Iedereen kent het wel: je komt met een tas vol lege flessen de supermarkt binnen, klaar om je statiegeld te innen, en dan weigert de automaat ineens één of meerdere flessen.
Een piep, een foutmelding of helemaal niets – het resultaat is hetzelfde: je krijgt geen bonnetje en dus ook geen geld terug.
En dat terwijl je wel netjes statiegeld hebt betaald. Gelukkig betekent dat niet dat je je geld kwijt bent.
Er zijn manieren om het alsnog terug te krijgen, ook als de automaat moeilijk doet.
Waarom een automaat je fles soms weigert
Een statiegeldmachine is slimmer dan je denkt, maar ook behoorlijk kieskeurig. Hij scant elk flesje op meerdere kenmerken: de streepjescode, de vorm, het materiaal en zelfs of de dop nog vastzit.
Zodra één van die elementen niet klopt, wordt de fles geweigerd. Vaak komt dat door kleine beschadigingen die je zelf nauwelijks ziet.
Een veelvoorkomende reden is een kapotte of natte streepjescode. De sensor herkent dan het product niet, waardoor het systeem denkt dat het geen officieel statiegeldflesje is.
Ook vervormde of samengeknepen flessen leveren problemen op, omdat de camera de vorm niet meer kan matchen met wat in het systeem staat.
Daarnaast weigeren sommige machines flessen zonder dop, omdat nieuwe regelgeving voorschrijft dat de dop eraan moet blijven zitten. Ook flessen uit het buitenland of met een afwijkend label worden direct afgewezen.
En soms ligt het probleem helemaal niet bij jou, maar bij de automaat zelf: hij kan vol zijn of tijdelijk een storing hebben.
Hoe je voorkomt dat je fles wordt geweigerd
De beste manier om frustratie te voorkomen, is door je flessen goed te bewaren. Veel mensen drukken ze plat om ruimte te besparen, maar dat is precies wat de machine niet wil.
Laat de flessen in hun originele vorm en zorg dat de streepjescode leesbaar blijft. Bewaar ze niet in vochtige tassen, want vocht of vuil kan de scanner in de war brengen.
Ook is het slim om altijd te controleren of het logo van “Statiegeld Nederland” op het etiket of de dop staat.
Alleen dan weet je zeker dat de fles binnen het Nederlandse systeem valt. En vergeet niet: laat de dop erop zitten. Sinds de nieuwe regels hoort dat erbij en het voorkomt weigeringen.
Wat je kunt doen als de automaat je fles weigert
Als je fles toch niet wordt geaccepteerd, kun je op verschillende manieren proberen je geld terug te krijgen.
De snelste oplossing is om direct naar een medewerker van de supermarkt te gaan. Zij kunnen zien wat er misgaat en in veel gevallen het bedrag handmatig toekennen.
Vaak wordt de fles dan apart ingenomen en krijg je alsnog een bonnetje of een tegoed.
Is er niemand beschikbaar of blijft de automaat problemen geven, dan kun je proberen het bij een andere automaat in dezelfde winkel of bij een ander filiaal. Machines verschillen per merk, en soms werkt de ene beter dan de andere.
Soms kan het helpen om de fles voorzichtig recht te trekken of schoon te maken voordat je het opnieuw probeert. Een lichte vervorming of een stukje vuil kan net het verschil maken.
Als de supermarkt weigert te helpen
In de meeste gevallen lossen supermarkten het netjes op, maar het kan gebeuren dat ze weigeren om het statiegeld te vergoeden.
In dat geval kun je contact opnemen met de klantenservice van de keten zelf. Grote supermarkten zoals Jumbo, Albert Heijn en Plus hebben online formulieren waar je een melding kunt doen.
Vermeld het filiaal, de datum en stuur een foto van de fles mee waarop het statiegeldlogo en de streepjescode te zien zijn.
Kom je er dan nog steeds niet uit, dan kun je terecht bij Statiegeld Nederland, de organisatie die toezicht houdt op het systeem. Zij controleren of jouw fles inderdaad in het statiegeldsysteem hoort.
Als dat zo is, kunnen ze contact opnemen met de producent of de winkel om het probleem op te lossen.
Nieuwe regels zorgen voor meer problemen
Sinds 2021 zit er ook statiegeld op kleine plastic flesjes en inmiddels ook op blikjes. Dat heeft gezorgd voor een enorme toename van het aantal verpakkingen dat wordt ingeleverd. Tegelijkertijd zijn er ook meer klachten over machines die flessen niet herkennen.
Dat komt deels doordat er veel meer verschillende soorten flessen in omloop zijn, allemaal met net andere vormen of etiketten.
De software van automaten moet die allemaal herkennen, en dat gaat niet altijd goed. Ook de nieuwe doppen, die aan de fles vastzitten, kunnen voor technische storingen zorgen.
De sensoren moeten leren omgaan met die variatie, en dat is nog niet overal vlekkeloos geregeld.
Hoeveel statiegeld krijg je precies terug
Voor grote plastic flessen, zoals van frisdrank van een liter of meer, krijg je 25 cent terug. Voor kleine flesjes en blikjes geldt een bedrag van 15 cent. Alleen verpakkingen met het officiële logo doen mee.
Flacons of verpakkingen van bijvoorbeeld melk of sap zonder dat logo leveren niets op, ook al lijken ze er precies op.
Volgens cijfers van Statiegeld Nederland wordt inmiddels bijna 90 procent van alle statiegeldflessen weer ingeleverd.
Dat is een groot succes, maar er gaat nog steeds miljoenen euro’s per jaar verloren aan flessen die in de prullenbak belanden of geweigerd worden.
Milieuvoordeel van statiegeld
Behalve het financiële voordeel, is statiegeld natuurlijk ook bedoeld om het milieu te ontlasten.
Sinds de invoering van het systeem is het aantal flesjes in het zwerfafval flink gedaald. Elk flesje dat wordt ingeleverd, wordt gerecycled tot nieuw plastic, waardoor er minder grondstoffen nodig zijn.
Toch leidt het systeem ook tot frustratie bij mensen die hun flessen niet kwijt kunnen. Juist daarom is het belangrijk dat supermarkten goed omgaan met meldingen van geweigerde flessen en dat machines beter worden afgesteld.
Wat te doen als niets lukt
Lukt het echt niet om je geld terug te krijgen? Gooi de fles dan niet weg. Je kunt hem inleveren bij een goed doel dat lege flessen verzamelt.
Veel supermarkten hebben speciale bakken waar mensen hun statiegeld kunnen doneren aan lokale initiatieven of verenigingen. Zo gaat het geld alsnog naar een goed doel en belandt de fles niet op straat.
Conclusie
Een geweigerde statiegeldfles is vervelend, maar meestal goed op te lossen. Vaak ligt het aan kleine technische details of een beschadigde streepjescode.
Door zorgvuldig met je flessen om te gaan, de dop erop te laten en rustig hulp te vragen in de winkel, kun je bijna altijd je statiegeld alsnog krijgen.
Het statiegeldsysteem is niet perfect, maar het helpt wel om Nederland schoner te houden. En met een beetje geduld en kennis van hoe het werkt, hoef je nooit meer geld mis te lopen – zelfs niet als de automaat een keertje dwarsligt.
