Voor velen is de meivakantie hét moment om even te ontsnappen aan de dagelijkse sleur. Lekker een weekje weg naar de zon of een weekendje in eigen land.
Toch is dit lang niet voor iedereen weggelegd. Uit verschillende onderzoeken blijkt namelijk dat een opvallend groot deel van de Nederlanders zelden of zelfs nooit op vakantie gaat. En dat is niet altijd een keuze.
Een op de zeven Nederlanders blijft thuis
Recent onderzoek laat zien dat ruim één op de zeven Nederlanders zelden of nooit op vakantie gaat. Meer dan zes procent is zelfs nog nooit weggeweest. Dat zijn geen kleine aantallen. Het laat zien dat vakantie vieren – iets wat vaak als vanzelfsprekend wordt gezien – voor veel mensen helemaal niet haalbaar is.
Vooral vrouwen geven aan minder vaak op vakantie te gaan. Waarbij ongeveer één op de zes vrouwen zegt zelden of nooit op vakantie te gaan, ligt dit percentage bij mannen iets lager.
Onder ouderen speelt dit fenomeen ook. Hoewel veel gepensioneerden hun vrije tijd gebruiken om vaker te reizen, blijft er toch een flinke groep zeventigplussers die aangeeft helemaal niet of nauwelijks op vakantie te gaan.
Twintigers en dertigers gaan juist wél massaal op reis
In contrast met de oudere generaties zijn jongere mensen juist opvallend vaak onderweg. Onder twintigers en dertigers zegt zo’n 85 procent minstens één keer per jaar op vakantie te gaan – vaak zelfs vaker.
Deze groep lijkt het meeste te profiteren van de flexibiliteit van het moderne werkleven, goedkope reisopties, en een grotere behoefte aan belevenissen.
Vakantie is niet altijd haalbaar: geld speelt een grote rol
Hoewel er veel wordt gepraat over ‘genieten van het leven’, blijkt vakantie voor veel mensen vooral een luxeproduct. Een andere studie wijst uit dat bijna de helft van de Nederlanders hun vakantiegeld niet eens aan vakantie besteedt.
In plaats daarvan gaat het geld naar de spaarrekening of wordt het ingezet voor noodzakelijke uitgaven, zoals rekeningen, auto-onderhoud of het aflossen van schulden.
Volgens deskundigen is dat veelzeggend. Het laat zien dat een vakantie voor een groeiend aantal Nederlanders financieel gewoon niet haalbaar is. Voor sommigen is het simpelweg te duur geworden, zeker met de inflatie en de stijgende prijzen voor reizen, accommodaties en levensonderhoud in het buitenland.
Vakantiegeld verdwijnt steeds vaker in de vaste lasten
Het vakantiegeld dat in mei wordt uitgekeerd, was ooit bedoeld om de jaarlijkse vakantie van te betalen. Tegenwoordig verdwijnt dit geld steeds vaker in andere potjes. Mensen gebruiken het om uit het rood te komen, om een tweedehands auto te vervangen of om onverwachte kosten – zoals een dierenartsrekening – te dekken.
Sommigen kopen er verjaardagscadeaus van vooruit of gebruiken het om schulden af te lossen. In veel gevallen is het simpelweg niet mogelijk om dit soort extra uitgaven van het maandelijkse budget te doen. Het vakantiegeld is dan een welkome aanvulling om financieel de eindjes aan elkaar te knopen.
Stijgende prijzen zetten vakantieplannen onder druk
Ook uit onderzoek van de ANWB blijkt dat Nederlanders in 2025 gemiddeld tussen de €1000 en €2000 per persoon uitgeven aan vakanties. Toch geeft bijna 40 procent van de ondervraagden aan dat ze dit jaar meer of zelfs veel meer verwachten uit te geven dan vorig jaar. En dat zorgt voor aanpassingen.
Zo’n één op de drie mensen zegt hun vakantieplannen te wijzigen vanwege de hoge kosten. Populaire maatregelen zijn het vermijden van dure bestemmingen, het verkorten van de reis of het reizen buiten het hoogseizoen.
Vakantie in eigen tuin steeds populairder
Niet iedereen heeft behoefte aan verre reizen. Steeds meer mensen kiezen bewust voor vakantie in eigen land, of zelfs in eigen tuin. Vooral nu de prijzen stijgen, worden staycations aantrekkelijker.
Een goed boek, een barbecue, een klein opblaasbadje en wat vrije dagen kunnen ook zorgen voor een ontspannen gevoel, zonder de financiële druk van een verre reis.
Bovendien zorgt vakantie thuis vaak voor minder stress: geen gedoe met bagage, vliegtijden of onverwachte kosten. Zeker voor gezinnen of ouderen kan dit een prettige én voordelige manier zijn om toch dat vakantiegevoel te ervaren.
Creatief omgaan met een kleiner vakantiebudget
Voor mensen met een krapper budget zijn er gelukkig steeds meer creatieve oplossingen. Denk aan last-minute aanbiedingen, het ruilen van huizen met andere gezinnen, of kamperen in eigen land. Ook besparen veel mensen door te kiezen voor all-inclusive deals en dan flink gebruik te maken van het hotelontbijt.
Sommige mensen laten zelfs niet-essentiële uitgaven schieten, zoals een tandartsbezoek, om toch een reisje te kunnen maken. Dat soort keuzes kunnen echter risicovol zijn op de lange termijn. Het toont vooral aan hoe belangrijk vakantie wordt gevonden – zelfs als dat betekent dat er op andere cruciale zaken wordt bezuinigd.
Vakantie is geen vanzelfsprekendheid
Hoewel vakantie door velen wordt gezien als iets normaals, blijkt uit deze cijfers dat het voor een groeiende groep mensen eerder uitzondering dan regel is. Of het nu komt door financiële zorgen, gezondheid of andere omstandigheden: lang niet iedereen stapt in het voorjaar of de zomer in het vliegtuig.
En dat verdient aandacht. Want vakantie is meer dan luxe. Het is ook een moment van rust, herstel en tijd voor jezelf of je gezin. Het zou voor iedereen bereikbaar moeten zijn – niet alleen voor wie het zich makkelijk kan permitteren.
