Iedere dag krijgen wereldwijd duizenden mensen te maken met een plotselinge hartstilstand. In België zijn dat er zo’n dertig per dag, en minder dan 1 op de 10 overleeft het.
Toch blijkt uit een recente studie dat je met enkele verrassende aanpassingen in je levensstijl het risico op zo’n levensbedreigende situatie aanzienlijk kunt verkleinen. En nee, het gaat niet enkel om sporten en gezond eten—ook champagne en witte wijn spelen een rol.
Nieuwe inzichten: meer dan alleen medische factoren tellen mee
Onderzoekers van de Fudan Universiteit in Shanghai namen 56 niet-klinische risicofactoren onder de loep. Dat zijn factoren die je niet direct in het ziekenhuis kunt meten, zoals je levensstijl, gemoedstoestand, socio-economische situatie en zelfs je digitale gewoontes.
Voor het onderzoek werd gebruik gemaakt van gegevens uit de UK Biobank, een enorme databank met medische informatie van meer dan 500.000 mensen uit het Verenigd Koninkrijk. Deze deelnemers werden gemiddeld 14 jaar gevolgd. Tijdens die periode kregen 3.147 mensen een plotselinge hartstilstand.
Wat het onderzoek opvallend maakt, is dat niet alleen de bekende factoren zoals voeding en mentale gezondheid naar voren kwamen. Ook het gebruik van technologie én het drinken van bepaalde soorten alcohol bleken invloed te hebben op het risico.
Champagne en witte wijn als beschermende factor
Dat rode wijn bepaalde stoffen bevat die goed zijn voor het hart is al langer bekend. Maar dat champagne en witte wijn óók een positief effect kunnen hebben, is nieuw.
De studie toont aan dat een hogere consumptie van champagne en witte wijn statistisch geassocieerd is met een verlaagd risico op een plotse hartstilstand. Belangrijk detail: het gaat om matige consumptie.
Hoewel de precieze biologische mechanismen nog niet helemaal duidelijk zijn, wijzen cardiologen erop dat deze resultaten aantonen dat de gezondheidsvoordelen van matig alcoholgebruik mogelijk breder zijn dan tot nu toe werd gedacht.
Nicholas Grubic en Dakota Gustafson, twee experts in hart- en vaatziekten, benadrukken in een bijbehorend artikel dat er meer onderzoek nodig is om deze connectie beter te begrijpen.
Andere beschermende gewoontes: fruit eten en computeren
Naast alcoholconsumptie vielen nog twee andere gewoontes op die een positief effect lijken te hebben: fruit eten en computeren. Dat fruit gezond is, hoeft natuurlijk geen betoog.
Het zit boordevol antioxidanten, vitaminen en vezels die een belangrijke rol spelen in de hartgezondheid. Maar ook regelmatig gebruik van een computer werd geassocieerd met een lager risico.
Hoe komt dat? Een mogelijke verklaring is dat computergedrag vaak samengaat met cognitieve stimulatie, sociale interactie of zelfs ontspanning, afhankelijk van wat je ermee doet. Denk aan e-mails sturen, online cursussen volgen of contact houden met vrienden en familie via sociale media. Ook hier is meer onderzoek nodig, maar het zet aan tot nadenken over hoe technologie ons welzijn beïnvloedt.
Wat verhoogt het risico op een hartstilstand?
Aan de andere kant identificeerde het onderzoek ook factoren die het risico juist verhogen. Negatieve emoties, zoals moedeloosheid of aanhoudende stress, bleken duidelijk verband te houden met een groter risico op hartproblemen. Ook een hoger vetgehalte en een lagere opleiding speelden een rol.
Deze factoren wijzen op een bredere kijk op gezondheid: het gaat niet alleen om wat je eet of hoeveel je beweegt, maar ook om mentale veerkracht, kennis en toegang tot gezondheidsinformatie. Sociaal-economische ongelijkheid blijft dus een belangrijke risicofactor.
Levensstijl speelt sleutelrol in preventie
Volgens de onderzoekers kan tussen de 40 en 63 procent van de gevallen van plotse hartstilstand voorkomen worden door deze risicofactoren aan te pakken. Dat betekent dat bijna de helft van de incidenten vermeden zou kunnen worden door bewust te kiezen voor een gezondere levensstijl.
En die levensstijl hoeft niet saai te zijn. Integendeel: een glas champagne op z’n tijd, voldoende fruit, positief in het leven staan en zelfs lekker wat tijd spenderen achter je computer kunnen al bijdragen aan een sterker hart.
Meer dan medische zorg: preventie begint bij jezelf
Het onderzoek benadrukt het belang van preventie buiten het ziekenhuis. Vaak wordt gedacht dat hartproblemen vooral te maken hebben met erfelijkheid of medische aandoeningen, maar dit soort studies toont aan dat gedrag en omgeving minstens zo’n grote rol spelen. En dat biedt hoop, want aan gedrag kun je iets veranderen.
Gezonde keuzes hoeven niet radicaal of streng te zijn. Kleine dagelijkse gewoontes, zoals vers fruit toevoegen aan je ontbijt, sociale verbinding zoeken via je laptop, of op een feestdag genieten van een glaasje bubbels, kunnen op lange termijn een groot verschil maken.
Conclusie: een glas voor het hart, maar met mate
Champagne drinken om een hartstilstand te voorkomen klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Maar in combinatie met andere gezonde keuzes is het zeker geen gek idee. Zoals altijd geldt: balans is de sleutel. Matig alcoholgebruik, in combinatie met een gezond dieet, mentale veerkracht en een actieve geest, kan bijdragen aan een gezonder leven en een sterkere hartfunctie.
Wie dus op zoek is naar manieren om zijn hart gezond te houden, hoeft het niet te ver te zoeken. Soms zit de oplossing in een glas champagne, een stuk fruit of een ontspannen moment achter de laptop. Met kleine aanpassingen vandaag, kun je morgen al het verschil maken voor je gezondheid.