JA21-voorman Joost Eerdmans (54) is niet bang om klare taal te spreken. Terwijl Geert Wilders hoog in de peilingen blijft en de Nederlandse politiek nog steeds wordt gekenmerkt door chaos, ziet Eerdmans vooral kansen.
In een uitgebreid gesprek vertelt hij over de erfenis van Pim Fortuyn, de positie van Wilders, zijn persoonlijke leven en de koers van JA21.
Sportieve Rotterdammer met een druk bestaan
Wie Joost Eerdmans buiten de Tweede Kamer tegenkomt, herkent hem vaak niet direct als politicus. In zijn vrije tijd is hij regelmatig in de gym te vinden of jogt hij door het Kralingse Bos.
Muziek speelt ook een rol: af en toe treedt hij op als dj en daarnaast is pianospelen een uitlaatklep. Toch geniet hij het meest van avonden thuis met zijn gezin. “Met z’n vieren een film kijken of uit eten gaan, dat zijn de momenten die tellen.”
De erfenis van Pim Fortuyn
Eerdmans noemt zichzelf de politieke erfgenaam van Pim Fortuyn. Volgens hem zou Fortuyn trots zijn geweest op de manier waarop Rotterdam via Leefbaar verantwoordelijkheid nam in het stadsbestuur.
Landelijk zou Fortuyn volgens hem gemengde gevoelens hebben gehad: lof voor Wilders, die thema’s als immigratie en veiligheid op de kaart hield, maar ook kritiek op zijn manier van politiek bedrijven.
Fortuyn was volgens Eerdmans iemand die niet alleen problemen benoemde, maar ze ook wilde oplossen.
Dat is precies wat JA21 nu probeert: inhoudelijke politiek bedrijven en oplossingen aandragen, in plaats van blijven hangen in one-liners.
Chaos in de Kamer
De afgelopen Kamerperiode omschrijft Eerdmans als chaotisch, vergelijkbaar met de turbulente tijd van de LPF. Het vertrek van Pieter Omtzigt en de val van het kabinet zorgen voor een herhaling van bekende patronen.
“Bij de eerste begrotingsbehandeling zei ik nog tegen Wilders: je hebt een gouden kans, verziek het niet. Helaas is dat toch gebeurd.”
Volgens Eerdmans lag er een programma met veel potentie, maar lieten partijen kansen liggen door interne ruzies en gebrek aan samenwerking.
Wilders blijft populair, ondanks alles
Opvallend is dat Geert Wilders ondanks een gebrek aan concrete resultaten stevig in de peilingen blijft staan. Hoe verklaart Eerdmans dat?
Volgens hem heeft Wilders een vaste kern die hem door dik en dun steunt. Daarnaast is er een grote groep Nederlanders die vooral een signaalstem wil afgeven, zelfs als dat weinig oplevert.
In zijn gesprekken met mensen merkt Eerdmans dat veel kiezers Wilders bijna blind vertrouwen. “Voor sommigen is hij een soort tweede ouderfiguur. Daar kun je met rationele argumenten weinig aan veranderen.”
“Wilders had premier moeten worden”
Eerdmans is stellig: als men echt wilde dat Wilders verantwoordelijkheid nam, had hij premier moeten worden. “Ik heb vaak tegen linkse mensen gezegd: je had hem die kans moeten geven. Dan had hij kunnen laten zien wat hij waard is. Nu blijft hij in zijn favoriete rol hangen: kritiek leveren vanaf de zijlijn.”
Volgens de JA21-leider is dat precies het probleem in de Nederlandse politiek: partijen durven elkaar niet het premierschap te gunnen, waardoor alles in een patstelling blijft hangen.
De koers van JA21
JA21 presenteert zich als een partij die stevig rechts van het midden staat, maar wel met realistische oplossingen.
Eerdmans benadrukt dat zijn partij niet alleen problemen benoemt, maar ook met concrete plannen komt. Of het nu gaat om asiel, immigratie of veiligheid: JA21 wil geen symboolpolitiek, maar uitvoerbare maatregelen.
De partij groeit langzaam, stap voor stap. Volgens Eerdmans is dat juist de kracht. Geen hype die van twintig zetels weer terugvalt naar nul, maar een partij die rustig opbouwt en ervaring opdoet. Nieuwe gezichten zoals Ingrid Coenradie en Diederik Boomsma geven de partij bovendien extra gewicht.
