Voorverpakte pannenkoekenmix: het lijkt de perfecte oplossing voor wie snel en makkelijk een stapel pannenkoeken op tafel wil zetten.
Even water of melk erbij, mixen, bakken, klaar. Maar wie echt even stil staat bij wat er allemaal in zo’n pak zit, kan flink schrikken. Want hoewel het eruitziet als een simpele combinatie van meel, melkpoeder en ei, is de realiteit vaak een stuk minder natuurlijk.
De meeste mensen denken niet twee keer na over wat ze in huis halen voor een zondagse pannenkoekenbrunch.
Toch is het de moeite waard om een keer het etiket goed te lezen. Want die mix zit vol met ingrediënten die je in je eigen keuken waarschijnlijk niet zomaar zou gebruiken. Sterker nog, sommige stoffen herken je waarschijnlijk niet eens.
Wat zit er eigenlijk in pannenkoekenmix?
Wie een pak kant-en-klare pannenkoekenmix openscheurt, verwacht iets basaals. Tarwebloem, misschien wat bakpoeder, zout, en eventueel melkpoeder en eipoeder.
Maar dat is lang niet alles. Veel merken voegen allerlei hulpstoffen toe om de mix langer houdbaar te maken, makkelijk te laten mengen en vooral lekker luchtig te bakken.
Zo bevat de gemiddelde mix vaak:
-
Stabilisatoren, zoals E466 (natriumcarboxymethylcellulose), om te zorgen dat het beslag mooi egaal blijft.
-
Emulgatoren, zoals E471, die ervoor zorgen dat vet en water goed gemengd blijven.
-
Gezuiverde suikers, vaak in de vorm van dextrose of maltodextrine, die niet alleen de smaak beïnvloeden, maar ook je bloedsuikerspiegel.
-
Smaakversterkers, die de smaak aantrekkelijker maken, vooral als andere ingrediënten van lagere kwaliteit zijn.
-
Voorgemixte eipoeders en melkpoeders, die misschien handig lijken, maar vaak door hoge industriële bewerking veel van hun oorspronkelijke voedingswaarde kwijt zijn.
En dan hebben we het nog niet gehad over eventuele toegevoegde palmolie, vaak gebruikt vanwege de lange houdbaarheid en bakvastheid. Palmolie is goedkoop en efficiënt, maar wordt ook in verband gebracht met gezondheidskwesties én milieuproblemen door ontbossing.
Waarom gebruiken fabrikanten deze ingrediënten?
De korte versie: het is goedkoper, het is langer houdbaar, en het bakt makkelijker. Door de toevoeging van al die hulpstoffen kunnen supermarkten en producenten een product maken dat maandenlang op de plank kan blijven liggen zonder dat het bederft.
Het resultaat is een product dat ‘werkt’, in de zin dat je er pannenkoeken mee kunt bakken die luchtig zijn en goed bruin worden. Maar tegelijkertijd is het een mix die behoorlijk ver afstaat van wat je zelf zou maken met een paar verse ingrediënten uit je eigen voorraadkast.
Fabrikanten willen bovendien dat iedereen met hun mix ‘altijd slaagt’. Daarom worden additieven toegevoegd die het beslag makkelijker maken, zelfs als je weinig ervaring hebt met bakken. Maar dat gemak gaat ten koste van transparantie en soms ook van gezondheid.
Wat doet het met je gezondheid?
Veel van de toevoegingen in voorverpakte mixen zijn door de Europese voedselautoriteit EFSA als veilig bestempeld, maar dat betekent niet automatisch dat je ze dagelijks binnen moet krijgen.
Neem bijvoorbeeld maltodextrine. Het klinkt onschuldig, maar deze snel opneembare suiker heeft een hoge glycemische index. Dat betekent dat het je bloedsuikerspiegel snel laat stijgen, wat op termijn kan bijdragen aan insulineresistentie en overgewicht als je er regelmatig veel van binnenkrijgt.
Of denk aan E-nummers zoals E471 en E466. Ze zijn technisch gezien veilig, maar worden sterk geassocieerd met bewerkte voeding. En hoe meer bewerkte producten je eet, hoe groter het risico op chronische gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2.
Daarbij komt nog dat je met zo’n mix vaak het gevoel hebt iets ‘simpels’ te eten, terwijl je in werkelijkheid een lijst aan kunstmatige toevoegingen naar binnen werkt. Dat creëert verwarring, want het lijkt alsof je iets gezonds of onschuldigs eet — een pannenkoek is toch gewoon meel, ei en melk?
Zelf maken is écht niet moeilijker
Wat veel mensen vergeten, is dat het zelf maken van pannenkoeken amper extra tijd kost. De basis? Bloem, melk, eieren en een snufje zout. Meer heb je niet nodig. En als je dat eenmaal een keer geprobeerd hebt, wil je vaak niet meer terug naar een voorverpakte mix.
Je bepaalt zelf hoeveel suiker je toevoegt, of juist niet. Je kiest zelf of je plantaardige melk gebruikt, of volkorenmeel voor extra vezels. Je kunt zelfs experimenteren met havermeel, boekweit of spelt als je iets anders wilt. Zonder onuitspreekbare toevoegingen en zonder verborgen ingrediënten.
Daarnaast kun je er zeker van zijn dat je weet wat je eet. Geen rare E-nummers, geen geur- en smaakstoffen, geen industriële eipoeders die al maanden oud zijn.
Conclusie: weet wat je eet
Voorverpakte pannenkoekenmix is handig, maar niet zonder nadelen. Wie echt kijkt naar de inhoud schrikt misschien van de hoeveelheid kunstmatige toevoegingen die erin zitten. En dat terwijl zelf pannenkoeken maken niet alleen gezonder is, maar ook minstens zo snel.
Brent, 28, die jarenlang dacht tijd te besparen met kant-en-klare mixen, is inmiddels overgestapt op zelfgemaakt beslag. “Ik dacht altijd dat het veel werk zou zijn, maar eigenlijk ben je met drie ingrediënten al klaar. En het smaakt ook nog eens beter,” zegt hij.
Of je nu op je voeding let of gewoon bewuster wilt eten, het loont om af en toe het etiket van dat ogenschijnlijk simpele pakje pannenkoekenmix te lezen. Want wat als een snelle oplossing lijkt, blijkt vaak een mix van ingrediënten die je lichaam niet per se nodig heeft.
Dus de volgende keer in de supermarkt? Denk even na voor je dat kleurrijke pak in je mandje legt. Want gemak is fijn, maar weten wat je eet — dat is pas écht slim.