Marjan, 42 jaar, heeft de afgelopen maanden een nieuw ritueel ontwikkeld. Zodra de avond valt en de temperatuur begint te dalen, sluit ze alle ramen en deuren in haar huis. Niet omdat ze het koud heeft, maar omdat ze probeert te voorkomen dat de geur van houtrook haar huis binnendringt.
“Door de houtkachel van mijn buren heb ik last van mijn luchtwegen,” vertelt ze met een vermoeide blik. Voor Marjan is de winterperiode niet meer gezellig, maar een bron van voortdurende frustratie en fysieke klachten.
De geur van houtrook vult haar straat zodra de temperatuur onder de tien graden zakt. Het is iets waar veel mensen een romantisch beeld bij hebben: een knisperend vuur, warme dekens en een gezellig avondje thuis.
Maar voor Marjan is het allesbehalve idyllisch. “Het begint zodra ze de kachel aansteken,” legt ze uit. “Binnen een paar minuten ruik ik het overal, en daarna komen de klachten. Mijn keel begint te branden, ik krijg hoofdpijn en mijn borst voelt zwaar aan.”
Marjan is niet de enige die moeite heeft met houtrook. Steeds meer mensen klagen over de impact ervan, vooral in dichtbebouwde wijken waar de rook nergens heen kan. “Ik weet dat mijn buren het niet expres doen,” zegt ze.
“Maar het voelt wel alsof ze geen rekening houden met de mensen om hen heen. Voor mij is het een groot probleem, en ik vraag me af of ze dat überhaupt beseffen.”
Het probleem speelt al jaren, maar Marjan merkt dat het de laatste tijd erger lijkt te worden. “Misschien stoken ze meer, of misschien ligt het aan het weer,” denkt ze hardop. “Als het mistig is, blijft die rook echt hangen. Dan kun je gewoon niet ontsnappen.”
Ze heeft geprobeerd het met haar buren te bespreken, maar dat gesprek liep niet zoals ze had gehoopt. “Ze zeiden dat ze een moderne kachel hebben die nauwelijks uitstoot. Maar wat ik ruik en voel, zegt iets anders.”
Voor Marjan zijn de klachten meer dan alleen een ongemak. Ze heeft astma, en de rook verergert haar symptomen aanzienlijk. “Ik moet vaker mijn puffer gebruiken,” zegt ze.
“En soms moet ik zelfs binnen blijven, ook al wil ik gewoon een frisse neus halen.” Het voelt oneerlijk, vindt ze, dat haar leven zo wordt beïnvloed door iets waar ze zelf geen controle over heeft.
Ze heeft ook geprobeerd oplossingen te zoeken. Een luchtreiniger, extra isolatie, en zelfs het overwegen van verhuizen. “Maar dat voelt niet goed,” zegt ze. “Waarom zou ik moeten vertrekken uit mijn eigen huis omdat iemand anders rook veroorzaakt?”
Voor Marjan gaat het niet alleen om haar gezondheid, maar ook om het gevoel van veiligheid en comfort in haar eigen huis. “Je wilt je thuis kunnen voelen, niet opgesloten in je eigen woonkamer.”
De discussie over houtkachels en de impact ervan op de omgeving is een groeiend onderwerp in Nederland. Steeds meer mensen zoals Marjan spreken zich uit over de negatieve effecten.
“Ik snap dat mensen het gezellig vinden,” zegt ze. “Maar ze moeten zich realiseren dat het voor anderen een probleem kan zijn. Het gaat niet alleen om gezelligheid, het gaat ook om gezondheid.”
Marjan hoopt dat er meer bewustzijn komt over dit onderwerp. “Misschien zijn er mensen die niet eens weten hoeveel overlast hun houtkachel veroorzaakt,” zegt ze. “Maar als ze het weten, hoop ik dat ze er iets aan willen doen. Minder stoken, of misschien overstappen op een andere vorm van verwarming.”
Ze weet dat het een gevoelig onderwerp is, maar voor haar is de boodschap duidelijk. “Het gaat om respect voor elkaar,” zegt ze. “We moeten allemaal een beetje water bij de wijn doen, zodat iedereen fijn kan leven.”
Voorlopig blijft Marjan hopen op een oplossing. Ze heeft contact opgenomen met de gemeente om te kijken of er regels zijn over houtstoken in haar wijk. “Ik wil geen ruzie met mijn buren,” zegt ze. “Ik wil gewoon dat we allemaal een beetje rekening met elkaar houden.”
Tot die tijd blijft ze haar ramen sluiten en haar inhalator binnen handbereik houden. Want voor Marjan is het duidelijk: de geur van houtrook mag dan nostalgische gevoelens oproepen bij sommigen, voor haar is het vooral een herinnering aan ademnood en onbegrip.