Een grootschalige stroomstoring trof recent grote delen van Spanje en Portugal. Miljoenen huishoudens en bedrijven zaten zonder stroom, en het herstel duurde uren tot zelfs dagen. Volgens experts is de kans dat zoiets ook in Nederland gebeurt absoluut niet denkbeeldig.
Sterker nog: binnen 72 uur zou ook hier de stroom zomaar uit kunnen vallen. De waarschuwingen komen van onder meer Netbeheer Nederland en het Veiligheidsberaad, en ondernemers wordt dringend geadviseerd om nú maatregelen te nemen.
Een scenario dat steeds realistischer wordt
De Nederlandse infrastructuur is goed, maar staat onder druk. Door de energietransitie, toename van het stroomverbruik en verouderde delen van het netwerk zijn er kwetsbaarheden ontstaan.
Hans-Peter Oskam, algemeen directeur van Netbeheer Nederland, slaat alarm: “Het gebeurt plotseling en op een moment dat het niet uitkomt.” De stroomstoring in Zuid-Europa is volgens hem een duidelijke waarschuwing. “Wat daar gebeurde, kan ook bij ons gebeuren.”
Waarom 72 uur zonder stroom een serieus risico is
Binnen het Veiligheidsberaad – waarin alle veiligheidsregio’s vertegenwoordigd zijn – wordt het scenario van een landelijke stroomuitval van 72 uur inmiddels als reëel beschouwd. Dat kan veroorzaakt worden door overbelasting, cyberaanvallen, internationale spanningen of simpelweg technische mankementen. Het grootste probleem? De meeste ondernemers en burgers zijn hier totaal niet op voorbereid.
Wat er gebeurt als het licht uitgaat
Een korte stroomstoring is vervelend, maar drie dagen zonder stroom kan rampzalige gevolgen hebben. Denk aan:
-
Dichte winkels en bedrijven
-
Geen wifi of internet
-
Verlies van gekoelde voorraden in de horeca en retail
-
Geen werkend pinverkeer
-
Geen toegang tot digitale systemen op kantoren
-
Stilstaande productielijnen
-
Verkeer dat vastloopt door uitgevallen stoplichten
-
Geen communicatie als mobiele netwerken uitvallen
-
Risico op inbraak of chaos zonder verlichting en beveiliging
Zelfs eenvoudige zaken als koken of het opladen van een telefoon worden opeens ingewikkeld.
Wat ondernemers nú moeten doen
Volgens Oskam ontbreekt het in veel bedrijven aan bewustwording én een plan. “Reken er niet op dat je een aggregaat nog kunt regelen als de stroom al is uitgevallen. Dat doet iedereen dan.” Zijn oproep: bereid je voor terwijl het nog kan.
Enkele stappen die je als ondernemer direct kunt nemen:
1. Stel een stroomuitvalplan op
Bespreek met je team wat er gebeurt als de stroom wegvalt. Wat kan doorgaan en wat niet? Wie doet wat? Waar liggen noodmiddelen?
2. Overweeg noodstroomoplossingen
Een aggregaat of accupakket kan cruciaal zijn, vooral voor bedrijven met gekoelde voorraden, medische apparatuur of digitale afhankelijkheid. Check ook of collectieve oplossingen op een bedrijventerrein mogelijk zijn.
3. Zorg voor een basis-noodpakket
Kaarsen, zaklampen, water, een radio op batterijen: het klinkt simpel, maar het is essentieel. Zonder wifi en stroom is zelfs basale informatievoorziening een uitdaging.
4. Werk samen met andere ondernemers
Op bedrijventerreinen of winkelstraten kun je veel samen doen. Bespreek samen plannen en verdeel eventueel de investeringen in collectieve noodvoorzieningen.
5. Check je verzekering
Ben je gedekt voor schade door stroomuitval? Denk aan bederf van voorraden, productiestops of schade aan apparatuur.
De lessen uit Spanje en Portugal
De storing in Zuid-Europa laat zien hoe snel en onverwacht het mis kan gaan. Bij onze zuiderburen zaten hele regio’s zonder stroom, met grote economische en maatschappelijke schade tot gevolg. Nederland mag dan goed voorbereid zijn, dat betekent niet dat alles onder controle is. Vooral bij een storing van 48 tot 72 uur ontstaat al snel paniek en economische stilstand.
Zes risico’s waardoor de stroom kan uitvallen
-
Overbelasting van het net
Bij extreme hitte of kou, of tijdens piekmomenten in stroomverbruik, raakt het net overbelast. -
Technische storingen of graafschade
Een kabel geraakt door een graafmachine? Kan zomaar een hele wijk platleggen. -
Cyberaanvallen
Experts waarschuwen voor het risico van sabotage via hackers. Tot nu toe bleef Nederland gespaard, maar het risico groeit. -
Internationale spanningen of energietekorten
Nederland is afhankelijk van import. Bij geopolitieke onrust of verstoringen in het buitenland kan ook hier de stroom uitvallen. -
Onbalans tussen opwek en verbruik
Zonnepanelen en windmolens leveren niet altijd stroom wanneer het nodig is. Die onvoorspelbaarheid zorgt voor risico op instabiliteit. -
Verouderde infrastructuur
Delen van het stroomnet zijn simpelweg niet gebouwd voor de huidige vraag en lopen achter op de energietransitie.
Wat doet de overheid bij langdurige stroomuitval?
Er ligt inmiddels een Nationaal Crisisplan Elektriciteit klaar, opgesteld door het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat. Hierin staat wie wat doet bij grote uitval.
Toch is het aan ondernemers zelf om maatregelen te nemen. De overheid heeft niet overal aggregaten klaarstaan en hulpdiensten zijn tijdens een grote storing al snel overbelast.
Via campagnes zoals Denk Vooruit probeert de overheid ook burgers bewust te maken. De focus ligt op het overbruggen van de eerste 72 uur. Voor bedrijven geldt hetzelfde advies.
‘Winkelstraat gaat dicht bij stroomstoring’
Volgens Oskam is het onrealistisch om te denken dat bij een storing winkels “even” weer aangezet worden. “Het is alles of niets. Als een regio platligt, dan is dat voor iedereen.” Daarom is het belangrijk om te kijken of investering in noodvoorzieningen rendabel is. Voor sommige bedrijven, zoals boekwinkels, is dat wellicht niet nodig. Voor horeca, bakkers, supermarkten en kantoren ligt dat anders.
Conclusie: handelen vóór het te laat is
De waarschuwing is helder: Nederland loopt reëel risico op een stroomuitval van 72 uur. Het bedrijfsleven is onvoldoende voorbereid en de impact kan enorm zijn.
De oproep van experts en netbeheerders is duidelijk: wacht niet tot het licht uitgaat. Ga nu in gesprek met personeel, collega’s en leveranciers. Maak plannen en wees voorbereid.
Want als het gebeurt, gebeurt het op een moment dat het echt niet uitkomt.
Bron: De Ondernemer
