De razendpopulaire fatbike ligt opnieuw onder vuur. De rechter heeft namelijk bepaald dat de politie voortaan mag optreden tegen opgevoerde fatbikes, zelfs als de opvoerset niet aanstaat.
Dat betekent dat jongeren die hun fiets technisch hebben aangepast om harder te kunnen rijden, niet langer vrijuit gaan — ook niet als ze zogenaamd op een “normale stand” rijden.
Deze uitspraak wordt gezien als een grote doorbraak in de strijd tegen de overlast van de vaak te snelle e-bikes.
Eindelijk duidelijkheid voor politie en politiek
Minister van Justitie Van Oosten bevestigt dat agenten nu kunnen handhaven op de mogelijkheid om harder te rijden, en niet alleen wanneer iemand op heterdaad betrapt wordt.
Tot nu toe liep de politie hier namelijk tegenaan: jongeren konden bij een controle hun instellingen simpelweg terugzetten naar de toegestane 25 kilometer per uur.
Daardoor konden agenten moeilijk bewijzen dat de fiets sneller kon, en gingen veel rijders met een waarschuwing of zelfs helemaal zonder boete weer naar huis.
Met deze uitspraak verandert dat drastisch. In vijf afzonderlijke rechtszaken oordeelden rechters dat een fatbike die technisch in staat is om harder te rijden dan 25 kilometer per uur, niet als gewone elektrische fiets mag worden beschouwd.
Zo’n fiets mag alleen de weg op met een officieel kenteken, een helm en een geldig rijbewijs. Voor veel jongeren betekent dit het einde van hun ‘legale’ fatbikepret.
Het opvoeren van fatbikes is kinderspel
De populariteit van de dikke bandenfietsen is enorm toegenomen, vooral onder jongeren. De stoere uitstraling en de hoge snelheid maken de fatbike tot een statussymbool op straat.
Maar het opvoeren ervan is belachelijk eenvoudig: met één druk op de knop of via een app op de telefoon kan de snelheid worden verdubbeld.
Sommige modellen halen met gemak 35 tot 45 kilometer per uur — meer dan genoeg om gevaarlijke situaties te veroorzaken in het verkeer.
Niet alleen ouders en buurtbewoners klagen al langer over het roekeloze gedrag van sommige fatbikerijders, ook politie en gemeenten trekken al tijden aan de bel.
Er wordt gesproken over ‘fatbiketerreur’: jongeren die met hoge snelheid over stoepen scheuren, tegen het verkeer in rijden of zelfs gevaarlijke stunts uithalen in woonwijken.
VVD juicht de uitspraak toe: “Eindelijk kunnen we doorpakken”
In Den Haag wordt de uitspraak met gejuich ontvangen. VVD-Kamerlid Hester Veltman, die de kwestie eerder aankaartte bij de minister, noemt het “een geweldige doorbraak”.
Volgens haar zorgt de uitspraak ervoor dat de politie eindelijk kan optreden tegen jongeren die bewust hun fiets opvoeren.
“Fatbikes veroorzaken onnoemelijk veel overlast”, zegt Veltman. “Tot nu toe moest de politie tachtig procent van de rijders gewoon weer laten gaan omdat ze niets konden bewijzen. Nu is duidelijk wat er wél kan: aanpakken die gasten die de boel onveilig maken, bekeuren en desnoods de fietsen in beslag nemen.”
Veltman wil dat er nu stevig wordt doorgepakt. “Dit is het moment om te laten zien dat we de regels serieus nemen. De aanpak moet strenger, consequenter en zichtbaarder worden.”
Voorzichtig optimisme bij het ministerie
Minister Van Oosten noemt de uitspraak “een belangrijk perspectief” voor betere handhaving, maar wijst erop dat er nog hoger beroep mogelijk is. Toch verwacht hij dat dit het werk van politieagenten aanzienlijk zal vergemakkelijken.
“Tot nu toe stonden agenten vaak met lege handen, terwijl iedereen zag dat een fatbike overduidelijk was opgevoerd. Dat verandert met deze uitspraken.”
