Waar het vroeger de droom was om een eigen huisje te kopen in een leuke Nederlandse stad, kijken steeds meer jongeren tegenwoordig over de grens.
Verhuizen naar het buitenland is al lang niet meer iets voor gepensioneerden of avontuurlijke types met een backpack. Jongeren tussen de 20 en 35 jaar pakken hun koffers en zeggen Nederland vaarwel. En dat is niet zonder reden.
Betaalbaarheid speelt een grote rol
Een van de grootste drijfveren om te vertrekken? De kosten van het dagelijks leven. Vooral wonen in Nederland is voor veel jongeren simpelweg onbetaalbaar geworden. Huren rijzen de pan uit, koopwoningen zijn voor starters bijna onbereikbaar en wachtlijsten voor sociale huur zijn eindeloos.
In veel andere landen liggen de woonlasten aanzienlijk lager. In landen als Portugal, Spanje of Hongarije huur je voor een fractie van de prijs een appartement op een centrale locatie.
En in sommige gevallen kun je er zelfs met een modaal salaris een huis kopen. Het idee dat je ergens wél iets kunt opbouwen, trekt veel jongeren over de streep.
De werkcultuur verschilt enorm
Niet alleen de huizenprijzen spelen mee. Ook de manier van werken is voor veel jongeren een reden om Nederland achter zich te laten.
Het tempo ligt hier hoog, de prestatiedruk is groot en burn-outs onder twintigers zijn geen uitzondering meer. In andere landen – vooral in Zuid-Europa – heerst vaak een veel relaxtere werkmentaliteit. Daar wordt nog tijd genomen voor een uitgebreide lunch, vrije dagen zijn heilig en het draait minder om altijd maar ‘druk’ zijn.
Steeds meer jongeren zoeken naar balans in hun leven. Ze willen werken om te leven, niet leven om te werken. Als die balans in Nederland ver te zoeken is, gaan ze op zoek naar een plek waar dat wel mogelijk is.
Remote werken maakt verhuizen makkelijker
Dankzij het internet is het makkelijker dan ooit om te werken waar je maar wilt. Veel jongeren zijn freelancer, werken in de tech of hebben een online onderneming. Voor hen maakt het niet uit of ze in Amsterdam, Valencia of Bali zitten, zolang er maar wifi is.
De coronapandemie heeft dit alleen maar versneld. Werken op afstand is normaler geworden, en werkgevers zijn flexibeler dan ooit. Daardoor hebben jongeren veel meer vrijheid om hun woonplaats aan te passen aan hun levensstijl in plaats van andersom.
De drang naar avontuur en vrijheid
Niet alles draait om geld of werk. Voor veel jongeren speelt ook het gevoel van avontuur een rol. Ze willen iets nieuws meemaken, zichzelf ontwikkelen en andere culturen leren kennen. Reizen is laagdrempeliger dan ooit, en met een vliegticket van een paar tientjes sta je binnen een paar uur aan de andere kant van Europa.
Verhuizen naar het buitenland geeft het gevoel van vrijheid. Geen vaste patronen, geen sociale verplichtingen, geen vaste kaders. Gewoon opnieuw beginnen op een plek die beter voelt. Dat idee spreekt veel jonge mensen aan – zeker in een tijd waarin alles snel verandert en weinig zeker is.
Het politieke en maatschappelijke klimaat speelt ook mee
Steeds meer jongeren geven aan zich niet meer thuis te voelen in het politieke klimaat van Nederland. Ze ervaren onvrede over beleid rondom klimaat, woningbouw, zorg of discriminatie. Ook het steeds harder wordende debat rondom migratie of identiteit zorgt ervoor dat sommige jongeren zich niet begrepen voelen in hun eigen land.
Hoewel elk land z’n eigen uitdagingen kent, zoeken jongeren soms bewust een omgeving die beter aansluit bij hun waarden. Denk aan landen die milieubewuster omgaan met energie, waar inclusie hoog op de agenda staat, of waar minder gepolariseerd wordt.
Social media en influencers inspireren
Er is ook een cultureel aspect. Dankzij platforms als Instagram, TikTok en YouTube zien jongeren dagelijks hoe anderen leven in het buitenland.
Van een laptop op het strand in Thailand tot een terras in Barcelona: het lijkt allemaal mooier, vrijer en goedkoper dan thuis. En hoewel die beelden natuurlijk vaak geromantiseerd zijn, werken ze wel inspirerend.
Influencers die openhartig delen hoe ze de stap naar het buitenland maakten, maken de drempel lager. Ze laten zien dat het mogelijk is om te leven in de zon, zonder stress, met een beter ritme. Voor veel jongeren is dat precies het duwtje in de rug dat ze nodig hebben.
Zorg en onderwijs worden als beter ervaren
Opvallend is dat sommige jongeren ook vertrekken vanwege de staat van de zorg of het onderwijs in Nederland. Lange wachttijden in de GGZ, personeelstekorten en hoge werkdruk in het onderwijs zorgen voor onvrede. In sommige landen worden die sectoren als toegankelijker en menselijker ervaren.
Ook ouders met jonge kinderen kiezen steeds vaker voor landen waar onderwijs minder schools en prestatiegericht is. Onderwijssystemen in bijvoorbeeld Scandinavische landen of delen van Zuid-Europa richten zich meer op creativiteit en ontwikkeling dan op toetsen en cijfers.
Nederland verlaten hoeft niet definitief te zijn
Wat belangrijk is om te weten: jongeren die naar het buitenland vertrekken, doen dat niet altijd met de intentie om permanent weg te blijven. Voor velen is het een tijdelijke fase om nieuwe ervaringen op te doen, om tot rust te komen of om even aan de Nederlandse drukte te ontsnappen. Maar als het bevalt, blijft men vaak langer dan gepland.
Sommigen keren uiteindelijk terug met meer perspectief, anderen bouwen juist een nieuw bestaan op in het buitenland. De mogelijkheid om te kiezen – en opnieuw te kiezen – is voor deze generatie belangrijker dan ooit.
Conclusie: jongeren zoeken naar een ander leven – en vinden dat buiten Nederland
Steeds meer jongeren trekken de grens over, op zoek naar betaalbaarheid, rust, avontuur en vrijheid. Ze willen niet meer vastzitten in een systeem waarin werk, wonen en presteren centraal staan. Dankzij technologie, sociale media en veranderende werkvormen is verhuizen naar het buitenland toegankelijker dan ooit.
Of het nu gaat om Spanje, Portugal, Zweden of Thailand – jongeren nemen steeds vaker het heft in eigen handen en bouwen hun eigen toekomst op hun eigen voorwaarden. En misschien is dat wel precies wat deze tijd nodig heeft.
