De zomer van 2024 heeft ons nog tot ver in oktober getrakteerd op een aantal warme dagen, maar nu slaat het weer echt om naar typisch herfstweer.
Waar veel mensen nog even konden genieten van de laatste zonnestralen en temperaturen die boven de 20 graden uitkwamen enkele weken geleden, kondigt meteoroloog Robert de Vrie aan dat dat hoogstwaarschijnlijk de laatste warme golf van het jaar was. Nederland kan zich nu opmaken voor een koel en nat najaar.
Maandagochtend begint met een klein sprankje zonneschijn, vooral in het oosten en zuiden van het land. Maar die hoop is van korte duur: al snel trekt er bewolking vanuit het noordwesten over het land en later op de dag kunnen de noordelijke regio’s zelfs al rekenen op regen of motregen.
De temperaturen zullen dalen naar 14 graden in het noorden tot 17 graden in Zuid-Limburg. Dit contrast met het recente warme nazomerweer is voor veel Nederlanders weer even wennen.
Dinsdag blijft de lucht overwegend bewolkt, en ook dan is er hier en daar kans op buien. De temperaturen blijven schommelen tussen de 14 en 16 graden, wat een stuk koeler is dan de nazomerse dagen die we tot voor kort nog hadden. De herfst maakt nu een duidelijke intrede en veel mensen zullen de zomer officieel vaarwel moeten zeggen.
Afgelopen oktober brak al diverse keren records, vooral op het gebied van temperaturen. Voor de zevende keer dit jaar werd een warmterecord gevestigd.
Op 25 oktober steeg de temperatuur in De Bilt naar 18,8 graden, waarmee het oude record van 18,3 graden uit 1953 werd verbroken. Ook het landelijke record werd verbroken: in Westdorpe werd het zelfs 20,3 graden, terwijl het oude record van 19,7 graden in Maastricht in 1949 en Ell in 2013 stond.
Deze extreme temperaturen voor eind oktober illustreren de impact van klimaatverandering. Warmterecords worden steeds vaker verbroken, en dat ook nog op dagen waarop vroeger een stuk koudere temperaturen werden gemeten.
Dit najaar zijn er meerdere dagen geweest waarop de thermometer uitzonderlijk hoge waarden aangaf voor de tijd van het jaar. Voor meteorologen bevestigt dit een trend die al langer zichtbaar is: warme dagen in de herfst zijn niet alleen vaker voorkomend, maar lijken ook een vaste verschuiving in het weerpatroon te worden.
Hoewel warme dagen in oktober niet onbekend zijn, zijn de specifieke hoge temperaturen van 25 oktober opvallend. Op andere dagen in de maand zijn temperaturen boven de 20 graden mogelijk, maar voor veel mensen was de timing deze keer bijzonder. De vraag is nu hoe de winter zich zal ontwikkelen en of het zachte weer doorzet of dat we juist moeten rekenen op koude winterdagen.
De overgang van zomer naar herfst was dit jaar niet geleidelijk, maar eerder plotseling. Na weken van hoge temperaturen voelt het omslaan van het weer extra sterk.
De weersvoorspellingen laten zien dat na dinsdag het weer iets droger kan worden, maar de temperaturen zullen niet meer teruggaan naar de zomerwaarden die we recent nog zagen. Tot het weekend blijven de temperaturen waarschijnlijk schommelen tussen de 13 en 15 graden, met een wisselend beeld van bewolking en af en toe wat opklaringen.
November staat voor de deur en belooft in veel regio’s een koele maand te worden, met waarschijnlijk nog lagere temperaturen.
De herfst laat zich dan ook in al zijn glorie zien, en voor wie het koude seizoen niet prettig vindt, is dit de tijd om warme jassen, dekens en regenkleding weer uit de kast te halen. Het regenachtige en koele weer zullen naar verwachting langer aanhouden, wat typerend is voor het Nederlandse klimaat in de herfst.
Naast de opmerkelijke herfsttemperaturen zijn er ook al voorspellingen voor de winter. Sommige weerexperts verwachten dat we deze winter opnieuw koude dagen kunnen zien, mogelijk zelfs strenge vorst. Een ‘horrorwinter’, zoals het soms wordt genoemd, lijkt wellicht ver weg, maar vooralsnog houden meteorologen er rekening mee dat we meer koude dagen zullen krijgen dan voorgaande jaren.
De zachte nazomer en het huidige herfstweer zijn onderdeel van een groter geheel dat zich elk jaar lijkt te herhalen: extremer weer in alle seizoenen. Voor de komende maanden blijft de verwachting dat het weer koel en regenachtig zal zijn, met mogelijk een paar zonnige dagen tussendoor.
Tot nu toe is er geen definitieve voorspelling voor een strenge winter, maar de omslag van het weer en de trend naar lagere temperaturen wijzen erop dat het koude seizoen serieus onderweg is.
Of er nu een strenge winter aankomt of niet, de Nederlandse herfst laat zich op dit moment van zijn typische kant zien: wisselvallig, nat en koud.
Voor velen is het aanpassen na een warme oktober, maar met de donkere dagen voor de deur lijkt het er sterk op dat dit de realiteit van de komende maanden zal zijn. Geniet nog even van de milde momenten, want met de komst van november is het duidelijk dat de nazomer dit jaar echt voorbij is.