Ook verschillende politie-eenheden hebben al aangegeven blij te zijn met de nieuwe mogelijkheden. Volgens hen wordt het eenvoudiger om fatbikes van de weg te halen als duidelijk is dat de fiets harder kan rijden dan toegestaan.
Grote impact voor jongeren en verkopers
De uitspraak kan ook gevolgen hebben voor de handel in fatbikes. Veel fietsenwinkels verkopen modellen die standaard de mogelijkheid hebben om de snelheidsbegrenzing te verwijderen. Sommige winkels adverteren hier zelfs openlijk mee.
Met de nieuwe juridische lijn kan dat leiden tot boetes of inbeslagname van deze fietsen, wat de markt flink zal raken.
Voor jongeren betekent het mogelijk het einde van hun snelle ritjes zonder helm. Zodra de politie vaststelt dat een fatbike technisch harder kan dan toegestaan, valt deze in dezelfde categorie als een bromfiets of snorfiets.
Dat betekent: kentekenplicht, verzekering, helm, en rijbewijs. Wie zich daar niet aan houdt, riskeert niet alleen een fikse boete, maar ook dat de fiets wordt afgepakt.
Discussie over prioriteiten van politie
Niet iedereen is echter blij met de uitspraak. Sommige critici vinden dat de politie wel wat beters te doen heeft dan jongeren hun fatbike afnemen.
Ze wijzen erop dat er veel grotere problemen spelen, zoals woninginbraken en drugscriminaliteit. Toch benadrukken voorstanders dat fatbikes een reëel veiligheidsrisico vormen, zeker in drukke steden waar scholieren, ouderen en gezinnen het fietspad delen.
Verkeersveiligheidsexperts wijzen erop dat fatbikes met hun brede banden en hoge snelheid vaak niet geschikt zijn voor het fietspad. De kans op ernstige ongelukken neemt toe, vooral wanneer bestuurders geen helm dragen of geen rijervaring hebben met voertuigen die zulke snelheden halen.
Eerdere incidenten tonen het gevaar
De afgelopen maanden zijn er meerdere ernstige ongevallen geweest met fatbikes. Zo raakte een kind in Amsterdam zwaargewond toen een opgevoerde fatbike op volle snelheid tegen een tram botste.
In een ander geval spoot een groep jongeren een brandende vloeistof in het gezicht van een 11-jarige jongen — eveneens tijdens een incident met een fatbike.
Zulke gebeurtenissen versterken het beeld dat fatbikes niet zomaar onschuldige fietsen zijn, maar in verkeerde handen gevaarlijke voertuigen kunnen worden.
Een nieuwe fase in de strijd tegen fatbike-overlast
De uitspraak markeert een belangrijk moment in het debat over de rol van elektrische voertuigen in het verkeer. Waar e-bikes ooit werden gezien als duurzaam en handig, is de grens tussen fiets en bromfiets steeds verder vervaagd.
De overheid probeert die scheidslijn opnieuw scherp te trekken, en deze gerechtelijke beslissing helpt daarbij.
Gemeenten hopen nu dat ze meer steun krijgen om op te treden tegen overlast. Eerder kondigde de gemeente Rijswijk bijvoorbeeld aan de strijd tegen fatbikes op te geven wegens een gebrek aan handhavers. Met de nieuwe regels in de hand zouden zulke controles weer haalbaar kunnen worden.
Conclusie: minder vrijheid, maar meer veiligheid
Voor jongeren die graag op hun opgevoerde fatbike scheuren, is dit slecht nieuws. Voor andere weggebruikers — en voor de politie — betekent het juist opluchting.
De kern is simpel: wie zijn fatbike opvoert, zelfs al gebruikt hij dat niet op dat moment, overtreedt de wet. Daarmee is het tijdperk van ‘snel terugzetten naar 25 km/u en lachen naar de agent’ voorbij.
Het lijkt erop dat de dagen van ongestraft racen over het fietspad zijn geteld. Of, zoals VVD’er Veltman het samenvatte: “We hebben te lang weggekeken. Nu is het tijd om door te pakken — voor de veiligheid van iedereen op de weg.”
