Tijdens het verkiezingscongres van GroenLinks-PvdA in Rotterdam heeft partijleider Frans Timmermans opnieuw de toon gezet met een opvallende oproep. Volgens hem moet de Nederlandse regering serieus overwegen om de marine of andere middelen in te zetten om de zogeheten “gazavloot” van activisten, waaronder klimaatactiviste Greta Thunberg, te beschermen.
Zijn woorden riepen zowel enthousiasme als gefronste wenkbrauwen op bij het aanwezige publiek en daarbuiten.
Een oproep tot internationale betrokkenheid
In zijn speech benadrukte Timmermans dat Nederland opnieuw een gidsland moet worden, zoals in eerdere decennia vaak het geval was. Hij schetste een rol waarin Nederland, net als Italië en Spanje, verantwoordelijkheid neemt om internationale acties voor vrede en rechtvaardigheid te ondersteunen.
Daarbij verwees hij specifiek naar de vlootactiviteit richting Gaza, waar activisten aandacht willen vragen voor de situatie in de regio. Het beschermen van deze schepen zou volgens hem passen bij de leidende rol die Nederland internationaal kan en moet vervullen.
Toch nuanceerde hij zijn oproep direct na afloop. Timmermans benadrukte dat hij niet letterlijk eiste dat de marine direct zou uitvaren. Wel wilde hij dat de regering serieus bekijkt of Nederland, zowel militair als logistiek, een ondersteunende rol kan spelen.
Vermijden van het migratiedebat
Opvallend tijdens het congres was dat één heet hangijzer juist zorgvuldig werd ontweken: het asiel- en migratiebeleid. Eerder had voormalig PvdA-leider Job Cohen in De Telegraaf gepleit voor een stevigere discussie over dit onderwerp, maar Timmermans liet het volledig links liggen.
Toen hem na afloop van zijn speech door een journaliste werd gevraagd naar Cohens standpunt, reageerde hij kortaf en zichtbaar geïrriteerd. “Joh, ik vond het een prachtige foto in De Telegraaf,” beet hij toe, waarna hij bozig wegliep.
Het incident benadrukte opnieuw dat migratie een gevoelig thema is binnen de partij, waar de top het liefst zo weinig mogelijk woorden aan vuilmaakt in campagnetijd.
De rol van Jesse Klaver
Voor de zaal had Jesse Klaver de taak om de toon te zetten en vooral te waarschuwen voor de groei van de PVV en de rol van Geert Wilders. Daarnaast haalde hij fel uit naar het CDA en partijleider Henri Bontenbal.
Volgens Klaver zou het CDA al bezig zijn met het inrichten van het Catshuis, terwijl hun plannen neerkomen op forse bezuinigingen in de zorg en sociale zekerheid.
Hoewel Timmermans die aanval niet zelf in zijn speech overnam, wilde hij ook geen afstand nemen van de woorden van zijn partijgenoot. Toen hem gevraagd werd of hij Klavers opmerkingen steunde, zei hij enkel: “Ik ga Jesse Klaver toch niet recenseren?!”
Discussie over Postcodeloterij
Naast de geopolitieke thema’s was er binnen het congres ook ruimte voor binnenlandse discussies. Zo stond de rol van de Postcodeloterij op de agenda. Het partijbestuur wilde vasthouden aan de huidige samenwerking, omdat de loterij jaarlijks miljoenen euro’s doneert aan milieuorganisaties. Toch stemde een meerderheid van de leden voor een algeheel reclameverbod voor de loterij.
Deze botsing tussen partijtop en leden benadrukt dat de fusiepartij nog altijd zoekt naar balans tussen idealisme en pragmatiek. Waar de top vooral kijkt naar strategische voordelen, lijken de leden meer waarde te hechten aan principes en geloofwaardigheid.
Geen uitbundige sfeer
Ondanks de grote opkomst in Rotterdam en de uitgebreide toespraken van Timmermans en Klaver, was de sfeer niet overal even uitbundig. Spreekstalmeester Ineke van Gent probeerde het congres aan te wakkeren met optimisme, maar echt feestelijk werd het niet.
Wel waren er momenten van enthousiasme. Vooral toen de naam van Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, viel, barstte de zaal los in applaus. Ook bij een videoboodschap van oud-burgemeester Ahmed Aboutaleb uit Rotterdam klonk een warm onthaal. Deze momenten lieten zien dat bepaalde partijfiguren nog altijd veel vertrouwen en sympathie genieten bij de achterban.
De strategie richting de verkiezingen
Met vlakke peilingen op de achtergrond was een belangrijk deel van het congres gericht op mobilisatie. PvdA-wethouder Marjolein Moorman gaf de leden de duidelijke opdracht om de “sociale meerderheid” in Nederland te activeren. Volgens haar mag deze groep niet passief blijven, maar moet zij massaal naar het stemhokje worden gebracht.
“De sociale meerderheid mag niet de stille meerderheid zijn,” klonk het als een oproep aan alle congresgangers. Deze boodschap moet ervoor zorgen dat GroenLinks-PvdA de komende weken meer energie in de campagne krijgt.
Politieke implicaties van Timmermans’ oproep
De oproep om Nederlandse steun te verlenen aan de vlootactivisten richting Gaza is niet zonder risico. Voorstanders zien het als een daad van internationale solidariteit en een kans om Nederland opnieuw als leidende natie neer te zetten.
Tegenstanders vrezen juist dat het land zo verstrikt raakt in een complex en beladen conflict waar het weinig directe invloed heeft.
Bovendien geeft het voorstel ruimte voor politieke tegenstanders om GroenLinks-PvdA neer te zetten als wereldvreemd of te idealistisch. Zeker met partijen als VVD, PVV en BBB die hun pijlen richten op nationale belangen en veiligheid, kan een dergelijke oproep gemakkelijk worden aangegrepen om de linkse fusiepartij in de hoek te zetten.
Conclusie: tussen idealisme en politieke realiteit
Het congres van GroenLinks-PvdA in Rotterdam liet zien dat Frans Timmermans en Jesse Klaver de partij vooral richting idealisme en internationale solidariteit willen trekken. Met de oproep om een rol te spelen in de bescherming van Greta Thunbergs Gaza-vloot, probeert Timmermans Nederland weer neer te zetten als gidsland.
Toch is duidelijk dat deze koers ook spanning oproept, zowel binnen de partij als in de bredere samenleving. Terwijl leden successen boekten in discussies zoals die over de Postcodeloterij, bleef het migratiedebat zorgvuldig vermeden. Het laat zien dat de fusiepartij balanceren moet tussen visie, strategie en electorale haalbaarheid.
Of de oproep van Timmermans daadwerkelijk politieke weerklank zal krijgen, is onzeker. Maar één ding is duidelijk: de campagne van GroenLinks-PvdA is in volle gang, met alle uitdagingen en dilemma’s die daarbij horen.
Bron: Telegraaf