Voor veel mensen is de jaarwisseling een feestelijke tijd, een moment vol knallen, kleurrijke lichtshows en vreugde. Maar voor huisdieren betekent dit vaak het tegenovergestelde. Terwijl buiten het vuurwerk losbarst, zitten veel honden en katten bibberend onder de tafel, verstopt achter de bank of zelfs in paniek rondrennend door het huis.
De geluiden van het vuurwerk raken dieren diep, en de gevolgen blijken ernstiger dan veel mensen denken. Volgens een nieuw onderzoek van de Universiteit Utrecht kunnen knallen van vuurwerk langdurige angstgedragingen veroorzaken bij huisdieren.
Ineke van Herwijnen, docent aan de Universiteit Utrecht, heeft meegewerkt aan het onderzoek en legt uit dat veel dieren na de jaarwisseling blijvende angst voor buiten hebben. “We zagen dat bijna de helft van de onderzochte honden niet meer naar buiten durfde na oud en nieuw,” vertelt ze.
Voor huisdiereigenaren is dit een groot probleem. De dagelijkse wandelingen en het vertrouwde uitje naar het park veranderen ineens in een worsteling, terwijl honden die normaal vrolijk op straat lopen, na de knallen van oud en nieuw bang en schichtig worden. De impact van die enkele uren vol knallen blijkt groot.
Naast honden laten ook katten angstig gedrag zien. Niet alleen tijdens de jaarwisseling zelf, maar ook in de weken en zelfs maanden voorafgaand aan de feestdagen. In veel steden en dorpen wordt vuurwerk al vroeg afgestoken, waardoor huisdieren nauwelijks kunnen ontsnappen aan het lawaai.
Een huiseigenaar vertelt hoe zijn kat dagenlang onder de bedden lag, weigeren om uit zijn schuilplek te komen. “Je merkt dat het beestje volledig van slag is, terwijl hij vroeger nooit problemen had met geluid,” zegt de eigenaar.
De angstige reacties van dieren maken het moeilijk voor baasjes om te begrijpen hoe diep het effect van vuurwerk werkelijk is.
Er zijn honden en katten die beter bestand lijken te zijn tegen het vuurwerkspektakel. Volgens Van Herwijnen heeft dat deels te maken met gewenning. Honden die al als pup worden blootgesteld aan verschillende geluiden, kunnen makkelijker omgaan met harde knallen, vertelt ze.
“Puppy’s die opgroeien in een omgeving met huiselijke geluiden zijn vaak beter bestand tegen lawaai,” legt ze uit.
Voor puppies die opgroeien in een schuur of buiten, kan het geluid van vuurwerk ineens als een grote schok komen. Daarom adviseren experts om jonge honden en katten zo vroeg mogelijk te laten wennen aan verschillende geluiden, zodat ze later minder gevoelig zijn voor het lawaai van vuurwerk.
Toch biedt die gewenning niet altijd een garantie. Zelfs dieren die gewend zijn aan harde geluiden kunnen van slag raken door de intensiteit van vuurwerk. Een hondenbezitter vertelt hoe zijn hond normaal gesproken nooit bang is voor verkeer of harde geluiden, maar tijdens de jaarwisseling totaal in paniek raakt.
“Hij raakt echt in een soort shock, zakt in elkaar en verstopt zich,” vertelt hij. Het geluid van vuurwerk is dan ook anders dan de normale geluiden van verkeer of televisie – het is onverwacht, intens en voor veel dieren beangstigend.
Voor huisdiereigenaren die willen zorgen dat hun dieren veilig en rustig blijven tijdens de jaarwisseling, is het belangrijk om het huis zo comfortabel mogelijk te maken. Het binnenhouden van de dieren kan helpen, maar veel huisdiereigenaren merken dat afleiding ook belangrijk is.
Een dikke knuffel of het aanbieden van iets lekkers kan helpen om het dier gerust te stellen, vertelt een ervaren dierenverzorger.
“Sommige dieren worden iets rustiger als ze bij hun baasje kunnen zijn en afleiding krijgen,” zegt ze. Voor veel dieren is het genoeg om een veilige, vertrouwde plek te hebben waar ze zich kunnen verstoppen, weg van het harde geluid.
Voor dierenliefhebbers die elk jaar weer dezelfde paniek bij hun huisdier zien, is de jaarwisseling vaak eerder een stressvolle periode dan een feest.
(Bron: Libelle)