In Zwitserland is flinke ophef ontstaan over een opvallend besluit van een zwembad in de plaats Porrentruy. Daar is het sinds kort niet meer mogelijk om als buitenlander zomaar naar binnen te gaan.
Aanleiding voor deze maatregel: ernstige overlast van voornamelijk jonge mannen, afkomstig van net over de grens in Frankrijk.
Zij zouden meisjes hebben nagefloten, gesist en zelfs betast. De maatregel leidt tot woede bij onder meer anti-racisme-organisaties, maar het zwembad houdt voet bij stuk: “Sindsdien zijn de problemen zo goed als voorbij.”
Serie incidenten zorgt voor ingrijpende maatregel
Het openluchtbad in Porrentruy ligt op slechts tien kilometer van de Franse grens. De afgelopen maanden kwamen er opvallend veel meldingen binnen van ongewenst gedrag, met name richting jonge meisjes en vrouwelijke bezoekers.
Het zou gaan om jongeren die met groepen tegelijk het bad bezochten, zich niet aan de regels hielden en zich intimiderend gedroegen.
Volgens de directie van het zwembad werden meisjes nageroepen, gevolgd en zelfs ongevraagd aangeraakt. Daarnaast werd het personeel regelmatig verbaal lastiggevallen en in één geval zelfs fysiek mishandeld.
Twintig jongeren kregen al een individueel zwemverbod opgelegd, maar dat bleek onvoldoende effect te hebben. De overlast bleef aanhouden.
Alleen Zwitsers nog welkom – en toeristen met gastenkaart
Na meerdere pogingen om het gedrag te beteugelen besloot het bad de toegang te beperken. Sinds begin juli mogen alleen nog mensen met een Zwitsers paspoort, tijdelijke verblijfsvergunning of werkvergunning het bad betreden.
Voor toeristen is er een uitzondering: zij kunnen via hun hotel een gastenkaart aanvragen waarmee ze toch toegang krijgen.
De maatregel werd genomen uit veiligheidsoverwegingen, stelt de directie. Het personeel voelde zich niet langer veilig, bezoekers haakten af en ouders durfden hun kinderen niet meer te laten zwemmen. “We hebben van alles geprobeerd, maar dit was de enige maatregel die echt werkte,” aldus een woordvoerder.
Burgemeester: ‘Geen sprake van discriminatie’
Burgemeester Philippe Eggertswyler verdedigt de beslissing en spreekt tegen dat er sprake is van discriminatie. Volgens hem heeft de maatregel niets met afkomst of huidskleur te maken, maar draait het puur om gedrag.
“We richten ons niet op etniciteit, maar op het tegengaan van overlast. De mensen die zich niet gedragen, komen grotendeels van over de grens. Dat is een feit.”
Hij zegt dat Franse zwembaden met vergelijkbare problemen kampen, maar daar zouden de baden bij overlast eerder helemaal sluiten. “Wij kiezen voor een gerichte aanpak. Liever streng en open dan dicht voor iedereen.”
Kritiek uit politieke hoek en van anti-racismegroepen
Toch zijn de reacties fel. Zowel lokale politici als mensenrechtenorganisaties hebben scherpe kritiek geuit op het besluit. Ze stellen dat een algemeen verbod op buitenlanders juridisch op gespannen voet staat met Zwitserse én Europese regels. De ID-controle aan de poort zou in strijd zijn met het principe van gelijke behandeling.
Ook het provinciale bestuur van het kanton Jura heeft zich uitgesproken tegen het verbod. Zij eisen dat het zwembad weer toegankelijk wordt voor iedereen. “We willen geen discriminatie. Zwitserland moet open en inclusief blijven,” aldus een officiële reactie aan de Zwitserse krant Blick.
Probleem schuift zich over de grens
Volgens Eggertswyler ligt de oorsprong van het probleem deels in Frankrijk. Daar zijn de afgelopen jaren meerdere zwembaden tijdelijk gesloten vanwege soortgelijke incidenten.
Jongeren zouden vervolgens de grens oversteken om in Zwitserland te gaan zwemmen, waardoor het probleem zich verplaatst. De burgemeester benadrukt dat het geen structureel migratieprobleem is, maar dat het om een specifieke groep gaat die zich misdraagt.
Het zwembad van Porrentruy zou volgens hem een van de weinige baden in de regio zijn die nog open was én geen toegangsgeld vroeg. Dat trok extra veel jongeren aan, met als gevolg een toename van incidenten in korte tijd.
Na de zomer gaat het bad weer open voor iedereen
De maatregel geldt tot het einde van de zomer. Daarna worden de toegangseisen weer versoepeld en is iedereen in principe weer welkom.
Het is nog niet duidelijk of er dan nieuwe regels of extra beveiliging wordt ingezet om toekomstige incidenten te voorkomen. Wel is duidelijk dat het bad voorlopig vasthoudt aan de huidige aanpak, gezien het directe effect ervan.
Sinds de invoering van de toegangseis is het rustiger in het zwembad, melden medewerkers. Er zijn minder incidenten, ouders voelen zich veiliger en het badpersoneel ervaart minder druk. Het is vooralsnog de enige maatregel die echt lijkt te werken, ondanks alle kritiek.
Zorgwekkende trend of daadkrachtig beleid?
Het voorval in Zwitserland raakt aan een breder Europees debat: hoe gaan openbare voorzieningen om met overlast zonder in discriminerend vaarwater te belanden?
Is het eerlijk om een groep collectief te weigeren als de overlast vooral van die groep afkomstig is? Of moeten maatregelen altijd individueel blijven, ook als ze nauwelijks effect sorteren?
Het zwembad van Porrentruy heeft de knoop doorgehakt en koos voor een tijdelijke maar doeltreffende oplossing. Dat valt niet bij iedereen goed, maar brengt wél rust terug in het bad.
Bron: GVA
