Het was ooit een van de goedkoopste snacks in de snackbar: de frikandel. Voor nog geen euro kreeg je een warme, knapperige staaf vol ondefinieerbaar maar heerlijk vlees, met een lik mayo, curry of speciaal voor de liefhebber. Maar wie nu een bezoekje brengt aan de snackbar of een patatzaak op de hoek, schrikt zich soms rot. De frikandel is niet meer die goedkope klassieker die je achteloos erbij bestelde. In tien jaar tijd is de prijs ervan flink omhooggeschoten. En dat roept vragen op: hoe kán dat eigenlijk?
Van studentenhap naar luxe snack?
Tien jaar geleden betaalde je gemiddeld zo’n 80 tot 90 cent voor een frikandel, afhankelijk van waar je hem kocht. Bij sommige snackbars zelfs nog minder. Het was de ultieme budgetoptie: goedkoop, vullend en overal verkrijgbaar. Ideaal voor scholieren, studenten, feestgangers en mensen die gewoon zin hadden in iets warms.
Fast forward naar 2024 en het beeld is totaal veranderd. De frikandel kost in veel snackbars inmiddels tussen de €1,80 en €2,50. Op stations of in foodtrucks op festivals tik je zelfs rustig €3 aan voor een enkele frikandel. De frikandel speciaal? Die zit al gauw tegen de €3,50 aan. Geen kleine stijging dus, maar bijna een verdubbeling – of meer.
Waarom is de frikandel zo veel duurder geworden?
De oorzaken van deze prijsstijging zijn – hoe verrassend ook – best logisch als je alles op een rijtje zet. Er zijn meerdere factoren die samen zorgen voor een duurdere snack.
1. Stijgende grondstofprijzen
Hoewel een frikandel geen biefstuk is, bevat het wel degelijk vlees. En vlees is in de afgelopen jaren fors duurder geworden, mede door stijgende kosten in de veeteelt, duurdere grondstoffen voor diervoer en strengere regels rondom dierenwelzijn. Ook toevoegingen als vet, bindmiddelen en kruidenmengsels zijn in prijs gestegen. Producenten berekenen die stijgingen door aan de snackbar.
2. Energie- en transportkosten
Een snackbar draait op energie: frituurpannen, koelingen, afzuigingen – alles kost stroom en gas. En die energie is in de afgelopen jaren flink duurder geworden. Tel daar de transportkosten bij op (de frikandellen moeten van fabriek naar snackbar vervoerd worden, vaak in gekoelde vrachtwagens) en je begrijpt dat ook dat deel van de keten in prijs omhooggaat.
3. Personeel en loonstijgingen
In Nederland zijn de minimumlonen de laatste jaren stapsgewijs verhoogd. Goed nieuws voor werknemers, maar voor ondernemers betekent het dat ze hun kosten zien stijgen. En om rendabel te blijven, moeten ze die verhoging ergens compenseren – vaak via prijsverhogingen van hun producten.
4. Inflatie en algemene kostenstijgingen
Sinds 2021 heeft Nederland te maken met een aanhoudend hoge inflatie. Alles is duurder geworden: verpakkingsmateriaal, schoonmaakmiddelen, frituurvet, huur van bedrijfsruimte… het raakt snackbars hard. De frikandel moet dus ‘mee omhoog’, anders blijft er aan het eind van de rit te weinig winst over.
5. Verschil per locatie
De prijsstijging is ook afhankelijk van wáár je je frikandel koopt. Een snackbar in een klein dorp kan vaak nog redelijke prijzen hanteren, terwijl een zaak in hartje Amsterdam of Rotterdam te maken heeft met hogere huur, personeelskosten en concurrentiedruk. Daar betaal je dan ook meer – soms belachelijk veel – voor precies dezelfde frikandel.
Wordt de frikandel straks onbetaalbaar?
Hoewel we nog niet hoeven te vrezen voor een frikandel van vijf euro, is de trend duidelijk: goedkoop snacken is verleden tijd. De frikandel, ooit symbool van betaalbare Nederlandse gezelligheid, verandert langzaam maar zeker in een “bewuste aankoop”. Iets wat je niet meer gedachteloos bestelt, maar even over nadenkt.
Voor gezinnen met kinderen of jongeren met een beperkt budget betekent dit dat snackmomenten duurder worden. Een frietje met twee frikandellen en een drankje kost vandaag de dag al snel een tientje per persoon. Waar je vroeger met een briefje van vijf wegkwam, reken je nu af met een pintransactie van vijftien euro of meer.
Alternatieven? Ook die worden duurder
Je zou denken: dan kies je iets anders. Maar ook andere snacks zijn flink in prijs gestegen. Een kaassoufflé, kroket of bamischijf is inmiddels net zo duur – of duurder – dan een frikandel. Zelfs sauzen zijn niet langer gratis: waar je vroeger zonder nadenken een klodder mayonaise op je bakje kreeg, kost dat nu vaak 50 cent extra.
Hoe reageren snackbars op de kritiek?
Veel snackbarhouders geven aan dat ze zelf ook niet blij zijn met de stijgende prijzen. Ze zien dat klanten kritischer zijn geworden, minder vaak komen of alleen nog een patatje delen. Sommige ondernemers proberen de prijs van de frikandel bewust laag te houden om klanten te lokken, maar compenseren dat dan weer door andere producten iets duurder te maken.
Anderen spelen met portiegrootte of ingrediënten. Zo duiken er kleinere frikandellen op, of worden ze iets lichter gemaakt om kosten te besparen. Maar dat gaat weer ten koste van de smaak of beleving – en daar zijn trouwe snackliefhebbers natuurlijk niet blij mee.
Conclusie: de frikandel is niet meer wat-ie was (qua prijs dan)
De frikandel is in tien jaar tijd veranderd van een spotgoedkope snack naar een volwaardige uitgave. De prijsstijging is een optelsom van economische factoren waar zowel ondernemers als consumenten weinig aan kunnen doen. Wat blijft, is de liefde voor deze oer-Hollandse lekkernij. Want hoe duur hij ook wordt, voor veel mensen blijft het de ultieme snack.
De vraag is alleen: waar ligt de grens? Wanneer zeggen we massaal “het is genoeg geweest” en zoeken we alternatieven? Of slikken we het gewoon, net als bij de benzineprijs en het bakkie koffie op het terras?
@ubelski Waar is de frikandel geboren? #frikandel #frikandelbroodje #frikandellen #dordrecht #deurne ♬ origineel geluid – ubelski
Bron: Manflix.nl
