam verdwijnt. Anderen vonden dat Eerdmans te eenzijdig kijkt en juist bijdraagt aan polarisatie.
Een gebruiker op X schreef: “Eerdmans zegt wat veel mensen denken, maar niet durven uit te spreken.”
Daartegenover reageerde iemand anders: “Hij vergeet dat Nederland altijd een land van verandering is geweest. Onze samenleving is nooit stil blijven staan.”
Het illustreert hoe gevoelig het thema nog steeds ligt. Waar de een spreekt van verlies aan identiteit, ziet de ander een natuurlijke evolutie van een open, internationale samenleving.
Vandaag Inside als podium voor maatschappelijke discussie
Het programma Vandaag Inside staat erom bekend dat het gevoelige onderwerpen niet schuwt.
De tafel met Johan Derksen, Wilfred Genee en René van der Gijp biedt regelmatig ruimte aan gasten die zich durven uitspreken over controversiële kwesties.
De aanwezigheid van Eerdmans zorgde opnieuw voor een levendig debat over de koers van Nederland.
Derksen reageerde tijdens het gesprek dat hij de zorgen van Eerdmans deels begrijpt, maar ook vond dat Nederland altijd ruimte heeft geboden aan verschillende culturen.
Genee benadrukte juist dat politici een verantwoordelijkheid hebben om dit soort discussies constructief te voeren, zonder mensen tegen elkaar op te zetten.
Een groeiend gevoel van vervreemding
Wat Eerdmans benoemt, lijkt breder te leven onder een deel van de bevolking. Uit diverse onderzoeken blijkt dat veel Nederlanders zich minder verbonden voelen met hun buurt dan twintig jaar geleden.
Vooral oudere inwoners en mensen buiten de Randstad geven aan dat ze zich soms vreemdeling voelen in hun eigen stad of dorp.
Sociaal-culturele onderzoekers spreken van een groeiend gevoel van vervreemding. Niet zozeer uit haat of afkeer, maar uit een gemis aan herkenning en gemeenschappelijkheid.
Dat verklaart ook waarom de boodschap van Eerdmans bij een deel van de kiezers zo goed aanslaat: hij benoemt een gevoel dat bij velen al sluimerde.
Een debat dat richting de verkiezingen zal aanhouden
Met de aankomende verkiezingen in zicht lijkt het thema ‘Nederlandse identiteit’ een belangrijk speerpunt te worden in de campagne van JA21. De partij wil volgens insiders inzetten op “praktisch nationalisme”: trots op het land, zonder extremisme.
Toch is duidelijk dat dit onderwerp niet zomaar zal verdwijnen. Zolang de samenleving verandert, zal de discussie over identiteit, integratie en cultuur telkens opnieuw oplaaien.
De woorden van Eerdmans zijn daarom meer dan zomaar een uitspraak in een talkshow — ze vormen het startschot voor een debat dat Nederland nog lang zal bezighouden.
