Elektrisch rijden wordt steeds populairder. Het is stil, schoon en volgens velen de toekomst. Maar er is een kant van het verhaal die minder vaak besproken wordt: de veiligheid van elektrische auto’s bij brand. Want hoewel een EV veel voordelen biedt, schuilt er onder de motorkap een risico dat je niet moet onderschatten. Vooral als het misgaat.
Brand in een elektrische auto is zeldzaam, maar veel intenser
Laat één ding duidelijk zijn: elektrische auto’s vliegen niet zomaar spontaan in brand. Sterker nog, ze zijn gemiddeld genomen niet vaker betrokken bij brandincidenten dan brandstofauto’s.
Maar áls het misgaat, is de situatie vaak ernstiger. Dat komt voornamelijk door het type batterij: de lithium-ionaccu.
Wanneer zo’n batterij beschadigd raakt of oververhit raakt, kan er een chemisch proces ontstaan dat ‘thermal runaway’ wordt genoemd.
Daarbij verspreidt de hitte zich razendsnel van cel naar cel, met als gevolg een brand die moeilijk te blussen is. De temperatuur kan oplopen tot meer dan 1.000 graden Celsius, en daarbij komen giftige stoffen vrij zoals waterstoffluoride.
Een elektrische autobrand dooft je niet zomaar met een emmertje water
Bij een gewone autobrand kunnen brandweerlieden relatief snel ingrijpen. Een brandstofauto brandt meestal binnen enkele minuten uit, waarna het vuur dooft.
Bij een elektrische auto kan een brand daarentegen uren aanhouden. Soms lijkt het alsof de brand geblust is, maar dan vlamt het accupakket opnieuw op – soms zelfs dagen later.
Daarom moeten elektrische auto’s na een brand vaak urenlang onder water worden gezet in speciale dompelcontainers om het chemische proces te stoppen.
Een standaard brandweervoertuig is daar niet altijd op voorbereid, waardoor hulpdiensten in sommige regio’s worstelen met het juiste materieel en kennis.
Parkeergarages en veerboten zijn extra risicozones
Doordat het blussen zo lastig is, worden elektrische voertuigen in bepaalde situaties als risicovoller gezien. In sommige parkeergarages en op veerboten is de toegang tot blusvoorzieningen beperkt, en dan wordt een brand al snel gevaarlijk voor de hele omgeving.
Er zijn inmiddels parkeergarages die beperkingen overwegen of al hebben ingevoerd voor EV’s, met name bij ondergrondse constructies.
Ook op veerboten wordt kritisch gekeken naar het risico, vooral omdat het blussen op open water met beperkte middelen extra lastig is.
Laden is een risicomoment – vooral thuis
Veel branden met elektrische voertuigen ontstaan tijdens het laden. Vooral bij oudere of verkeerd geïnstalleerde laadpunten gaat het soms mis.
Denk aan overbelasting van het elektriciteitsnet, gebrekkige bekabeling of defecte accu’s die oververhit raken. Dit is een reden waarom experts afraden om ’s nachts binnen op te laden zonder toezicht.
Ook het gebruik van verlengsnoeren of goedkope stekkerdozen is vragen om problemen. Als je thuis laadt, zorg dan voor een goedgekeurd laadpunt met voldoende capaciteit, bij voorkeur geïnstalleerd door een erkend installateur. En nog belangrijker: blijf in de buurt tijdens het laden.
EV’s kunnen de brandveiligheid van je huis of werkplek beïnvloeden
Steeds meer bedrijven plaatsen laadpunten op hun terrein – een goede ontwikkeling voor duurzaamheid, maar niet zonder risico.
Als een voertuig in brand vliegt tijdens het laden in een ondergrondse parkeergarage of naast een gebouw, kan dat grote gevolgen hebben voor de constructie en de aanwezigen.
Verzekeraars kijken inmiddels kritisch naar de risico’s van elektrische voertuigen en laadpunten, zeker bij zakelijke verzekeringen.
In sommige gevallen stellen ze aanvullende eisen of vragen hogere premies bij onvoldoende voorzorgsmaatregelen.
De risico’s zijn niet onoverkomelijk, maar vereisen bewustwording
Hoewel bovenstaande informatie verontrustend kan klinken, is het geen pleidooi tegen elektrisch rijden. EV’s zijn en blijven een belangrijk onderdeel van de energietransitie.
Maar het is wél belangrijk dat bestuurders, hulpdiensten en beleidsmakers realistisch omgaan met de risico’s.
Een betere brandveiligheid begint bij goede voorlichting. Wees als eigenaar van een elektrische auto bewust van het feit dat:
Laden altijd onder toezicht moet gebeuren
Regelmatige controle van je laadkabels en laadpunt cruciaal is
Je beter niet kunt laden in kleine, gesloten ruimten zonder ventilatie
Je na een aanrijding waarbij de accu geraakt is, de auto niet zomaar moet verplaatsen of weer opladen
Wat doet de overheid met deze risico’s?
In Nederland wordt achter de schermen gewerkt aan richtlijnen voor veilige laadinfrastructuur. Brandweer Nederland en het IFV (Instituut Fysieke Veiligheid) brengen rapporten uit met aanbevelingen voor gemeenten, bedrijven en particulieren.
Daarnaast experimenteren sommige steden met speciale parkeerzones voor EV’s, op voldoende afstand van gebouwen.
Ook zijn er al brandweeropleidingen gericht op het herkennen van accuproblemen en het veilig bergen van EV’s na een incident.
Tot slot: wees een bewuste EV-rijder
Rijd je in een elektrische auto, of overweeg je de overstap? Dan is het belangrijk om niet alleen naar de aanschafprijs, actieradius of milieu-impact te kijken – maar ook naar veiligheid.
Want net zoals je bij een benzineauto geen brandstof morst of een lekke tank negeert, moet je bij een EV net zo alert zijn op laadveiligheid, accuschade en signalen van oververhitting.
Elektrisch rijden is de toekomst, maar die toekomst wordt alleen veilig als we er met gezond verstand aan deelnemen.
Laat je dus goed informeren, investeer in veilige laadoplossingen en houd je auto – net als je huis – brandveilig. Beter voorkomen dan blussen.
