Een recent gedeelde video van PVV-leider Geert Wilders heeft flink wat stof doen opwaaien. In het filmpje, dat met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) is gemaakt, wordt een dystopisch toekomstbeeld geschetst van Nederland in het jaar 2050.
Volgens de video zou Nederland dan volledig onder invloed staan van de islam, met scènes waarin alcohol uit supermarkten is verdwenen, mannen en vrouwen gescheiden moeten zwemmen en er zelfs een Pakistaanse vlag in de Tweede Kamer hangt.
De video werd donderdag door Wilders op sociale media geplaatst, met daarbij de tekst: “Uw stem gaat het verschil maken tussen ons Nederland of een islamitisch Nederland. Kies voor ons Nederland en #StemPVV op 29 oktober!”
De timing is strategisch, gezien de aankomende verkiezingen. Maar de impact van de video blijkt groter dan verwacht: veel mensen reageren geschokt, en niet alleen op de inhoud. Vooral het feit dat het zo realistisch is gemaakt, roept vragen en zorgen op.
Beelden die écht lijken – en dat maakt het eng
Wat de video extra krachtig maakt, is de manier waarop het tot leven is gebracht. Dankzij moderne AI-technieken ziet het er bijzonder realistisch uit.
En dat baart veel mensen zorgen. Want als je niet direct weet dat het nep is, zou je zomaar kunnen geloven dat het een reëel toekomstscenario is. Dat roept de vraag op: waar ligt de grens tussen politieke boodschap en misleiding?
Journalist Fidan Ekiz uitte haar zorgen tijdens een uitzending van Goedenavond Nederland. “Ik vind het heel eng, überhaupt dat dit zo gemaakt kan worden,” zei ze. “Het komt zó echt over. Ik denk dat veel mensen hier oprecht van schrikken. Ik zou willen dat er een enquête komt om te peilen wat dit met mensen doet.”
Volgens haar is het duidelijk dat de video bedoeld is om angst aan te wakkeren. “Wilders zegt eigenlijk: als je niet op mij stemt, krijg je dit. Maar feitelijk klopt dat niet. Zelfs in een rechtse coalitie heeft hij geen beleid kunnen uitvoeren. Dit is pure misleiding.”
Reacties uit de samenleving: verdeeldheid en zorgen
De reacties op sociale media en in de politieke arena lopen sterk uiteen. Sommige mensen noemen het “een krachtige waarschuwing”, terwijl anderen spreken van “pure bangmakerij” en zelfs “digitale manipulatie”. Vooral de vraag of het juridisch toelaatbaar is, duikt steeds vaker op in de discussie.
Er is ook een poll opgezet met de vraag: Gaat Geert Wilders te ver met deze AI-video? Die werd al meer dan duizend keer ingevuld. De meningen zijn verdeeld, al lijkt een meerderheid het filmpje te ver vinden gaan.
AI maakt dit soort video’s toegankelijker dan ooit
Tech-expert Ben van der Burg legt uit dat AI-technologie dit soort producties makkelijker en goedkoper maakt dan ooit. “Voor AI bestond, had je een heel team en flink budget nodig om zoiets te maken. Nu doet één persoon het met een paar tools en een beetje creativiteit,” aldus Van der Burg.
Hij noemt het gevaarlijk dat zulke video’s nauwelijks meer te onderscheiden zijn van echte beelden. “Als mensen niet doorhebben dat dit fictie is, wordt het een probleem. Zeker als het wordt ingezet voor politieke doeleinden.”
Overtreding van de Europese AI-wetgeving?
Een belangrijk punt dat Van der Burg aanstipt is de juridische kant. Sinds 1 augustus is de Europese AI Act van kracht. Deze wet schrijft voor dat bij AI-gegenereerde content duidelijk moet worden vermeld dat het om kunstmatige beelden of teksten gaat. En dat gebeurt bij de video van Wilders niet.
“Volgens de regels moet erbij staan dat het door AI is gegenereerd. Dat is wettelijk verplicht. Maar niemand controleert dat, dus er wordt ook niets mee gedaan,” zegt Van der Burg. “Dit is eigenlijk ronduit bizar. Je mag geen fictieve toekomstbeelden als werkelijkheid presenteren zonder dat duidelijk te maken.”
Ook op platformen zoals X (voorheen Twitter) gelden richtlijnen over transparantie bij AI-content. Toch lijkt er weinig handhaving plaats te vinden, zeker als het gaat om politici met grote volgersaantallen.
Uw stem gaat het verschil maken tussen ons Nederland of een Islamitisch Nederland.
Kies voor ons Nederland en #StemPVV op 29 oktober! #PVV #PVVOP1 #Wilders pic.twitter.com/ux2cMVkPFw
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) July 17, 2025
Politieke strategie of manipulatie?
Critici stellen dat Wilders met deze video inspeelt op angstgevoelens bij burgers, om stemmen te winnen. Door een schrikbeeld te schetsen van een islamitisch Nederland probeert hij zijn eigen standpunten kracht bij te zetten. Maar de vraag is: is dat legitieme campagnevoering of misleiding?
Politiek strategisch is het duidelijk: Wilders wil het debat domineren en kiezers mobiliseren met emotie. Maar het risico bestaat dat mensen echt gaan geloven dat dit scenario reëel is, zeker als ze niet weten dat het om een AI-video gaat. Dat maakt het volgens veel deskundigen een gevaarlijke ontwikkeling in de moderne politieke communicatie.
De rol van media en toezicht
Het debat roept ook vragen op over de rol van media, sociale platformen en toezichthouders. Wie is er verantwoordelijk voor het controleren van dit soort content? En hoe voorkom je dat burgers worden beïnvloed door beelden die opzettelijk zijn gemaakt om schrik aan te jagen?
Op dit moment lijken er weinig effectieve mechanismen te zijn om zulke situaties te reguleren. Hoewel er regels zijn, ontbreekt het aan handhaving en bewustwording. Dat maakt de kans groot dat dit soort AI-content in de toekomst vaker wordt ingezet in verkiezingscampagnes en publieke debatten.
Bewustwording en mediawijsheid steeds belangrijker
De opkomst van AI en deepfake-technologie betekent dat mediawijsheid belangrijker wordt dan ooit. Kijkers en kiezers moeten leren om kritischer te kijken naar wat ze online voorgeschoteld krijgen. Niet alles wat er realistisch uitziet, is ook echt.
Zeker in een tijd waarin kunstmatige beelden binnen enkele uren kunnen worden gemaakt én viraal kunnen gaan.
De video van Wilders laat zien hoe krachtig deze nieuwe middelen zijn – en hoe kwetsbaar de publieke opinie daarvoor kan zijn.
Conclusie: AI in de politiek – grens overschreden?
De AI-video van Geert Wilders heeft veel losgemaakt, en terecht. Het roept vragen op over ethiek, waarheid, en de toekomst van politieke campagnes. Waar ligt de grens tussen waarschuwen en manipuleren? En hoe beschermen we burgers tegen digitale beïnvloeding die inspeelt op emotie in plaats van feiten?
Eén ding is zeker: met de opkomst van AI is het politieke spel voorgoed veranderd. De grote vraag is alleen of onze wetten, media en samenleving daar al klaar voor zijn.
