Als je een kat hebt, weet je vast wel dat ze vaak de vrije loop krijgen. Het idee van een kat die ongebonden door de straat slingert, lijkt voor veel mensen vanzelfsprekend.
Maar Manon (47) kijkt daar heel anders tegenaan. In haar ogen zouden katten net als honden aangelijnd moeten worden. “Ze horen niet los te lopen, net als honden,” vertelt ze met een vastberaden glimlach.
Ze woont in een rustige straat in een buitenwijk van Amsterdam, waar katten al snel hun weg vinden naar tuinen, de weg oversteken of zelfs de plaatselijke speeltuin onveilig maken. “Ik zie het vaak. Katten die zomaar in andermans tuin zitten, over straat lopen of achter auto’s aanrennen.
Dat is gewoon niet veilig,” legt Manon uit, terwijl ze haar gedachten deelt over de vrijheid die veel katten in Nederland hebben. “Katten krijgen vaak het label ‘eigenwijs’, maar ik zie het eerder als onveilig gedrag.”
Manon is zelf een echte kattenliefhebber. Ze heeft al meer dan tien jaar twee katten, Sacha en Timo, die beide haar huis en tuin onveilig maken.
Maar sinds kort denkt ze daar anders over. “In het begin vond ik het juist leuk dat ze buiten konden rondscharrelen. Ze waren gelukkiger, actiever. Maar naarmate ze ouder werden, begon ik me steeds meer zorgen te maken. Zeker na een paar incidenten waarbij ze bijna gewond raakten door auto’s of andere dieren.”
Ze haalt even adem en vervolgt: “Het was na die keer dat Timo op de oprit van de buren zat en een hond hem bijna te pakken kreeg, dat ik besloot: dit kan zo niet meer.” Timo was gelukkig op tijd weggerend, maar de schrik zat er goed in. Manon besloot het voortaan anders aan te pakken en haar katten aan de lijn te doen.
Een idee dat in eerste instantie niet meteen op veel bijval kon rekenen. “Ik moet zeggen, in het begin keken de buren me wel vreemd aan,” lacht Manon. “Ze dachten waarschijnlijk: wat heeft die vrouw nu weer? Katten aangelijnd? Dat is toch helemaal niet normaal?”
Maar Manon was vastbesloten. “Katten horen net als honden niet zomaar los te lopen. Ze kunnen zoveel gevaarlijke dingen tegenkomen. Andere dieren, auto’s, of zelfs mensen die niet goed met dieren omgaan.”
“Je ziet het zo vaak,” gaat ze verder. “Een kat die van de ene kant van de straat naar de andere kant rent, zonder na te denken over het verkeer of de gevaren die er zijn. Het is gewoon een kwestie van tijd voor iets ernstigs gebeurt.
Dus waarom zou je je kat niet gewoon veiliger houden, zoals je dat ook zou doen met een hond?” Manon is duidelijk over haar standpunt. “Ik begrijp wel dat sommige mensen het vreemd vinden, maar ik vind het juist de verantwoordelijkheid van een huisdiereigenaar om hun katten veilig te houden.”
Niet iedereen is het met haar eens, dat blijkt als ze verder praat met haar vrienden en familie. “Toen ik het idee voor het eerst deelde, kregen ik heel veel reacties. De één vond het een goed idee, de ander vond het maar overdreven. ‘Waarom zou je een kat aan de lijn moeten houden? Ze willen toch vrij zijn?’ kreeg ik vaak te horen,” vertelt Manon. Toch bleef ze bij haar beslissing. “Ik weet dat katten hun vrijheid nodig hebben, maar dat kan ook op een veilige manier. Ze kunnen genoeg plezier hebben in de tuin of een afgesloten stukje straat, maar dan wel met toezicht.”
De verandering in haar katten was meteen merkbaar. Sacha en Timo waren in het begin niet zo enthousiast over het idee van een tuigje en een lijn. “Ze keken me echt aan van: wat is dit nu weer?” zegt Manon lachend.
“Maar na een paar keer oefenen, merkte ik dat ze het prima vonden. Ze renden zelfs vrolijk rond in de tuin, terwijl ik de lijn vasthield.” Het belangrijkste is volgens Manon dat de katten nu niet meer zomaar zonder toezicht buiten kunnen. “Ze kunnen zich uiten, bewegen en hun energie kwijt, maar wel op een manier die veilig is voor hun en voor anderen.”
Ze is zich er ook van bewust dat het aanlijnen van katten niet overal even goed ontvangen wordt. “In sommige buurten word je aangekeken alsof je gek bent als je je kat aan de lijn hebt. Maar ik merk dat het langzaam verandert. Er zijn steeds meer kattenbezitters die hun huisdier liever veilig houden, en dat is een trend die ik wel kan begrijpen,” zegt Manon.
“Als je kijkt naar wat er gebeurt in de natuur, zijn katten geen vrije wezens zoals mensen soms denken. Ze leven in een gecontroleerd gebied, dat is het ideale scenario voor een kat. Het gevaar van het verkeer, andere dieren en zelfs de vergiftiging door bijvoorbeeld rattenvergif kan simpelweg niet genegeerd worden,” aldus Manon.
“Ik weet dat dit misschien niet het ideale scenario is voor sommige katten, maar ik geloof wel dat het hun levenskwaliteit niet aantast. Je hoeft niet altijd los te lopen om gelukkig te zijn, als je maar goed verzorgd wordt en de juiste omgeving hebt.”
De discussie over katten aangelijnd houden, gaat verder dan alleen de veiligheid van de dieren. Het raakt ook bredere maatschappelijke vraagstukken, zoals dierenwelzijn, de verantwoordelijkheid van huisdierbezitters en de invloed van dieren op de omgeving.
“Ik zie de voordelen van katten die meer gecontroleerd buiten kunnen spelen,” zegt Manon. “En hopelijk begrijpen steeds meer mensen dat je katten niet zomaar los moet laten lopen, als je echt hun welzijn belangrijk vindt.”
Voor Manon is de keuze duidelijk. Ze wil katten veilig zien, met respect voor hun natuur, maar zonder de risico’s van een ongetemde vrijheid.
“Het is niet dat ik hun vrijheid beperk,” zegt ze tot slot. “Het is juist een manier om ervoor te zorgen dat ze gelukkig en gezond blijven, zonder dat ze onnodige gevaren tegenkomen. En daar zou elke kattenbezitter over na moeten denken.”