Streng, maar uitvoerbaar asielbeleid
Een belangrijk thema voor Eerdmans is asiel en migratie. Hij hekelt het huidige systeem, waarin volgens hem te veel mensen worden toegelaten.
Het inwilligingspercentage van asielaanvragen moet drastisch omlaag. Wie geen recht heeft op bescherming, moet snel teruggestuurd worden.
Hij wijst naar Denemarken als voorbeeld: daar worden migranten van begin tot eind begeleid terug naar hun land van herkomst, zonder eindeloos procederen. Ook pleit hij voor opvang buiten de EU, in veilige derde landen. Alleen zo kan volgens JA21 de instroom echt worden beheerst.
Arbeidsmigratie en integratie
Naast asielmigratie ziet Eerdmans ook problemen bij arbeidsmigratie. Hoewel arbeidsmigranten in elk geval werk hebben, zorgen ze voor extra druk op de woningmarkt en voorzieningen.
Bovendien botst volgens hem een deel van de islamitische tradities met Nederlandse waarden. “We leven samen, maar er moeten wel grenzen worden gesteld. Het terugdringen van de instroom is essentieel.”
Een persoonlijke politieke reis
Eerdmans begon zijn politieke loopbaan bij de LPF en maakte daarna verschillende keuzes. Na de moord op Pim Fortuyn was er volgens hem geen stabiele partij meer rechts van de VVD.
Hij probeerde met andere politici nieuwe bewegingen op te bouwen, maar die bleken niet duurzaam. Uiteindelijk koos hij voor JA21, dat volgens hem de stabiele, fatsoenlijke rechtse partij is waar Nederland behoefte aan heeft.
Hoewel hij vaak de kans kreeg om bij de PVV aan te sluiten, wees hij dat af. “Dan had ik al twintig jaar in de Kamer kunnen zitten, maar ik kies voor mijn eigen principes. Met JA21 bouwen we rustig en degelijk aan een partij die niet zomaar verdwijnt.”
Kritiek en bedreigingen
Zoals veel politici krijgt Eerdmans regelmatig kritiek en soms zelfs bedreigingen. Na de moord op Fortuyn stond hij onder beveiliging, maar tegenwoordig kan hij zich relatief vrij bewegen. Toch blijft hij alert.
“Iedereen die zijn nek uitsteekt, krijgt kritiek. Dat hoort erbij. Belangrijkste is dat ik mezelf recht in de spiegel kan aankijken.”
Grenzen aangeven
Eerdmans staat bekend om zijn duidelijke uitspraken, bijvoorbeeld over de oproep tot gebed vanuit moskeeën. Hij pleit voor beperking van het aantal keren dat dit op vrijdag te horen is.
“Ik wil niet drie keer per dag die oproep horen, dat past niet bij Nederland.” Zulke standpunten leveren kritiek op, maar Eerdmans blijft bij zijn mening: politiek moet eerlijk zijn, ook als dat gevoelig ligt.
Toekomstperspectief
Of hij ooit premier wil worden? Eerdmans sluit het niet uit, maar ziet het niet als zijn droom. “Als je de grootste wordt, hoort dat erbij. Maar ik ben ook tevreden als fractievoorzitter. Het belangrijkste is dat JA21 het verschil maakt en beleid verandert.”
Voor nu is de focus duidelijk: JA21 wil groeien en verantwoordelijkheid nemen. Geen geschreeuw vanaf de zijlijn, maar beleid dat werkt. Dat is volgens Eerdmans de erfenis van Fortuyn en de taak voor zijn generatie politici.
Conclusie: een partij in opbouw
Joost Eerdmans presenteert zich als realist in een tijd van politieke chaos. Waar anderen verzanden in ruzies of symboolpolitiek, wil JA21 volgens hem een stabiele en fatsoenlijke partij zijn die verantwoordelijkheid neemt.
Met een duidelijke visie op migratie, veiligheid en integratie, én met lessen uit het verleden van Fortuyn en Wilders, probeert Eerdmans zijn partij verder te laten groeien.
Of JA21 daadwerkelijk de sprong kan maken naar een grote speler, zal de komende verkiezingen blijken. Eén ding is zeker: Eerdmans is niet van plan om de strijd aan de rechterkant van het politieke spectrum zomaar op te geven.
