Met de stijgende energieprijzen probeert bijna iedereen manieren te vinden om te besparen op de verwarmingskosten.
Een van de meest gestelde vragen in de winter is dan ook: is het goedkoper om de verwarming ’s nachts op een lage stand te laten staan, of kun je hem beter helemaal uitzetten en in de ochtend weer aanzetten?
Het antwoord is minder simpel dan het lijkt, want het hangt af van meerdere factoren. Toch kun je met een paar slimme keuzes flink besparen zonder dat je ’s ochtends blauw van de kou wakker wordt.
Waarom mensen de verwarming ’s nachts aan laten staan
Niemand vindt het prettig om wakker te worden in een ijskoud huis. Het idee om uit bed te stappen terwijl de temperatuur nog maar 15 graden is, schrikt veel mensen af.
Daarom kiezen veel huishoudens ervoor om de verwarming ’s nachts niet helemaal uit te zetten, maar op een lage stand te houden – vaak rond de 16 of 17 graden.
Dat lijkt logisch: het voorkomt dat het huis te veel afkoelt, en het is comfortabeler bij het opstaan.
Toch is dat niet altijd de slimste keuze als het om energiekosten gaat. Want zelfs een verwarming die op lage stand draait, blijft continu gas of stroom verbruiken.
Wat gebeurt er als je de verwarming uitzet?
Zet je de verwarming ’s nachts helemaal uit, dan verliest je huis geleidelijk warmte. Je verbruikt in die periode geen energie, maar in de ochtend moet de verwarming harder werken om de temperatuur weer op peil te krijgen.
Dat kost tijdelijk wat meer energie, maar vaak nog steeds minder dan wanneer je de hele nacht blijft doorstoken.
Het basisprincipe is eenvoudig: hoe minder uren je verwarming aanstaat, hoe lager het energieverbruik. Het nadeel is dat sommige huizen sneller afkoelen dan andere, waardoor de winst kan verschillen per woningtype.
Isolatie maakt het grote verschil
De grootste factor die bepaalt wat het voordeligst is, is de isolatie van je huis.
In goed geïsoleerde woningen blijft de warmte lang hangen, zelfs als de verwarming ’s nachts uitstaat. In dat geval is het efficiënter om de thermostaat uit te zetten, omdat het huis nauwelijks afkoelt.
Bij oudere of slecht geïsoleerde woningen is dat anders. Daar verdwijnt de warmte sneller via muren, ramen of vloeren.
Zet je daar de verwarming uit, dan kan het ’s ochtends behoorlijk koud worden, en moet de ketel flink werken om alles weer op te warmen. Soms is het in dat geval goedkoper om de temperatuur ’s nachts niet te ver te laten dalen.
Een goede vuistregel is: als je huis binnen een paar uur flink afkoelt, houd de verwarming dan liever op 15 à 16 graden. Blijft het ’s nachts redelijk op temperatuur, dan kun je hem gerust uitzetten.
De invloed van het weer
Ook het weer speelt een grote rol. Tijdens koude winternachten, met temperaturen rond het vriespunt of lager, verliest elk huis meer warmte.
Dan kan het aanhouden van een minimale temperatuur voordeliger zijn dan telkens van nul af te moeten opwarmen.
In zachtere maanden, zoals oktober of maart, is het juist efficiënter om de verwarming helemaal uit te zetten. Het temperatuurverschil tussen binnen en buiten is dan kleiner, waardoor je huis minder snel afkoelt.
Slim omgaan met je thermostaat
Een slimme thermostaat kan veel verschil maken. Die apparaten leren namelijk je leefpatroon kennen en zorgen dat je huis precies op tijd warm wordt.
Stel bijvoorbeeld in dat de verwarming een uur voor het opstaan automatisch aanspringt. Zo is je woning comfortabel warm tegen de tijd dat je uit bed komt, zonder dat je de hele nacht hoeft te stoken.
Ook een simpele tijdschakelaar doet wonderen. Je kunt instellen dat de verwarming om 23:00 uur uitgaat en om 06:30 uur weer aangaat. Zo vergeet je nooit meer om hem handmatig uit te zetten, wat ongemerkt vaak voor hogere energierekeningen zorgt.
Verwarm alleen wat nodig is
Veel mensen verwarmen onbewust kamers waar ze nauwelijks komen. Denk aan een logeerkamer, zolder of berging.
Sluit de deuren van deze ruimtes en draai de radiatoren daar dicht. Zo voorkom je dat warmte naar onnodige plekken verdwijnt.
Richt de warmte liever op de kamers waar je ’s nachts of ’s ochtends echt bent, zoals de slaapkamer of badkamer. En vergeet niet om gordijnen dicht te doen: dat houdt de warmte beter binnen.
Tocht tegengaan en isoleren
Zelfs kleine maatregelen tegen tocht kunnen een groot verschil maken. Tochtstrips bij deuren en ramen, dikke gordijnen en vloerisolatie helpen allemaal om warmte vast te houden. Vooral ramen en kieren zijn beruchte warmtevreters.
Denk ook aan radiatorfolie – dat reflecteert de warmte terug de kamer in in plaats van dat het verdwijnt in de muur. Een goedkope oplossing die binnen een paar dagen al effect heeft.
Een grotere stap is het isoleren van muren, vloeren en daken. Dat kost wat, maar betaalt zich in de loop der jaren terug. Hoe beter je woning geïsoleerd is, hoe minder vaak de verwarming hoeft te draaien.
De juiste nachtstand kiezen
Voor wie de verwarming liever niet helemaal uitzet, is er een gulden middenweg: de nachtstand. Die ligt meestal tussen 15 en 17 graden.
Bij die temperatuur blijft het huis redelijk warm, maar verbruik je toch minder energie dan wanneer de thermostaat op 19 of 20 graden blijft staan.
De meeste cv-ketels of warmtepompen kunnen deze stand automatisch aanhouden.
Heb je vloerverwarming, dan werkt dit principe iets anders. Omdat vloerverwarming traag opwarmt, is het vaak efficiënter om die niet helemaal uit te zetten. Laat hem bijvoorbeeld zakken naar 17 graden in plaats van volledig uit.
Praktische bespaartips voor de winter
Naast slim stoken zijn er nog tal van manieren om minder te verbruiken:
Laat deuren dicht. Zo hou je de warmte in de kamer waar je bent.
Verlaag de thermostaat één graad. Dat scheelt al gauw 6% op je verwarmingskosten.
Gebruik een warme deken of kruik. Kleine aanpassingen die comfort verhogen zonder extra energie.
Laat de zon binnen. Overdag gordijnen open, zodat gratis zonnewarmte je huis opwarmt.
Al die kleine gewoontes bij elkaar kunnen een groot verschil maken op je energierekening.
Conclusie: wat is nu het slimst?
Of je de verwarming ’s nachts beter aan kunt laten of helemaal uit moet zetten, hangt af van jouw huis. In goed geïsoleerde woningen is het bijna altijd goedkoper om hem uit te zetten. In oudere, tochtige huizen kan een lage nachtstand juist gunstiger zijn.
Over het algemeen geldt: hoe minder de verwarming draait, hoe meer je bespaart. Combineer dat met een slimme thermostaat, goede isolatie en bewust stookgedrag, en je kunt de kosten flink omlaag brengen.
Niemand wil wakker worden in een ijskoude kamer, maar niemand wil ook een torenhoge energierekening. De kunst is de balans vinden tussen comfort en efficiëntie.
Met wat planning, inzicht in je woning en een paar handige hulpmiddelen kun je die balans perfect bereiken — en dat voel je direct in je portemonnee.
