Bij de Oberbank, een bank met meerdere vestigingen in Zuid-Duitsland, kunnen klanten sinds 31 augustus 2025 geen contant geld meer opnemen of storten.
De geldautomaten zijn buiten werking gesteld en worden verwijderd, en ook aan de balies is geen contant verkeer meer mogelijk. Voor veel trouwe klanten kwam dit als een schok.
Een van hen is de 63-jarige Stefan Reng uit Unterschleißheim, die al vijftien jaar klant is. Hij beheert een eigen vastgoedkantoor en had zowel zakelijke als privérekeningen bij de bank.
Voor hem was het gebruikelijk om regelmatig geld op te nemen bij de balie of automaat. Dat kan nu niet meer. “Wat heb je aan een bank als je niet meer bij je eigen geld kunt?”, vraagt hij zich hardop af.
Mededeling in de filialen zorgt voor onbegrip
In de filialen van de Oberbank hangt sinds eind augustus een mededeling waarin staat dat alle contante transacties per direct worden beëindigd.
“De geldautomaat wordt buiten werking gesteld en verwijderd”, valt er te lezen. Klanten kunnen voortaan alleen nog digitaal hun bankzaken regelen. Voor ouderen en mensen die niet met internetbankieren overweg kunnen, levert dat grote problemen op.
Ook in München stonden klanten verrast voor een gesloten automaat. Kiara (19) en Christoph (21) wilden begin september geld opnemen bij de vestiging aan de Oskar-von-Miller-Ring, maar troffen een overgeplakte en buiten werking gestelde pinautomaat aan.
“We zijn klant bij deze bank, maar dit voelt vreemd. Ik heb geen idee waarom een bank zoiets zou doen”, vertelt Christoph.
Filialen met beperkte openingstijden
De veranderingen gaan verder dan alleen het stopzetten van geldautomaten. In de vestiging in Unterschleißheim zijn de openingstijden teruggebracht naar slechts twee ochtenden per week: dinsdag en donderdag van 10.00 tot 12.00 uur.
Ook de printers waarmee klanten hun rekeningoverzichten konden uitdraaien, zijn verwijderd. Dat gebeurde al in 2022, zo bevestigt de bank.
Het betekent dat klanten die geen computer of smartphone gebruiken, nauwelijks nog toegang hebben tot hun eigen bankgegevens. Dat leidt tot frustratie, vooral onder oudere klanten die gewend waren aan persoonlijk contact en fysieke dienstverlening.
Officiële verklaring van de bank
De Oberbank zegt dat de stap onvermijdelijk was vanwege veranderend klantgedrag. Volgens een woordvoerder doen klanten hun bankzaken al jaren bijna volledig digitaal, waardoor de behoefte aan contant geld en fysieke dienstverlening sterk is afgenomen.
De bank benadrukt dat de focus in Duitsland ligt op advies, private banking en dienstverlening voor bedrijven. “De rol van contant geld past daar niet meer in,” zo stelt de woordvoerder.
Klanten zouden volgens de bank persoonlijk geïnformeerd zijn door hun adviseurs en daarnaast schriftelijke meldingen hebben ontvangen op rekeningoverzichten. Toch zeggen verschillende klanten dat ze zich overvallen voelen en niet vooraf duidelijk zijn ingelicht.
Contant geld via supermarkten en andere banken
Op de mededelingen in de filialen staat dat klanten voor contant geld terecht kunnen bij supermarkten of bij geldautomaten van andere banken. Maar daar zitten haken en ogen aan. Wie bij een ander bankinstituut geld opneemt, betaalt vaak extra kosten.
En bij supermarkten geldt de regel dat er eerst een aankoop gedaan moet worden voordat er aan de kassa geld kan worden opgenomen. Dat voelt voor veel klanten als een stap achteruit.
Onvrede onder klanten groeit
Voor veel mensen is contant geld nog steeds belangrijk in het dagelijks leven. Vooral ouderen en kleine ondernemers vertrouwen liever op cash dan op volledig digitaal bankieren.
Het besluit van de Oberbank wordt door hen dan ook ervaren als een breuk in de vertrouwensrelatie met hun bank.
Stefan Reng heeft inmiddels de knoop doorgehakt: hij heeft zijn rekeningen overgeheveld naar een andere bank en wil definitief afscheid nemen van de Oberbank. “Een instelling die geen contant geld meer biedt, verdient de naam bank eigenlijk niet meer,” aldus Reng.
De bredere trend: verdwijnen van contant geld
Het besluit van de Oberbank staat niet op zichzelf. In heel Europa is de afgelopen jaren een duidelijke trend zichtbaar waarbij contant geld steeds verder wordt teruggedrongen.
Banken sluiten filialen, beperken openingstijden en moedigen klanten actief aan om digitale alternatieven te gebruiken. In Nederland en Duitsland wordt steeds vaker gewezen op veiligheid en kostenbesparing als redenen om minder cashdiensten aan te bieden.
Tegenstanders waarschuwen dat deze ontwikkeling leidt tot uitsluiting. Niet iedereen beschikt over een smartphone of internetverbinding, en sommige groepen hechten juist waarde aan contant geld als betaalmiddel.
Ook speelt privacy mee: betalingen met cash laten geen digitaal spoor na, in tegenstelling tot pin- of onlinebetalingen.
Reacties uit de samenleving
De beslissing van de Oberbank zorgt dan ook voor veel discussie. Voorstanders van digitalisering zien het als een logische stap: steeds meer betalingen verlopen contactloos of via apps. Maar critici benadrukken dat de keuzevrijheid van klanten wordt beperkt.
Vooral kwetsbare groepen, zoals ouderen of mensen met schulden, kunnen hierdoor in de problemen komen.
Daarnaast is er de vraag of banken hun maatschappelijke rol nog wel serieus nemen. Traditioneel bieden banken basisdiensten zoals geldopname, het printen van rekeningoverzichten en persoonlijke hulp. Door dit allemaal af te bouwen, lijkt de kloof tussen bank en klant groter te worden.
Conclusie: een omstreden keuze
Met de beslissing om contant geld volledig af te schaffen, heeft de Oberbank een gevoelige snaar geraakt.
Klanten voelen zich verraden en sommige, zoals Stefan Reng, keren de bank de rug toe. Voor de bank zelf lijkt het een bewuste strategische keuze: focussen op advies en zakelijke klanten, en afscheid nemen van traditionele dienstverlening.
Toch roept dit de vraag op of dit de toekomst van bankieren wordt in Duitsland en Europa. Als meer banken dit voorbeeld volgen, verdwijnt de mogelijkheid voor klanten om hun geld fysiek te beheren steeds verder uit beeld. Voor sommigen is dat efficiënt en modern, maar voor velen voelt het vooral als een verlies aan vrijheid.
